Telur fjársterka aðila kaupa fjölmiðla til að koma hagsmunum sínum á framfæri

Samkeppniseftirlitið telur að hækka eigi endurgreiðslur til fjölmiðla úr 18 í 25 prósent að nýju. Það segir að eignarhald á fjölmiðlum hafi færst á hendur fjársterkra aðila sem standa fyrir tiltekna skilgreinda hagsmuni í íslensku atvinnulífi.

Fjölmiðlar collage
Auglýsing

Sam­keppn­is­eft­ir­litið telur brýnt að stuðn­ingur við fjöl­miðla af almannafé hafi það að meg­in­mark­miði að styðja við fjöl­ræði og fjöl­breytni. „Í þessu sam­bandi hefur Sam­keppn­is­eft­ir­litið í huga að eign­ar­hald stærri einka­rek­inna fjöl­miðla hefur í vax­andi mæli þró­ast á þann veg að eign­ar­haldið hefur færst á hendur fjár­sterkra aðila sem standa fyrir til­tekna skil­greinda hags­muni í íslensku atvinnu­lífi. Í sumum til­vikum blasir við að ráð­stöfun þess­ara aðila á fjár­munum í fjöl­miðla­rekstur hefur það meg­in­mark­mið að Ijá hags­munum við­kom­andi aðila enn sterk­ari rödd og vinna þeim þannig frek­ari fram­gang.“

Þetta er meðal þess sem fram kemur í umsögn Sam­keppn­is­eft­ir­lits­ins um frum­varp um stuðn­­ing við öflun og miðlun frétta. Frestur til að skila inn umsögnum um frum­varp­ið, sem hefur það meg­in­­mark­mið að veita um 400 millj­­ónum króna úr opin­berum sjóðum til einka­rek­inna fjöl­miðla, rann út síð­­ast­lið­inn föst­u­dag. 

Í umsögn þess segir enn fremur að við ofan­greindar aðstæð­ur, þar sem fjár­sterkir aðilar sem standi fyrir til­tekna skil­greinda hags­muni í íslensku atvinnu­lífi nýti fjöl­miðla í sinni eigu til að vinna hags­munum sínum fram­gang, sé mik­il­vægt að stjórn­völd hagi stuðn­ingi sínum við fjöl­miðla þannig að þeir aðilar eða hags­muna­öfl sem hafa úr minni fjár­munum að moða geti einnig komið sínum mál­stað á fram­færi. „Ættu stjórn­völd að þróa almenn við­mið um stuðn­ing með þetta í huga, án þess að afstaða sé tekin til við­kom­andi lög­mætra hags­muna eða þeim mis­mun­að.“

Lægri end­ur­greiðslur vinni gegn smærri miðlum

Sam­keppn­is­eft­ir­litið telur að öll skil­yrði fyrir stuðn­ingi sem miði að, eða hafi þau áhrif, að opin­ber stuðn­ingur verður fyrst og fremst stærri og öfl­ugri fjöl­miðlum til gagns, á kostnað smærri fjöl­miðla, séu óheppi­leg út frá þessum sjón­ar­hóli. „Slík skil­yrði fá raunar illa sam­ræmst mark­miðum um fjöl­ræði og fjöl­breytni yfir­höf­uð. Að þessu leyti tekur Sam­keppn­is­eft­ir­litið undir athuga­semdir ýmissa smærri fjöl­miðla, sem fram hafa kom­ið, sem benda á að breyt­ingar á frum­varp­inu, frá fyrri útgáfu, sem horfa til strang­ari skil­yrða fyrir stuðn­ingi (og lægra end­ur­greiðslu­hlut­falls), vinni gegn smærri fjöl­miðlum og þar með fjöl­breytni og fjöl­ræð­i.“

Auglýsing
Eftirlitið ítrekar líka fyrri athuga­semd sína við frum­varp­ið, sem sett var fram þegar það var í sam­ráðs­ferli, um að end­ur­greiðslur nái ekki til sér­hæfðra fjöl­miðla sem fjalli um afmarkað efni eða afmark­aða þætti sam­fé­lags­ins. Dæmi um slíka fjöl­miðla, sem hafa gagn­rýnt frum­varp­ið, er Fót­bolt­i.­net, sem fjallar ein­vörð­ungu um knatt­spyrn­u. 

Í umsögn­inni segir enn fremur að hug­myndir sem fram hafi komið sem fela í sér að almenn­ingur geti með ein­hverjum hætti haft áhrif á hvert stuðn­ingur rennur séu allra gjalda verð­ar. „Sé það vilji lög­gjafans að almenn­ingur styrki fjöl­miðla, í þessu sam­hengi með greiddum skött­um, er hægt að færa rök fyrir því að almenn­ingur væri best til þess fallin að útdeilda þeim fjár­mun­um. Ein leið í því sam­hengi væri að gera skatt­skyldum aðilum kleyft að velja hvert styrkur hvers skatt­greið­anda rynni sam­hliða skilum á skatt­skýrslu.“

Kjarn­inn er einn þeirra fjöl­miðla sem upp­fyllir þau skil­yrði sem sett eru fyrir stuðn­ings­greiðslum eins og frum­varpið er í dag.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent