Ingólfur Bend­er, hag­fræð­ingur hjá Sam­tökum Iðn­að­ar­ins, segir of lítið fjár­fest í sam­göngu­innviðum á Íslandi. Hlut­fall opin­berra fjár­festa í vega­sam­göngur síð­ustu ár hafi lækkað um leið og álag á inn­við­ina hafi auk­ist. 

Þetta kemur fram í grein Ing­ólfs, „Vegir og veg­leysur“ á heima­síðu SI. Í grein­inni segir að miklar fram­farir hafi átt sér stað á sviði sam­göngu­mála sem geri Ísland að aðgengi­legri áfanga­stað fyrir ferða­menn. Má þar einna helst nefna flug­sam­göng­ur, en einnig hafi verið mikið fjár­fest í bíla­flot­anum í kjöl­far fjölg­unar ferða­manna sem koma til lands­ins. 

Einn þáttur sam­göngu­mála, vega­mál­in, hafi þó setið eft­ir. Aukið álag sé á vega­kerfi lands­ins vegna vaxtar ferða­þjón­ust­unnar og hafa fjár­fest­ingar og við­hald ekki náð að halda í við þá þró­un. 

Með­al­tal fjár­fest­inga hins opin­bera í vega­sam­göngur hefur verið 0,9% af lands­fram­leiðslu síð­ustu sex árin. Í fyrra var hlut­fallið litlu hærri, eða 1,0% af lands­fram­leiðslu. Með­al­tal á þessu sviði tvo ára­tug­ina þar á undan hafi hins vegar verið nokkru hærri, eða um 1,6% af lands­fram­leiðslu.

Einnig er tekið fram í grein­inni að hlut­fall fjár­fest­inga af lands­fram­leiðslu hafi ekki aðeins verið hærra á því tíma­bili, heldur hafi einnig verið minna álag á vega­kerf­inu þar sem eng­inn við­líka vöxtur væri í ferða­þjón­ust­unni og nú hafi verið síð­ustu ár.

Sam­kvæmt grein­inni sker sam­göngu­mynstur ferða­manna sig úr hér á landi þar sem þeir ferð­ast fyrst og fremst um landið í bif­reiðum en ekki með inn­an­lands­flugi og með lestum líkt og víð­ast hvar ann­ars stað­ar. Því fylgi aukið álag á vega­kerf­ið, en umferð um hring­veg­inn var 44% meiri á fyrstu fimm mán­uðum þessa árs en á sama tíma fyrir fimm árum síð­an. 

Ingólfur segir fjár­fest­ingar síð­ustu ára rétt hafa náð að halda í við afskriftir og vega­sam­göng­urnar því alls ekki náð að vaxa þótt þær hafi fengið auki vægi í verð­mæta­sköpun þjóð­ar­bús­ins. Á mynd hér að ofan sést hvernig fjár­fest­ingar hins opin­bera hefur fengið minna vægi ef miðað er við lands­fram­leiðslu á síð­ustu árum. 

Að lokum segir Ingólfur fjár­fest­ingar í vega­kerf­inu vera örygg­is­mál fyrir erlenda ferða­menn og allan almenn­ing í land­inu. Rekstur vega­kerf­is­ins og upp­bygg­ingu ætti að fjár­magna af not­endum þeirra, til dæmis með sköttum á bens­íni og díselol­íu. Fjár­fest­ingar í innviðum þyrfti að setja í for­gang til þess að mæta upp­safn­aðri þörf fyrir þær og skapa í leið­inni svig­rúm fyrir frek­ari hag­vöxt hér á land­i.