Hvernig var neyðarlánið veitt og hvernig var því eytt?

Seðlabankinn fór ekki eftir eigin bankastjórnarsamþykkt við veitingu neyðarlánsins og engin lánabeiðni frá Kaupþingi er til í bankanum. Sama dag og neyðarlánið var veitt fékk félagið Linsdor 171 milljón evra að lán frá Kaupþingi.

Kaupþing ný mynd
Auglýsing

Í bók­inni Kaupt­hink­ing: Bank­inn sem átti sig sjálfur er aðdrag­and­inn að veit­ingu 500 milljón evra neyð­ar­láns Seðla­banka Íslands til Kaup­þings rak­inn ítar­lega og ýmsar áður óbirtar upp­lýs­ingar birtar um þann aðdrag­anda. Þar eru einnig nýjar upp­lýs­ingar um hvernig neyð­ar­lán­inu var ráð­staf­að.

Á meðal þess sem þar er greint frá er að þann 21. apríl 2008 var sam­þykkt sér­stök banka­stjórn­ar­sam­þykkt, nr. 1167, um hver við­brögð Seðla­banka Íslands við lausa­fjár­vanda banka ætti að vera. Í regl­unum var sér­stak­lega kveðið á um að skipa ætti starfs­hóp innan bank­ans til að takast á við slíkar aðstæður og gilda ætti ákveðið verk­lag ef aðstæður sem köll­uðu á þraut­ar­vara­lán kæmu upp. Verk­lag­inu var skipt í alls sex þætti. Í sam­þykkt­inni var líka fjallað um við hvaða skil­yrði lán til þraut­ar­vara kæmu til greina og í henni var settur fram ákveð­inn gát­listi vegna mögu­legra aðgerða Seðla­bank­ans við slíkar aðstæð­ur.

Þegar Kaup­þing fékk 500 millj­ónir evra lán­aðar 6. októ­ber 2008, sama dag og neyð­ar­lög voru sett á Íslandi, var ekki farið eftir þeirri banka­stjórn­ar­sam­þykkt. Þá er ekki til nein lána­beiðni frá Kaup­þingi í Seðla­bank­anum og fyrir liggur að Kaup­þingi var frjálst að ráð­stafa lán­inu að vild.

Auglýsing

Lán­aði 171 milljón til Lindsor

Þann 6. októ­ber 2008, þegar Seðla­banki Íslands veitti Kaup­þingi neyð­ar­lán upp á 500 millj­ónir evra, veitti Kaup­þing félag­inu Lindsor, sem stýrt var af stjórn­endum bank­ans, 171 milljón evra lán til 25 daga. Engar trygg­ingar voru settar fram fyrir lán­inu. Skjöl sýna að við rann­sókn máls­ins hafi Fjár­mála­eft­ir­litið metið það svo að til­gang­ur­inn með lán­inu hafi ekki verið að lána fjár­mun­ina til sér­stakra nota, heldur til að gefa Lindsor svig­rúm til að nota fjár­mun­ina þegar því hent­aði. Lána­nefnd Kaup­þings veitti ekki sam­þykki fyrir lán­inu og hvergi er minnst á Lindsor í fund­ar­gerðum hjá lána­nefnd Kaup­þings fyrir árið 2008.

Kaupthinking: Bankinn sem átti sig sjálfur.Sama dag og Lindsor fékk 171 milljón evra að láni hjá Kaup­þingi keypti félagið skulda­bréf útgefin af Kaup­þingi upp á 84 millj­ónir evra og 95,1 milljón dala ásamt skulda­bréfum útgefnum af Kaup­þingi í japönskum jenum og krónum sem metin voru á 15,2 millj­ónir evra. Sé miðað við skráð gengi 16. októ­ber 2008, þegar Lindsor skipti evru í aðra gjald­miðla til að jafna hjá sér bók­hald­ið, var upp­hæðin sem notuð var til kaupa á bréf­unum 170,1 milljón evra, eða nán­ast sama upp­hæð og Kaup­þing hafði lánað Lindsor. Selj­and­inn var dótt­ur­bank­inn í Lúx­em­borg sem keypt hafði þorra við­kom­andi bréfa sama dag af fjórum starfs­mönnum sín­um, eigin safni bank­ans og félagið Marp­le, sem skráð var í eigu Skúla Þor­valds­son­ar. Hann segir félag­inu þó ætið hafa verið stjórnað af Kaup­þingi og að hann hafi ekki haft vit­neskju um hvað átti sér stað innan þess.

Bjargað frá tapi

Í bréfi sem Fjár­mála­eft­ir­litið á Íslandi sendi fjár­mála­eft­ir­lit­inu í Lúx­em­borg 22. jan­úar 2010 var óskað eftir því að Lindsor-­málið svo­kall­aða yrði rann­sakað þar í landi. Í bréf­inu er rakið að í ágúst 2008 hafi áður­nefndir fjórir starfs­menn Kaup­þings í Lúx­em­borg keypt skulda­bréf útgefin af Kaup­þingi með afslætti.

Einn þeirra seldi bréfin til baka þremur dögum fyrir neyð­ar­laga­setn­ingu en hinir seldu þau á tíma­bil­inu 6-8. októ­ber 2008. Kaup­and­inn var Kaup­þing í Lúx­em­borg sem áfram­seldi þau svo til Lindsor, sem not­aði fjár­muni frá Kaup­þingi á Íslandi til að kaupa bréf­in, sem þá voru orðin verð­lít­il.

Sölur fjór­menn­ing­anna voru að mati Fjár­mála­eft­ir­lits­ins fram­kvæmdar til að bjarga þeim frá því að hafa þurft að taka á sig mikið tap vegna skulda­bréfa­kaupa sem þau höfðu tekið lán til að kaupa. Í bréf­inu frá jan­úar 2010 segir enn fremur að við­skiptin hafi virst vera leið til að koma við­bót­ar­fjár­magni frá Kaup­þingi í Lúx­em­borg til þess­ara starfs­manna. Þar er Lindsor lýst sem „rusla­tunnu“ (e. rubb­ish bin) sem hafi verið sett upp til að koma í veg fyrir að Kaup­þing í Lúx­em­borg og tengdir aðilar þyrftu að taka á sig tap vegna fjár­fest­inga sem þeir hefðu ráð­ist í.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent