Mannréttindadómstóll Evrópu hefur sent íslenska ríkinu bréf í Landsréttarmálinu svokallaða og gefið því frest til 14. desember til að svara athugasemdum og bótakröfu í máli manns sem vill meina Arnfríður Einarsdóttir sé vanhæf til að dæma í Landsrétti.
Kærandinn í málinu er maður sem ákærður hafði verið fyrir margvísleg brot og átti að koma fyrir Landsrétt.
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson, verjandi mannsins, lagði hins vegar fram kröfu í Landsrétti þann 2. febrúar síðastliðinn um að Arnfríður, sem átti að dæma í málinu, væri vanhæf í ljósi þess að hún hefði ekki verið skipuð með réttum hætti í embætti. Landsréttur hafnaði kröfu Vilhjálms og sagði að skipun Arnfríðar yrði ekki haggað.
Vilhjálmur kærði þá niðurstöðu til Hæstaréttar sem komst að sömu niðurstöðu og Landsréttur. Þann 24. maí 2018 staðfesti Hæstiréttur svo dóm Landsréttar í málinu og skjólstæðingur Vilhjálms var dæmdur í 17 mánaða fangelsi.
Vilhjálmur kærði í kjölfarið þá niðurstöðu að seta Arnfríðar í Landsrétti væri í samræmi við lög til Mannréttindadómstóls Evrópu. Hann ákvað að taka málið fyrir í lok júní og veita því flýtimeðferð.
Vilhjálmur skilaði athugasemdum við málatilbúnað íslenska ríkisins og bótakröfu til dómstólsins í gærkvöldi. Í morgun hafði bréf borist til til íslenska ríkisins þar sem því var gefin áðurnefndur frestur til 14. desember til að svara að nýju. Samkvæmt upplýsingum Kjarnans snýst bótakrafan sem er sett í málinu um greiðslu á lögmannskostnaði og miskabóta.
Ráðherra braut stjórnsýslulög
Arnfríður var einn fjögurra umsækjenda um embætti dómara vil Landsrétt sem dómsmálaráðherra lagði til að yrði skipuð í stað þeirra fjögurra sem sérstök dómnefnd mat hæfasta. Hæstiréttur Íslands komst svo að þeirri niðurstöðu í desember 2017 að dómsmálaráðherra hefði brotið stjórnsýslulög með því að sinna ekki rannsóknarskyldu sinni með nægjanlegum hætti þegar hún ákvað að skipta út þeim umsækjendum sem metnir höfðu verið hæfastir af dómnefndinni.
Mannréttindadómstólinn ákvað, líkt og áður sagði, að taka kæruna til meðferðar í lok júní 2018 og fór fram á skýringar frá íslenska ríkinu. Spurningar Mannréttindadómstólsins til íslenska ríkisins voru í tveimur liðum. Þar var annars vegar spurt hvernig það samrýmist ákvæði mannréttindasáttmála að skipun dómara hafi ekki fylgt þeim ákvæðum laga að Alþingi skuli greiða atkvæði um hvert og eitt dómaraefni fyrir sig, í stað þess að greiða atkvæði um tillögu ráðherrans í heild eins og gert var. Hins vegar var spurt um niðurstöðu Hæstaréttar frá í maí í samhengi við fyrri dóm Hæstaréttar um brot ráðherrans á lögum við skipunina. Með öðrum orðum vildi Mannréttindadómstólinn vita hvernig ólögleg skipan dómara geti haldist í hendur við þá niðurstöðu að sömu dómarar sitji löglega í réttinum.
