Minnst verður jök­uls­ins Ok með afhjúpun minn­ing­ar­skjaldar þar sem jökul­inn var í Borg­ar­firð­i þann 18. ágúst næst­kom­andi. Okjök­ull var afskráður sem jök­ull árið 2014 en talið er að hann sé fyrsti jökul­inn til að hverfa vegna ­lofts­lags­breyt­inga. Minn­ing­ar­skjöld­ur­inn er því hugs­aður sem áminn­ing um ­lofts­lags­breyt­ing­ar og er stíl­aður á fram­tíð­ina. Andri Snær Magna­son, rit­höf­und­ur, var feng­inn til að semja text­ann á skild­in­um:  

„Ok er fyrsti nafn­kunni jök­ull­inn til að missa titil sinn. Á næstu 200 árum er talið að allir jöklar lands­ins fari sömu leið. Þetta minn­is­merkið er til vitnis um að við vitum hvað er ger­ast og hvað þarf að gera. Aðeins þú veist hvort við gerðum eitt­hvað.“ 

Telja að allir jöklar á Íslandi munu hverfa á næstu 200 árum

Okjök­ull var um 15 ferkíló­metrar um aldamótin 1900 en hafði rýrnað í um 4 ferkíló­metra einni öld síð­ar. Árið 2012 var hann kom­inn niður í 0,7 ferkíló­metra og árið 2014 var hann afskráður sem jök­ull þar eð aðeins voru eftir þunn­ir, sund­ur­lausir ís­flákar þar sem jök­ull stóð forð­u­m. 

Á síð­ustu árum hafa margir ís­lenskir smájöklar látið á sjá, eða jafn­vel horf­ið. ­Lofts­lags­­spár gera ráð fyrir að veð­­ur­far á Íslandi hlýni um um það bil 2 gráð­­ur á yfir­­stand­andi öld og að jafn­­vel hlýni enn meira á næstu öld þar á eft­­ir. Í ljósi þess telja jökla­fræð­ingar að allir jöklar á Íslandi gætu verið horfnir eftir 150 til 200 ár. 

Í frétta­til­kynn­ingu frá­ Rice há­skól­anum í Texa­s ­segir að rann­sak­endur frá háskól­an­um, ásamt Odd Sig­urðs­syni, jökla­fræð­ing, og Andra Snæ Magna­syni munu afhjúpa minn­ing­ar­skjöld­inn þann 18. ágúst næst­kom­andi í Borgarfirði.

 

Fjallað var um Okjökul í heim­ilda­mynd­inni „Not Ok“ sem fram­leidd var af Cy­mene Howe og Dom­in­ic ­Boyer, mann­fræð­ingum frá­ Rice háskóla. Jón Gn­arr tal­setti mynd­ina en mynd­inni fjall­aði um rýrnun jök­uls­ins og áhrif ­lofts­lags­breyt­inga. 

Howe og Boyer standa einnig að gerð minn­ing­ar­skjald­ar­ins en í til­kynn­ing­unni segir að þeir hafi viljað skapa minn­is­varða um lít­inn jök­ull sem hafði stóra sögu að segja. „Þetta verður fyrsti minn­is­varð­inn um jök­ull sem hverfur vegna ­loft­lags­breyt­inga í heim­in­um. Með því að minn­ast jök­uls­ins von­umst við til þess að vekja athygli á rýrnun jökla. Jöklar eru mesta ferskvatns­­­forða­­búr jarðar og frosið inn í þeim eru sögur af and­rúms­loft­inu. Enn fremur eru jöklar oft mik­il­væg menn­ing­ar­tákn,“ seg­ir Howe.

Howe bendir jafn­framt á að minn­is­varðar séu ekki fyrir hina látnu heldur fyrir hina lif­andi. „Með þessu minn­is­merki viljum við leggja áherslu á að það er undir okkur komið að bregð­ast við hraðri rýrn­un jökla og á­fram­hald­and­i á­hrif­um ­lofts­lags­breyt­inga í sam­ein­ingu. Fyrir Okjök­ull er það nú þegar of seint en jök­ull­inn er nú orðin það sem vís­inda­menn kalla „dauður ís“.“