Engin grein­ing fór fram innan sjáv­ar­út­vegs- og land­bún­að­ar­ráðu­neyt­is­ins á því hvernig boðuð lækkun veiði­gjalda, sem lögð var til í frum­varpi atvinnu­vega­nefndar í síð­ustu viku, myndi skipt­ast niður á útgerð­ir. Þrátt fyrir að hug­takið „smærri útgerð­ir“ sé notað í grein­ar­gerð sem fylgir frum­varp­inu þá er ekki hægt að fá svar við því hjá ráðu­neyt­inu hver skil­grein­ingin á „smærri útgerð­um“ sé.

­Lækkun veiði­gjalda hefði getað orðið meiri en 2,6 millj­arðar króna, en sam­kvæmt grein­ar­gerð frum­varps­ins var búist við því að áhrifin á tekjur rík­is­sjóðs á yfir­stand­andi alm­an­aks­ári verði lækkun upp á 1,7 millj­arða króna. Tekj­urnar sem rík­is­sjóður átti að inn­heimta sam­kvæmt fjár­lögum voru tíu millj­arðar króna en eftir lækk­un­ina yrðu þær 8,3 millj­arðar króna.

Ekk­ert verður þó af lækk­un­inni eftir að sam­komu­lag náð­ist um það seint í gær­kvöldi milli stjórnar og stjórn­ar­and­stöðu að fram­lengja lög um veiði­gjöld óbreytt. 

Í Frétta­blað­inu í vik­unni kom fram að sam­kvæmt útreikn­ingum blaðs­ins fari 80 pró­sent lækk­un­ar­innar til stærri útgerða, þ.e. þeirra sem greiða meira en 30 millj­ónir króna á ári í veiði­gjöld. Þessar stóru útgerðir eru á sjötta tug tals­ins. Blaðið reikn­aði það einnig út að um helm­ingur fyr­ir­hug­aðra breyt­inga á veið­i­­­gjöldum hefði lent í vasa tíu stærstu útgerða lands­ins.

Engin algild skil­grein­ing á „smærri útgerð­um“

Kjarn­inn beindi fyr­ir­spurn til sjáv­ar­út­vegs- og land­bún­að­ar­ráðu­neyt­is­ins og spurði hvort það hefði látið greina hvernig ávinn­ingur af lækkun veiði­gjalda, sem lagður var til í frum­varpi atvinnu­vega­nefndar mið­viku­dag­inn 30. maí, skipt­ist á milli útgerða. 

Í svari ráðu­neyt­is­ins kemur fram að það hafi ekki verið gert. „Veiði­gjald hefur síð­ustu ár verið lagt á land­aðan afla en ekki úthlutað afla­mark og er fjár­hæð þess gerð upp í fyrir hvern ein­stakan mán­uð. Þó úthlutun afla­marks liggi fyrir í upp­hafi fisk­veiði­árs þá er leyfi­legt að færa afla­mark milli skipa, milli ára, fram­selja öðrum fyr­ir­tækjum og skipta milli fisk­teg­unda. Fyrir fisk­veiði­árið 2018/2019, sem hefst 1. sept­em­ber, hefur síðan hvorki ekki verið úthlutað afla­marki, né er komin ráð­gjöf um heild­ar­afla fisk­veiði­árs­ins í mörgum mik­il­vægum nytja­stofn­um.  Því er ekki hægt að reikna nákvæm­lega hvernig end­ur­á­kvörðun veiði­gjalds fyrir alm­anksárið 2018 myndi skipt­ast á ein­staka fyr­ir­tæki.“

Í grein­ar­gerð frum­varps­ins sagði að hækkun á per­sónu­af­slætti útgerða hefði „einkum gagn­ast smærri útgerð­u­m“. Kjarn­inn beindi fyr­ir­spurn til ráðu­neyt­is­ins og spurði hver væri skil­grein­ingin á „smærri útgerð­u­m“, hvaða aðrir stærð­ar­flokkar af útgerðum séu skil­greindir og hvernig ávinn­ingur af lækkun veiði­gjalda skipt­ist á milli þeirra flokka?

Í svari ráðu­neyt­is­ins segir að engin sam­ræmd eða algild skil­grein­ing sé til um hvað telj­ist til smærri útgerða í til­liti laga um veiði­gjald. „Hins vegar má geta þess að í frum­varpi um end­ur­á­kvörðun veiði­gjalds eru þau fyr­ir­tæki sem greiddu yfir 30 millj. kr. í veiði­gjald á fisk­veiði­ár­inu 2016/2017 und­an­skilin rétti til við­bótar per­sónu­af­sláttar sam­kvæmt frum­varp­inu. Sam­kvæmt upp­lýs­ingum á vef­síðu Fiski­stofu greiddu 25 fyr­ir­tæki veiði­gjald yfir þeirri fjár­hæð.“