Með inn­rás og sprengju­árásum Rúss­lands í Úkra­ínu er veru­leiki Evr­ópu­manna breytt­ur. Í morgun hefur stjórn­mála­fólk álf­unnar brugð­ist við þeirri stöðu sem upp er komin með yfir­lýs­ingum af ýmsu tag­i.

Í Þýska­landi, helsta áhrifa­ríki álf­unn­ar, hafa sumar yfir­lýs­ingar morg­uns­ins borið vott um eft­ir­sjá gagn­vart því að hafa gert Rússum mögu­legt að kom­ast í þá stöðu að geta leyft sér annað og eins fram­ferði og nú á sér stað í Úkra­ínu.

Þjóð­verjar heita því nú að beita Rússa hörðu, en áður en til inn­rás­ar­innar í nótt kom hafði Olaf Scholz kansl­ari áður boðað að áform um að gang­setja Nord Str­eam 2-gasleiðsl­una um Eystra­salt yrðu sett á hill­una um ein­hvern tíma.

Anna­lena Baer­bock, utan­rík­is­ráð­herra Þýska­lands og annar for­manna Græn­ingja, sagði í yfir­lýs­ingu í morgun að með hern­að­ar­að­gerðum gegn Úkra­ínu væri rúss­neska stjórnin að brjóta æðstu regl­urnar í skipan alþjóða­mála, fyrir allra aug­um. Hún segir Úkra­ínu­menn ekk­ert hafa gert til þess að eiga vænt­an­legar blóðsút­hell­ingar skil­ið.

„Þetta stríð er hannað til þess að að eyði­leggja einn hlut: og það eru vonir íbúa Úkra­ínu. Pútín for­seti, þú munt aldrei ná að eyði­leggja löngun þeirra eftir lýð­ræði og frið­i,“ sagði í yfir­lýs­ingu Baer­bock, sem hét því að Þýska­land myndi ásamt banda­mönnum í Atl­ants­hafs­banda­lag­inu og Evr­ópu­sam­band­inu beita Rúss­land „gríð­ar­legum efna­hags­þving­un­um.“

„Ef við beitum okkur ekki af ákveðni núna, munum við þurfa að greiða það háu verði í fram­tíð­inn­i,“ sagði þýski utan­rík­is­ráð­herr­ann.

Síð­asti varn­ar­mála­ráð­herra full eft­ir­sjár

Sem áður segir heyr­ast einnig frá Þýska­landi sjálfs­á­sak­anir og eft­ir­sjá, yfir því að hafa ekki beitt ákveðni fyrr. Stefna þýskra stjórn­valda gagn­vart Rúss­landi á umliðnum árum auk þess hlotið nokkra gagn­rýni í fjöl­miðl­um.

Ann­egret Kramp-Kar­ren­bauer, sem var varn­ar­mála­ráð­herra frá 2019 til 2021 og leið­togi Kristi­lega demókra­ta­flokks­ins frá 2018 til 2021, sagði í merki­legri færslu á Twitter í morgun að hún væri „reið út í okk­ur“ – þá sem haldið hafa á stjórn­ar­taumunum í Þýska­landi og ef til vill í Evr­ópu í víð­ari skiln­ingi á und­an­förnum árum.

„Ég er svo reið út í okkur vegna sögu­legra mis­taka. Eftir Georg­íu, Krím og Don­bass, höfum við ekki und­ir­búið neitt sem gæti mögu­lega haft fæl­ing­ar­mátt fyrir Pútín,“ sagði ráð­herr­ann fyrr­ver­andi.

Hún segir jafn­framt að þær lex­íur sem þaul­setnir kansl­arar Þýska­lands á seinni hluta 20. ald­ar, Helmut Schmidt og Helmut Kohl, hafi skilið eftir sig, virð­ist hafa gleymst. Þær voru, segir hún, að samn­inga­við­ræður ættu alltaf að vera fyrsta val, en „við þyrftum að vera hern­að­ar­lega nógu sterk til þess að það að setj­ast ekki að samn­inga­borð­inu sé ekki mögu­leiki fyrir gagn­að­il­ann.“

Þýska­land hafi leyft Pútín að njóta vafans of lengi

Í evr­ópsku útgáfu Polit­ico birt­ist í morgun nokkuð hvöss grein­ing á sam­skiptum Þýska­lands og Rúss­lands á und­an­förnum árum. Þar segir meðal ann­ars frá því í upp­hafs­orð­unum að á sama tíma og Rússar háðu stríð gegn Georgíu árið 2008 hafi þýskt stjórn­mála- og við­skipta­fólk mætt til glæsi­legrar veislu í sendi­ráði Rússa í Berlín og þegið þar kav­íar og kampa­vín.

Gefið er í skyn að af hálfu þeirra sem réðu för hafi vilj­inn til þess að eiga við­skipti við Rússa hafi ráðið of miklu í sam­skiptum ríkj­anna og að þrátt fyrir að önnur ríki eins og Banda­ríkin og Bret­land hafi van­metið hætt­una af Pútín, eða verið of upp­tekin við að laða að fjár­fest­ingu rúss­neskra ólíg­ar­ka, hafi ekk­ert ríki gert jafn mikið og Þýska­land til að fyr­ir­gefa fram­göngu Rússa.

Í grein­inni, sem Matt­hew Karnitschnig, yfir­frétta­rit­ari Polit­ico í Evr­ópu rit­ar, segir að ákvörðun Þjóð­verja um að setja Nord Str­eam 2 á hill­una hafi verið „of lít­ið, of sein­t“, eftir ára­langa und­an­láts­semi þýskra stjórn­valda gagn­vart yfir­gangi Rússa í Georg­íu, á Krím og víð­ar.

Hjálpa Pól­verjum að taka við flótta­fólki

Þýsk stjórn­völd hétu því í morgun að hjálpa löndum í Aust­ur-­Evr­ópu, sér­stak­lega Pól­landi, að taka við flótta­fólki sem streymt hefur út úr Úkra­ínu í dag.

Sam­kvæmt því sem segir í frétt Reuters af þessu áætla þýskir fjöl­miðlar að á milli 200 þús­und og milljón flótta­menn frá Úkra­ínu muni flýja yfir til ríkja Evr­ópu­sam­bands­ins ef alls­herj­ar­stríð brýst út í Úkra­ínu.