Akkeri gataði eldgamla olíuleiðslu

Kalifornía var eitt sinn mikið olíuríki en nú eru aðeins leifar að þeirri vinnslu stundaðar í hafinu úti fyrir ströndinni. Leiðslurnar eru áratuga gamlar og ítrekað verið bent á að þær séu tifandi tímasprengjur. Og nú er ein þeirra sprungin.

Strandir við sunnanverða Kaliforníu eru lokaðar vegna olíumengunar.
Strandir við sunnanverða Kaliforníu eru lokaðar vegna olíumengunar.
Auglýsing

Dauða fiska og fugla tók að reka á fjörur við Santa Bar­bara í Kali­forníu um helg­ina. Hreins­un­ar­starf hófst þegar í stað enda ljóst að leki hafði kom­ist að olíu­leiðslu úti fyrir strönd­inni og að hann var mik­ill. Nú er talið að í það minnsta 600 þús­und lítrar af hrá­olíu hafi farið í Kyrra­hafið og að áhrifin á hið við­kvæma líf­ríki þess og vot­lendi strand­ar­innar eigi eftir að verða mik­il.

Lek­inn hefur orðið til þess að vekja enn eitt ákallið um að olíu­vinnslu úti fyrir Kali­forníu verið hætt. Leiðslan sem um ræðir flytur hrá­olíu sem unnin er á bor­p­alli fyr­ir­tæk­is­ins Amplify Energy í Long Beach. Þrátt fyrir að olíu- og gasverð hafi hækkað síð­ustu miss­eri er fyr­ir­tækið í kröggum enda vinnsla á þessum slóðum ekki talin arð­bær til fram­tíð­ar. Hluta­bréf í fyr­ir­tæk­inu hrundu svo hratt við tíð­indin og lækk­uðu um 44 pró­sent í miklum við­skiptum í gær, mánu­dag.

Auglýsing

Olíu­leiðslan er yfir fjöru­tíu ára gömul en sér­fræð­ingar benda á að end­ing­ar­tími þeirra sé yfir­leitt ekki lengri en 25 ár. Rann­sókn á lek­anum mun því m.a. bein­ast að því hvort að Amplify Energy hafi sinnt nauð­syn­legu við­haldi á henni. Þekkt er að jarð­skorpu­hreyf­ingar sem eru tíðar á þessum slóðum geti valdið skemmdum á olíu­leiðsl­um. Þær geta a.m.k. veikt þær en þessi til­tekni leki er hins vegar rak­inn til mann­anna verka. Talið er, að minnsta kosti núna og áður en loka­nið­ur­staða rann­sóknar liggur fyr­ir, að akk­eri flutn­inga­skips hafi gert gat á leiðsl­una.

Umfangsmikið hreinsunarstarf stendur yfir. Mynd: EPA

Vegna flösku­hálsa í flutn­ingum varn­ings um víða ver­öld hafa tugir gáma­flutn­inga­skipa þurft að bíða utan við hafnir Kali­forníu eftir að röðin komi að þeim. Þau hafa því varpað akk­erum og lík­lega hefur eitt þeirra hafnað í olíu­leiðsl­unni með fyrr­greindum afleið­ing­um.

Íbúar segj­ast hafa fundið olíufnyk í lofti þegar á föstu­dag. Margir til­kynntu lykt­ina til yfir­valda en töldu lítið hafa verið aðhafst fyrr en olíu­brák fór að sjást í nokk­urra kíló­metra fjar­lægð frá strönd­inni á laug­ar­dag. For­stjóri Amplify Energy hafnar því að til­kynn­ingar um olíu­lykt hafi borist fyrir helgi en slökkvi­liðs­stjór­inn í Newport Beach segir hins vegar að margar til­kynn­ingar hafi streymt inn bæði á fimmtu­dag og föstu­dag. Hins vegar sagði hann slíkar til­kynn­ingar ekki óal­gengar og að form­leg til­kynn­ing um olíu­leka hafi ekki borist fyrr en um miðjan dag á laug­ar­dag.

Auglýsing

Hvað var gert þegar til­kynn­ingar um olíu­lykt fóru að ber­ast yfir­völdum verður eitt þeirra atriða sem verða rann­sökuð að sögn lög­regl­unnar í Orange County. Sam­kvæmt til­kynn­ingu hennar höfðu sjó­far­endur einnig vakið athygli yfir­valda á olíu­brák aðfara­nótt laug­ar­dags­ins.

Enn eitt atriðið sem er gagn­rýnt er að um leið og stað­festar fréttir af olíu­leka bár­ust sendi Amplify Energy sjálft kaf­ara á vett­vang til að rann­saka hvaðan lek­inn væri að koma. Sak­sókn­ari í Orange County segir þetta ekki rétt vinnu­brögð og að slík rann­sókn ætti alltaf að fara fram í sam­ráði við strand­gæsl­una. „Fyr­ir­tækið á ekki að leiða eigin rann­sókn á [ol­íu­leka] sem mun kosta okkur millj­ónir doll­ara og eyði­legg­ingu á umhverf­in­u,“ hefur Reuters frétta­stofan eftir sak­sókn­ar­anum Todd Spitz­er.

Olían hefur þegar breiðst út, þrátt fyrir umfangs­mikið hreins­un­ar­starf, og sést í fjörum á stóru svæði, m.a. við bæinn Hunt­ington Beach, sem er einn vin­sæl­asti staður Banda­ríkj­anna til að fara á brim­bretti. „Allir eru að spyrja sig hvernig þetta gat eig­in­lega ger­st?“ segir brim­bretta­kapp­inn Marty Kish í sam­tali við Reuters.

Fjöður flýtur ofan á olíumenguðum sjónum undan ströndum Kaliforníu. Mynd: EPA

Eitt af því sem vekur mestan ugg er að olían gæti kom­ist inn í Magnoli­a-vot­lendið sem hefur notið verndar frá árinu 2008 eftir að fjár­sterkur einka­að­ili keypti það. Þar er að finna um 90 fugla­teg­und­ir, þar af um tíu sem eru í útrým­ing­ar­hættu.

Enn er borað eftir olíu og gasi á 23 stöðum úti fyrir ströndum Kali­forn­íu. Amplify Engery rekur þar þrjá bor­p­alla. Orku­fyr­ir­tækin hafa frá því á fimmta ára­tug síð­ustu aldar byggt um 64 þús­und kíló­metra af olíu- og gasleiðslum í haf­inu við Banda­rík­in. Margar þeirra eru komnar vel til ára sinna. Fyrr á þessu ári benti eft­ir­lits­stofnun (Goverment Accounta­bility Office, GAO) á að reglu­verki í kringum þessa inn­viði væri ábóta­vant. „Eftir því sem leiðsl­urnar eld­ast eykst hætta á skemmdum á þeim vegna aur­skriða og rofs á sjáv­ar­botn­i.“

Draga verður úr notkun jarð­efna­elds­neytis

Damon Nogami sem starfar hjá umhverf­is­sam­tök­unum Natural Reso­urce Defense Council, segir að auð­veld­lega hefði hefði verið hægt að koma í veg fyrir þetta meng­un­ar­slys. „Þetta eru ham­far­ir. Ég held að allir ættu að verða brjál­aðir yfir þessu.“ Hann segir að nú verði ríki heims að gyrða sig í brók og koma í veg fyrir að þetta ger­ist aft­ur. Lang­tíma­lausnin felist í því að draga úr notkun jarð­efna­elds­neyt­is. Þangað til það ger­ist verði að styrkja eft­ir­lit, bæta reglu­verk og draga þá sem valda meng­un­ar­slysum af þessu tagi til ábyrgð­ar.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent