Um þúsund grunnskólanemendur á Íslandi glíma við skólaforðun eða um 2,2 prósent nemenda. Þetta kemur fram í niðurstöðum nýrrar könnunar Velferðarvaktarinnar um skólasókn í grunnskólum. Í niðurstöðum könnunarinnar kemur jafnframt fram að rúmur helmingur skólastjórnenda segir leyfisbeiðnir vegna ferðalaga hafa fjölgað mikið á síðustu árum. Lilja Alfreðsdóttir segist líta það mjög alvarlegum augum að slíkar fjarvistir komi niður á námi nemenda líkt og niðurstöður könnunarinnar gefi vísbendingar um.
Skólaforðun þarf að nálgast úr ólíkum áttum
Í tilkynningu frá mennta- og menningarmálaráðuneytinu segir að niðurstöður könnunarinnar verði teknar til umfjöllunar í stýrihóp Stjórnarráðsins í málefnum barna. Lilja Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra, segist fagna þeim áhuga og umræðu sem nú er um skólamál hér á landi og inntaki þeirra tillagna Velferðarvaktarinnar sem fylgja niðurstöðunum.
„Markmið okkar er að styðja sem best við skólasamfélagið og þar viljum við að öllum líði vel og nái árangri. Sú áhersla er meðal annars eitt leiðarstefja nýrrar menntastefnu sem nú er í mótun – árangur nemenda grundvallast á áhuga þeirra og vellíðan. Skólaforðun þarf að nálgast úr ólíkum áttum og vinna gegn henni í nánu samstarfi við skólasamfélagið, sveitarfélögin og önnur ráðuneyti. Þar er vilji til góðra verka, enda hefur þessi ríkisstjórn sett velferðarmál barna og ungmenna í forgang,“ segir Lilja
Skýrari viðmið um undanþágur frá skóla
Þegar er hafin vinna innan ráðuneytisins við að skoða kafla aðalnámskrár grunnskóla þar sem fjallað er um undanþágur frá skólavist. Hér á landi er skólaskylda í grunnskólum sem hefur í för með sér að allar fjarvistir frá námi eru undanþágur. Samkvæmt tilkynningunni eiga því frí og ferðalög sem kalla á leyfi frá skólavist að heyra til undantekninga og þá sé mikilvægt að náminu sé einnig sinnt af ábyrgð þegar barnið er tekið úr skóla.
Í niðurstöðum könnunarinnar kemur fram að meirihluti skólastjórnenda líti svo á að heimildir foreldrar til að fá leyfi fyrir börn sín séu of rúmar. Lilja segist líta það mjög alvarlegum augum að leyfisbeiðnir vegna ferðalaga komi niður á námi nemenda líkt og niðurstöður könnunarinnar gefa til kynna. „Að mínu mati þurfum við að ræða þessa þróun og samfélagið í heild sinni þarf að taka hana til sín. Við þurfum ákveðna viðhorfsbreytingu gagnvart mikilvægu hlutverki skólanna og hvernig við sem samfélag metum menntun og störf kennara að verðleikum. Þar skiptir góð skólamenning lykilmáli og að gott samstarf, traust og virðing sé milli heimila og skólasamfélagsins,“ segir ráðherra.
Hún segir jafnframt að ráðuneytið hafi það til skoðunar hvort einhverjar leiðir séu færar til þess að mæta þeirri ósk skólastjórnenda að stjórnvöld setji skýrari viðmið um undanþágur frá skólasókn og skyldunámi. Þá sé horft til nágrannalanda Íslands þar sem slík viðmið eru í mörgu tilfellum strangari en hér á landi. „Markmiðið er að nemendur nái árangri í sínu námi. Samfélagsgerð okkar er flóknari en áður og það gerir kröfu á okkur öll um sveigjanleika og lausnir en þær verða alltaf að vera með hagsmuni nemendanna að leiðarljósi,“ segir Lilja að lokum.
