Ríkisútvarpið telur að greina þurfi betur nokkur atriði varðandi frumvarp sjö þingmanna Sjálfstæðisflokks um breytt fyrirkomulag á innheimtu útvarpsgjalds, áður en hægt sé að taka afstöðu til þess. Stefán Eiríksson útvarpsstjóri segir í umsögn Ríkisútvarpsins að ekki sé ljóst hvernig breytt fyrirkomulag innheimtu nái þeim markmiðum sem að sé stefnt.
Flutningsmenn frumvarpsins telja að með breyttu formi innheimtu útvarpsgjalds muni eðlilegt og nauðsynlegt aðhald að Ríkisútvarpinu, jafnt rekstrarlegu og hvað dagskrárgerð varðar, aukast.
Þingmennirnir sjö lögðu fram frumvarp sitt í byrjun desember í fyrra, en Óli Björn Kárason er fyrsti flutningsmaður þess. Lagt er til að útvarpsgjaldið verði innheimt með beinum hætti tvisvar á ári og þá rafrænt, með greiðsluseðli í heimabanka líkt og gert hefur verið með bifreiðagjöld.
Í dag er útvarpsgjaldið innheimt samhliða álagningu opinberra gjalda og nemur í ár 18.300 krónum. Ekki er lagt til að innheimtuupphæðin breytist með frumvarpinu, heldur virðist tilgangur frumvarpsins fyrst og fremst vera sá að það sé sýnilegra greiðendunum. Einnig er lagt til að upphæðin verði rukkuð í tvennu lagi, helmingur 1. janúar og hinn helmingurinn 1. júlí, með eindaga hvorrar greiðslu einum og hálfum mánuði síðar.
„Bein innheimta útvarpsgjalds stuðlar að betri kostnaðarvitund almennings þegar kemur að tekjuöflun Ríkisútvarpsins, fjölmiðils í almannaþágu,“ segir í greinargerð með frumvarpinu.
Í umsögn Ríkisútvarpsins segir að ekkert liggi fyrir hver kostnaðurinn yrði við að breyta fyrirkomulaginu, hver ætti að bera kostnað af breyttu fyrirkomulagi innheimtu eða hvaða áhrif það myndi hafa á innheimtu og þar með tekjugrundvöll Ríkisútvarpsins að breyta innheimtuleiðinni.
„Sömuleiðis liggur ekkert fyrir um hvaða áhrif þetta hefur á skyldur Ríkisútvarpsins eins og þær koma fram í þjónustusamningi við mennta- og menningarmálaráðherra. Nauðsynlegt er að greina nánar framangreind atriði áður en afstaða er tekin til þeirra breytinga á fyrirkomulagi innheimtu útvarpsgjalds sem þarna eru boðaðar,“ segir í umsögn RÚV.
Skatturinn telur ákveðinn „ómöguleika“ til staðar
Frumvarpið er til meðferðar í allsherjar- og menntamálanefnd þingsins þessa dagana og hafa fleiri umsagnir borist. Ríkisskattstjóri, sem í dag sér um innheimtu útvarpsgjaldsins, bendir á að álagning útvarpsgjaldsins ráðist af sömu forsendum og álagning gjalds í Framkvæmdasjóð aldraðra.
Skatturinn bendir á að sökum þessa sé „í reynd ómöguleiki“ falinn í þeirri breytingu á gjalddögum og eindögum útvarpsgjaldsins sem lögð sé til með frumvarpinu, ef forsendur gjaldskyldu eigi ekki að breytast líka, en í dag eru þeir undanþegnir greiðslu útvarpsgjalds sem hafa undir 1,87 milljónum króna í árslaun.
„Til þess að áform þau sem búa að baki frumvarpinu fengju efnislega fram að ganga yrði að öllum líkindum nauðsynlegt að horfið yrði frá þeirri afmörkun gjaldskyldu sem tekur mið af tekjumörkum,“ segir Skatturinn.
Sýn tekur heilshugar undir með flutningsmönnum
Umsagnarbeiðnir allsherjar- og menntamálanefndar voru sendar út 5. mars síðastliðinn. Samdægurs barst stutt umsögn frá Sýn þar sem sagði að „heilshugar“ væri tekið undir með flutningsmönnum frumvarpsins.
„Með því að útvarpsgjald verði innheimt með beinum hætti tvisvar á ári og að meginstefnu rafrænt með greiðsluseðli í heimabanka líkt og gert hefur verið með bifreiðagjöld mun kostnaðarvitund almennings gagnvart gjaldheimtunni aukast og hún verða gagnsærri. Það er algengur misskilningur að ekkert sé greitt fyrir afnot af dagskrá RÚV,“ segir í umsögn Sýnar, sem Páll Ásgrímsson aðallögfræðingur fyrirtækisins skrifar undir.
