Sá hluti rekstrar Reykja­vík­ur­borgar sem fjár­magn­aður er með skatt­tekj­um, svo­kall­aður A-hluti, skil­aði 5,8 millj­arða króna tapi í fyrra. 

Áætlun hafði gert ráð fyrir því að afkoma af rekstri hans yrði jákvæð um 1,5 millj­arða króna. Því var afkoma A-hlut­ans 7,3 millj­örðum króna undir áætl­un. 

Þetta kemur fram í árs­reikn­ingi Reykja­vík­ur­borgar sem lagður var fyrir borg­ar­ráð í dag. 

Í til­kynn­ingu til Kaup­hallar Íslands vegna þessa segir að rekstr­ar­nið­ur­staða A-hlut­ans skýrist einkum af áhrifum heims­far­ald­urs kór­ónu­veiru. Sala bygg­ing­ar­réttar var ofá­ætluð um 3,2 millj­arða króna, skatt­tekjur voru 2,7 millj­örðum króna undir áætl­un, launa­kostn­aður var 1,7 millj­arði króna yfir áætlun og annar ósund­ur­lið­aður rekstr­ar­kostn­aður var tæp­lega 1,2 millj­örðum króna yfir áætl­un. 

Sam­dráttur í tekjum hjá fyr­ir­tækjum í eigu borg­ar­innar

Hinn hlut­inn í rekstri borg­ar­inn­ar, B-hlut­inn, nær yfir afkomu þeirra fyr­ir­tækja sem borgin á að öllu leyti eða að hluta. Fyr­ir­tækin sem telj­­ast til B-hlut­ans eru Orku­veita Reykja­vík­­­ur, Faxa­fló­a­hafnir sf., Félags­­­bú­­staðir hf., Íþrótta- og sýn­inga­höllin hf., Mal­bik­un­­ar­­stöðin Höfði hf., Slökkvi­lið höf­uð­­borg­­ar­­­svæð­is­ins bs., Sorpa bs. og Strætó bs, auk Afl­vaka hf og Þjóð­ar­leik­vangs ehf.

Rekstur þess hluta var líka tölu­vert undir áætlun í fyrra, en hann var þó jákvæður um alls þrjá millj­arða króna. Sömu skýr­ingar eru gefnar á þeirri stöðu, áhrif far­ald­urs­ins höfðu nei­kvæð áhrif á til dæmis tekjur Faxa­flóa­hafna, Strætó bs og Sorpu. Þá hafði veik­ing krón­unnar umtals­verð áhrif á erlend lán Orku­veit­u. 

Sam­an­lagt nam því tap A- og B-hluta Reykja­vík­ur­borgar alls 2,8 millj­örðum króna í fyrra. Áætlun hafði gert ráð fyrir hagn­aði upp á 11,9 millj­arða króna. Því nemur við­snún­ing­ur­inn frá áætlun að veru­leika alls 14,7 millj­örðum króna.

Eignir sam­stæð­unnar voru metnar á 730,4 millj­arða króna í lok síð­ast árs og hækk­uðu um 41,5 millj­arða króna í fyrra. Skuldir hækk­uðu að sama skapi um 40,9 millj­arða króna og stóðu í 385,8 millj­örðum króna um ára­mót. Eig­in­fjár­hlut­fall Reykja­vík­ur­borgar er nú 47,2 pró­sent en var 49,9 pró­sent í lok árs 2019.

Var líka undir áætlun 2019

Afkoma borg­ar­innar var líka tölu­vert frá áætl­unum árið 2019, áður en að kór­ónu­veiru­far­ald­ur­inn skall á. á var A-hlut­inn rek­inn með tæp­lega 1,4 millj­arða króna hagn­aði en áætlun hafði gert ráð fyrir hagn­aði upp á 3,6 millj­arða króna. Því var afkoma A-hlut­ans þá um 2,2 millj­örðum króna undir áætl­un. 

Meiri bók­færður hagn­aður var af rekstri B-hlut­ans en áætl­anir gerðu ráð fyrir árið 2019. Þar skiptir mestu að mats­breyt­ingar fjár­fest­inga­eigna Félags­bú­staða skil­uðu 3,5 millj­örðum króna hærri tekju­færslu en fjár­hags­á­ætlun hafði reiknað með. 

Þetta skil­aði því að sam­an­lögð rekstr­ar­nið­ur­staða borg­ar­innar var 792 millj­ónum krónum lak­ari en í fjár­hags­á­ætlun sem gerð hafði verið fyrir árið 2019, eða 11,2 millj­arðar króna. 

Einn bendir á græna plan­ið, hinn á skulda­söfnun

Dagur B. Egg­erts­son, borg­ar­stjóri Reykja­vík­ur, segir í til­kynn­ingu að Reykja­vík­ur­borg hafi sett fram öfl­uga end­ur­reisn­ar­á­ætl­un, Græna plan­ið, til að mæta sam­drætt­inum vegna COVID-19. „Það er okkar leið til að snúa vörn í sókn. Borgin stendur sem betur fer vel að vígi til að glíma við efna­hag­skrepp­una en óvissan er engu að síður tölu­verð. Við sjáum nú von­andi fram á bjart­ari tíma og að hjólin fari að snú­ast af fullum kraft­i.“ 

Ey­þór Arn­alds, odd­viti Sjálf­stæð­is­flokks í borg­ar­stjórn, ein­blínir á skulda­söfnun í til­kynn­ingu sem hann hefur sent frá sér vegna upp­gjörs­ins, en flokkur hans er langstærstur þeirra sem mynda minni­hluta í borg­ar­stjórn Reykja­vík­ur. „Enn er bætt í skuld­setn­ing­una og engin til­raun gerð til að ná jafn­vægi í rekstri. Á sama tíma og fyr­ir­tækin í borg­inni eru í vanda hefur borgin stækkað báknið gríð­ar­lega enda eru tekin lán fyrir rekstri borg­ar­innar og fjár­fest­ing­um. Reykja­vík­ur­borg er með skatta í botni og glímir því ekki við tekju­vanda, enda hafa allir helstu tekju­liðir hennar hækkað um því sem nemur heilum sex millj­örðum á síð­asta ári þrátt fyrir dýpstu kreppu lýð­veld­is­sög­unn­ar. Vandi borg­ar­innar er því fyrst og fremst útgjalda­vandi en því miður sér ekki fyrir end­ann á honum í áætl­unum borg­ar­stjóra. Vand­inn er sá að meiri­hluta­flokk­arnir stuðl­uðu að skulda­söfnun borg­ar­innar í mesta tekju­góð­æri Íslands­sög­unnar en hirtu ekki um að hag­ræða þrátt fyrir fyr­ir­heit um annað í meiri­hluta­sátt­mál­an­um. Borg­ar­full­trúar Sjálf­stæð­is­flokks­ins reyndu ítrekað að benda á þá stað­reynd þegar borgin var í miklum færum til þess að greiða niður skuldir en á það var ekki hlust­að.“

Hann vill fjölga hag­stæðum lóðum í útjaðri borg­ar­inn­ar, selja Mal­bik­un­ar­stöð­ina Höfða og ráð­ast í það sem hann kallar nútíma­væð­ingu í rekstri borg­ar­innar til að snúa stöð­unni við.