Óttast fjölgun tilfella sortuæxla samhliða hlýnandi veðri

Sérfræðingar í Bretlandi óttast að tilfellum húðkrabbameins muni fjölga samhliða loftslagsbreytingum og hvetja fólk til að vera vart um sig í sólinni.

Sortuæxli myndast þegar fólk verður fyrir sólbruna og raunar þrefaldast líkurnar á að fólk þrói með sér húðkrabbamein við það eitt að sólbrenna á tveggja ára fresti.
Sortuæxli myndast þegar fólk verður fyrir sólbruna og raunar þrefaldast líkurnar á að fólk þrói með sér húðkrabbamein við það eitt að sólbrenna á tveggja ára fresti.
Auglýsing

Breskir læknar segja til­efni til þess að hafa sér­stakar áhyggjur af hitn­andi veðri á heilsu fólks og vara við því að lík­legt sé að til­fellum húð­krabba­meins, svo sem sortu­æxla, muni fara fjölg­andi á næstu árum vegna hækk­andi hita­stigs í tenglsum við lofts­lags­breyt­ing­ar.

Hita­bylgjur hafa plagað Evr­ópu­búa í sumar og fjöldi hita­meta hefur fall­ið. Í Bret­landi fór hiti yfir 40,2 stig í júlí og segja sér­fræð­ingar að ekki sé um ein­stakan við­burð að ræða heldur sé þetta það sem koma skal. Með hækk­andi hita breyt­ast venjur fólks og það ver meiri tíma úti við, að því er Guar­dian hefur eftir heil­brigð­is­sér­fræð­ingum. Þetta getur leitt til þess að til­fellum sortu­æxla, alvar­leg­ustu gerðar húð­krabba­meins, fari fjölg­andi.

Auglýsing

Sortu­æxli mynd­ast þegar fólk verður fyrir sól­bruna og raunar þre­fald­ast lík­urnar á að fólk þrói með sér húð­krabba­mein við það eitt að sól­brenna á tveggja ára fresti. Í Bret­landi hafa dauðs­föll vegna sortu­æxla meðal karla þre­fald­ast síðan 1970. Aukn­ing hefur einnig mælst meðal kvenna. Sam­kvæmt upp­lýs­ingum á vef Krabba­meins­fé­lags Íslands var með­al­fjöldi lát­inna af völdum sortu­æxlis í húð 7 karla og 5 konur á ári á árunum 2016 til 2020.

Sam­kvæmt sér­fræð­ingi sem Guar­dian ræddi við er það ekki hit­inn sem veldur auk­inni hættu á krabba­meini heldur breytt hegðun fólks vegna hækk­andi hita­stigs. Fólk sé lík­legra til þess að eyða meiri tíma utandyra þegar hlýrra er, og ekki bara á sumr­in, sem verði til þess að fólk verði fyrir meiri útfjólu­bláum geyslum árið um kring, en sólin er almennt nógu sterk til þess að brenna frá mars og fram í októ­ber ár hvert.

Til þess að forð­ast auknar líkur á húð­krabba­meini sam­hliða hlýn­andi veðri er mælt með því að halda sig frá sól­inni á milli klukkan 11 og 15, halda sig í skugga og verja sig frá sól­inni með hött­um, fatn­aði, auk þess að nota sól­ar­vörn og bera hana á sig reglu­lega yfir dag­inn. Sortu­æxli geta verið lífs­hættu­leg sé ekki gripið inn í á fyrstu stigum þess og því er einkar mik­il­vægt að leita læknis um leið og grunur kemur upp um slíkt.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent