Útflutningur til Bretlands getur dregist saman og breskum ferðamönnum fækkað hér á landi eftir að Bretar tóku þá ákvörðun að segja sig úr Evrópusambandinu (ESB). Pundið hefur verið í frjálsu falli í morgun. Þetta sagði Lilja Dögg Alfreðsdóttir utanríkisráðherra í fréttum RÚV í gærkvöld þegar þjóðaratkvæðagreiðslan stóð yfir.
Á Bylgjunni í morgun sagði Lilja að þó að fólk hefði miklar áhyggjur af stöðu mála megi ekki gleyma því að samkeppnisstaða geti líka styrkst með úrsögn. Það sé jákvætt að gefa fólki tækifæri á að kjósa.
„Það varð ákveðið bil á milli hins venjulega manns og ESB, maður sér hvernig atkvæðin dreifast,“ sagði hún. „Það er landsbyggðin sem vill ekki vera í ESB.“
Lilja sagði á RÚV í gær að búið væri að vinna hagsmunamat í utanríkisráðuneytinu og kortleggja möguleikana sem eru uppi hvernig Ísland kemur út hvað varðar úrsögn Bretlands.
Aðild Íslands nú enn fjarlægari hugmynd
Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins og fjármálaráðherra, segir við MBL.is í morgun að í ljósi tíðindanna sé aðild Íslands að ESB nú enn fjarlægari hugmynd en áður. Hann segir tíðindin stór og pólitísk, ekki bara fyrir Bretlandi heldur fyrir Evrópusamvinnuna alla.
„Þetta er mjög lýsandi fyrir það sem hefur verið að gerast undanfarin ár þar sem við höfum séð átök milli þess arms innan Evrópusamvinnunnar sem hefur viljað stöðugt meiri samruna og dýpri samvinnu og hinna, sem hafa verið að sækja mjög í sig veðrið bæði í Evrópuþingskosningunum en líka í flokkapólitík einstakra aðildarlandalanda, sem hafa sagt hingað og ekki lengra og telja ríkin hafa gengið of langt í samvinnunni. Þetta byrjaði sem friðar- og tollviðskiptasamband og að mati margra á að halda sig við þann kjarna samvinnunnar og hætta að skipta sér of af daglegu lífi fólks,“ segir Bjarni við MBL.
Nauðsynlegt að semja upp á nýtt
Í samtali við Kjarnann í vikunni benti Lilja á að Bretland er eitt mikilvægasta viðskiptaland Íslands, enda fari um tíu prósent af öllum útflutningi til Bretlands og 20 prósent af öllum erlendum ferðamönnum hér koma þaðan.
„Við munum tryggja að við munum fá sambærileg viðskiptakjör og við nú þegar búum við,“ segir Lilja. „Mikilvægi Bretlands í alþjóðaviðskiptum er svo mikið þannig að ESB og lönd utan þess munu aðlaga sig að breyttum aðstæðum.“
Sigmundur hefur alltaf haft áhyggjur af ESB
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Framsóknarflokksins og fyrrverandi forsætisráðherra, setti stöðufærslu á Facebook síðu sína í nótt þar sem hann sagði okkur lifa á sögulegum tímum og hann hafi lengi haft áhyggjur af ESB.
„Frá því að ég hóf að fylgjast með stjórnmálum hef ég haft áhyggjur af Evrópusambandinu (áður Evrópubandalaginu), eðli þess og þróun. Ég kveið árinu 1992 vegna þess að það ár stóð til að undirrita Maastricht-sáttmálann. Það gekk eftir og grunnur var lagður að evrunni og annarri samrunaþróun sem að mínu mati var og er hættuleg.“ Hann sagðist þó hafa haft mestar áhyggjur af veru Breta í ESB og landið hafi aldrei passað inn í sambandið.
„Það skiptir alla miklu máli að það gangi vel að vinda ofan af áformum um aukið yfirþjóðlegt vald og samruna Evrópusambandsins en að um leið takist að standa vörð um samvinnu Evrópulanda. Þar getur Ísland gegnt mikilvægu hlutverki.
Við bárum gæfu til að hverfa frá áformum um að ganga í ESB. Nú ættum við að hafa forgöngu um að nálgast Bretland fyrir okkar hönd og EFTA og sýna strax að vilji okkar standi til að viðhalda góðu samstarfi og byggja til framtíðar á góðri samvinnu og viðskiptum sjálfstæðra ríkja.“
