Vla­dimír Pútín Rúss­lands­for­seti gefur nú sterk­lega í skyn að hann hygg­ist bjóða sig aftur fram sem for­seta, að því gefnu að stjórn­ar­skrár­breyt­ingar sem eru í burð­ar­liðnum í Rúss­landi verði sam­þykktar í þjóð­ar­at­kvæða­greiðslu sem lýkur 1. júlí. 

Stjórn­ar­skrár­breyt­ing­arnar myndu opna á þann mögu­leika að Pútín, sem verður í emb­ætti til árs­ins 2024, gæti gefið kost á sér á ný og jafn­vel setið á valda­stóli til árs­ins 2036. Þær fela nefni­lega meðal ann­ars í sér „núll­still­ingu“ á fjölda kjör­tíma­bila sem for­set­inn hefur set­ið.

Í við­tali sem Pútín veitti rúss­neskum rík­is­fjöl­miðli og sýnt var í gær sagði for­set­inn að hann hefði „ekki úti­lok­að“ að bjóða sig fram á ný, færi svo að kjós­endur sam­þykktu stjórn­ar­skrár­breyt­ing­arn­ar. Hann bætti því við að ef þær yrðu ekki sam­þykktar yrði senni­lega uppi fótur og fit í rúss­nesku stjórn­kerfi, þar sem allir á æðstu stöðum myndu fara að huga að því hver ætti að taka við af honum sem for­seti, í stað þess að geta ein­beitt sér að því að vinna Rúss­landi til heilla.

„Við þurfum að láta verkin tala, en ekki leita að arf­tök­um,“ sagði Pútín í við­tal­inu, sem hefur vakið nokkra athygli, enda hefur Pútín til þessa talað með þeim hætti að hann hyggi ekki á að fram­lengja valda­tíð sína, þó mörgum hafi grunað að svo væri. Sjá má í mynd­skeið­inu hér að neðan hvað Steve Ros­en­berg, frétta­rit­ari BBC í Moskvu, fann á síðum rúss­neskra blaða um þessi ummæli Pútíns í dag.

Þjóð­ar­at­kvæða­greiðslan um stjórn­ar­skrár­breyt­ing­arnar hefst 25. júní og lýkur 1. júlí, sem áður seg­ir. Sam­kvæmt frétt Reuters er búist við því að breyt­ing­arnar verði sam­þykktar af almenn­ingi í atkvæða­greiðsl­unni.

Pútín er orð­inn 67 ára gam­all og tók við af Boris Jeltsín sem for­seti á gaml­árs­dag árið 1999. Síðan þá hefur hann verið alltum­lykj­andi í rúss­neskum stjórn­málum og flakkað á milli emb­ættis for­seta og for­sæt­is­ráð­herra.

Ein­ungis 59 pró­sent nú ánægð með Pútín

Hann hefur þó sjaldan notið jafn­lít­illar hylli á meðal almenn­ings og nú. Sam­kvæmt nýj­ustu skoð­ana­könnun óháða könn­un­ar­fyr­ir­tæk­is­ins Levada-mið­stöðv­ar­innar, sem fram­kvæmd var seint í maí, segj­ast 59 pró­sent Rússa sáttir með emb­ætt­is­færslur hans, en 34 pró­sent eru óánægðir með for­set­ann. 

Við­brögð rúss­neskra yfir­valda við kór­ónu­veiru­far­aldr­inum hafa eflaust ein­hver áhrif þar á, en þau hafa þótt slæ­leg og margir Rússar upp­lifa nú fjár­hags­þreng­ing­ar, sem voru þó útbreiddar fyr­ir.

Oli­ver Car­roll, frétta­rit­ari breska blaðs­ins Independent í Moskvu, segir í umfjöllun sinni um málið að fáir trúi því að þjóð­ar­at­kvæða­greiðslan um stjórn­ar­skrár­breyt­ing­arnar muni fara heið­ar­lega fram. 

Hann bendir á að í síð­ustu viku hafi blaða­maður á útvarps­stöð­inni Dozhd flett ofan af svindli varð­andi raf­rænar kosn­ing­ar, sem fól í sér að eldri borg­arar í Moskvu voru skráðir til þess að kjósa raf­rænt án þeirrar vit­neskju, gegn greiðslu til þeirra sem skráðu þá.

Yfir­völd brugð­ust við þessu með því að senda lög­reglu­þjóna í heim­sókn á útvarps­stöð­ina síðla á mið­viku­dags­kvöld.

Stjórn­ar­and­stæð­ingar í Rúss­landi eru að sögn Car­roll ekki sam­mála um hvernig skuli mót­mæla stjórn­ar­skrár­breyt­ing­un­um, sem sagðar eru ólýð­ræð­is­leg­ar. Sumir vilja hunsa þjóð­ar­at­kvæða­greiðsl­una alfarið en aðrir vilja hvetja fólk til þess að mæta á kjör­stað og mót­mæla með atkvæðum sín­um.