Ungt fólk á Íslandi heldur áfram að mótmæla aðgerðum stjórnvalda í loftslagsmálum hvern einasta föstudag á Austurvelli klukkan 12. Verkfallið – eins og mótmælin eru kölluð – er innblásið af hinni sænsku Gretu Thunberg en hún hefur vakið heimsathygli fyrir baráttu sína í loftslagsmálum.
Greta sagði á Instagram-reikningi sínum í síðustu viku að loftslagsváin færi ekki í sumarfrí, „svo við höldum áfram að mótmæla“.
Forsvarsmenn verkfallsins á Íslandi segja í samtali við Kjarnann að þau hafi tekið pásu á meðan samkomubannið stóð yfir. „Við byrjuðum aftur í miðjum júní, og mætingin hefur verið sú sama eins og fyrir COVID-19.“ Fólk haldi sig þó fjær hvort öðru en áður.
Á Facebook-síðu verkfallsins kemur fram að nýjustu tölur Gallup sýni að fleiri Íslendingar en nokkru sinni fyrr hafi áhuga á – og áhyggjur af – umhverfismálum en þó fari losun gróðurhúsalofttegunda enn vaxandi.
„Við viljum sýna stjórnvöldum að almenningur sé meðvitaður um alvarleika málsins og vilji róttækar aðgerðir.
Stjórnvöld hafa sett sér aðgerðaráætlun í loftslagsmálum til ársins 2030 og gera meðal annars ráð fyrir kolefnishlutleysi fyrir árið 2040. Við viljum styðja við bakið á þeim aðgerðum, en betur má ef duga skal. Núverandi aðgerðaáætlun er ekki í samræmi við markmið um að halda hlýnun innan 1,5 gráðu á heimsvísu og við krefjumst aðgerða sem eru líklegar til að skila þeim árangri,“ segir á síðu verkfallsins.
Vilja að Ísland taki af skarið
Ljóst sé að stórauka þurfi fjárframlög til loftslagsaðgerða. Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um loftslagsmál (IPCC) reiknist til að verja þurfi 2,5 prósent af heimsframleiðslu til loftslagsmála á ári til ársins 2035 til að halda hlýnun innan við 1,5 gráður. Núverandi áætlun sé upp á 0,05 prósent af þjóðarframleiðslu á ári næstu fimm árin.
Þau krefjast þess að Ísland taki af skarið, hlusti á vísindamenn, lýsi yfir neyðarástandi og láti hið minnsta 2,5 prósent af þjóðarframleiðslu renna beint til aðgerða tengdum umhverfismálum. Þar verði atvinnulífið einnig að axla ábyrgð og til þess verði viðhorfsbreyting að eiga sér stað.
Ekki sé nóg að almenningur taki ábyrgð á sínum gjörðum heldur þurfi á því að halda að stjórnvöld, fyrirtæki og félög taki þátt og breyti viðhorfi og hegðun sinni. „Við viljum afdráttarlausar aðgerðir. Núna. Fyrir komandi kynslóðir. Fyrir loftslagið.“
