Bandaríkin tróna á toppi plastfjallsins

Engin þjóð í heiminum hendir jafn miklu af plasti og Bandaríkjamenn. Þúsundir tonna enda árlega í hafinu, ám og vötnum.

Sjálfboðaliði tínir upp plastflösku í fenjunum í Miami í Flórída.
Sjálfboðaliði tínir upp plastflösku í fenjunum í Miami í Flórída.
Auglýsing

Hvergi í heim­inum fellur til jafn mikið af plast­úr­gangi og í Banda­ríkj­unum og stefnu­breyt­ingar er þörf til að takast á við vand­ann, segir í nýrri skýrslu nefndar Banda­ríkja­þings. Vand­inn hefur verið að byggj­ast upp í ára­tugi, segir í skýrsl­unni. Undra­efnið plast sem fundið var upp á síð­ustu öld og gjör­breytti allri fram­leiðslu hefur leitt af sér alþjóð­legt vanda­mál því plast, sem aðal­lega er búið er til úr olíu, „virð­ist vera að safn­ast upp hvert sem litið er“.

Árið 2016 er talið að plast­úr­gangur í Banda­ríkj­unum hafi numið 42 millj­ónum tonna sem er um tvisvar sinnum meira en féll til í Kína og meira en féll til innan Evr­ópu­sam­bands­ins alls.

„Magnið er óhugn­an­lega mik­ið,“ hefur Was­hington Post eftir Marg­aret Spring, yfir­vís­inda­manni hjá Monterey Bay-­stofn­un­inni og for­manni þing­nefnd­ar­innar sem rann­sak­aði plast­úr­gang­inn.

Auglýsing

Í skýrsl­unni kemur fram það mat vís­inda­manna að 1-2 millj­ónir tonna af plast­úr­gangi í land­inu fari út í umhverfið á hverju ári. Talið er að um átta millj­ónir tonna af plasti endi árlega í sjónum á heims­vísu og að með sama áfram­haldi verði tonnin 54 millj­ónir í lok ára­tug­ar­ins. Vís­inda­menn­irnir benda á að það myndi þýða að meira plast­rusl færi í hafið en veitt væri úr því af fiski.

Milljónir tonna af plasti enda í hafinu árlega. Mynd: EPA

Full­trúa­deild Banda­ríkja­þings sam­þykkti á síð­asta ári að kalla eftir skýrslu um plast­vand­ann og lögðu vís­inda­menn í bæði Banda­ríkj­unum og Kanada hönd á plóg við vinnu henn­ar.

„Nið­ur­staða skýrsl­unnar er alvar­leg áminn­ing um umfang þessa vanda,“ segir þing­mað­ur­inn og Repúblikan­inn Dan Sulli­van sem átti sæti í nefnd­inni. Hann segir að í skýrsl­unni séu saman tekin gögn frá „okkar fær­ustu vís­inda­mönn­um“ sem eigi að verða veg­vísir inn í fram­tíð­ina. Grípa þurfi til frek­ari laga­setn­inga til að vernda líf­ríki sjávar svo ekki verði grafið undan fisk­veiðum og efna­hags­lífi almennt.

„Við getum ekki lengur leitt hjá okkur þátt Banda­ríkj­anna í plast­meng­un, einni stærstu ógn sem steðjar að umhverf­inu á okkar tím­um,“ sagði í yfir­lýs­ingu frá

Chri­sty Lea­vitt, fram­kvæmda­stjóra Oceana-­nátt­úru­vernd­ar­sam­tak­anna.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent