Norðmenn hagnast á stríði og orkukrísu

Hrávöruverð hefur hækkað hratt á síðustu mánuðum, meðal annars vegna stríðsins í Úkraínu og orkukrísunni sem því hefur fylgt. Norðmenn hafa hagnast mikið á þessum hækkunum, en nýtt met var sett í virði olíu-, gas-, og álútflutnings frá landinu í mars.

Stór hluti tekjuaukningar norska útflutningsgeirans er tilkominn vegna hækkana í orkuverði.
Stór hluti tekjuaukningar norska útflutningsgeirans er tilkominn vegna hækkana í orkuverði.
Auglýsing

Útflutn­ings­tekjur Norð­manna af olíu, jarð­gasi, fiski og áli náðu nýjum hæðum í mars, þar sem heims­mark­aðs­verð á þessum vörum hefur hækkað hratt frá inn­rás Rúss­lands í Úkra­ínu. Þetta kemur fram í nýrri frétt frá norska blað­inu Dag­ens Nær­ingsliv.

Blaðið vísar í nýjar útflutn­ings­tölur frá norsku hag­stof­unni (SSB) sem birt­ust í gær­morg­un, en þar segir að heild­ar­virði útflutn­ings frá land­inu hafi auk­ist um tæpan helm­ing á milli mán­aða. Auk þess segir hag­stofan að vöru­við­skipta­jöfn­uð­ur, sem er útflutn­ingur að frá­dregnum inn­flutn­ingi, hafi aldrei verið meiri.

Verð­hækk­anir drífa tekju­aukn­ingu

Sam­kvæmt Dag­ens Nær­ingsliv er þessi aukn­ing til­komin vegna gríð­ar­legra verð­hækk­ana á hrá­vörum, sem Nor­egur flytur út. Þar má helst nefna olíu, sem hefur hækkað mikið í verði í kjöl­far þess að Banda­ríkin og Kanada hafa bannað inn­flutn­ing á rúss­neskri olíu sem hluti af refsi­að­gerðum vegna inn­rás­ar­innar í Úkra­ínu. Evr­ópu­sam­bands­lönd íhuga einnig að gera slíkt hið sama innan skamms.

Auglýsing

Sömu­leiðis hafa aðild­ar­ríki Evr­ópu­sam­bands­ins reynt að draga úr inn­flutn­ingi á jarð­gasi frá Rúss­landi og leita þau nú að öðrum leiðum til að sinna orku­þörf­inni sinni. Þrátt fyrir það er aukn­ingin á útflutn­ings­tekjum Norð­manna á jarð­gasi ein­ungis vegna verð­hækk­ana á vör­unni, þar sem útflutt magn þeirra til aðild­ar­ríkja sam­bands­ins er nú þegar í hámarki og hefur ekki getað auk­ist meira þrátt fyrir aukna eft­ir­spurn.

Mynd: Kjarninn. Heimild: SSB

Myndin hér að ofan sýnir verð­mæti útfluttra var frá Nor­egi á síð­ustu tveimur árum. Í síð­asta mán­uði nam það 226,3 millj­örðum norskra króna, eða um 3,300 millj­örðum íslenskra króna. Útflutn­ing­ur­inn á jarð­gasi stóð undir rétt tæpum helm­ingi af þessum tekjum í mars.

Líka fiskur og ál

Norski orku­geir­inn er þó ekki einn um að hafa hagn­ast á miklum verð­hækk­unum síð­ustu mán­aða, en einnig má sjá miklar hækk­anir í virði útflutn­ings ann­arra vara. Þeirra á meðal er ál og álaf­urð­ir, en útflutn­ings­virði þeirra hefur auk­ist um 78 pró­sent á milli mán­aða í land­inu vegna verð­hækk­ana.

Sömu­leiðis var nýtt met slegið í síð­ast mán­uði í útflutn­ings­verð­mæti fisks og fiski­af­urða, þrátt fyrir að útflutt magn á fiski hafi dreg­ist saman um 12 pró­sent miðað við sama tíma­bil í fyrra. Aukn­ingin var fyrst og fremst til­komin vegna mik­illa verð­hækk­ana á norskum laxi, en hann er nú orð­inn um þriðj­ungi dýr­ari en hann var í fyrra­vor.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent