Ragnar Þór Pétursson formaður Kennarasambandsins segir að kennarar séu upp til hópa óbilandi hugsjónafólk að vinna í aðstæðum sem séu mjög krefjandi. Hér á landi sé krónískur kennaraskortur – alltaf vanti kennara á öllum skólastigum, alls staðar.
Þetta kemur fram í máli Ragnars Þór í ítarlegu viðtali sem birtist á Kjarnanum um helgina.
Hann segir að aðstæðurnar valdi því að kennurum fallist hendur og upplifi vonleysi. „Þeir hafa hins vegar alltaf reynt að leggja sig fram um að spila eftir reglunum eins og þær eru á hverjum tíma. Og þeir hafa til dæmis alveg fylgt eftir stuðningsfulltrúakerfinu og greiningarkerfinu eins og þeir hafa getað. En þeir eins og aðrir sjá alveg að þessi kerfi hafa ekki dugað til.“
Vandamálin afhjúpast þegar börn fara í grunnskóla
Ragnar Þór segir að það sé skelfilegt fyrir kennara að upplifa sig í aðstæðum þar sem hann leggur sig fram og áttar sig á að það dugar ekki til.
„Að mörgu leyti er gott að starfa á leikskólastigi hvað þetta varðar vegna þess að þar er fyrst og fremst verið að styðja við eðlilegan og fjölbreyttan þroska barna í samfélagi. Þannig fær leikskólinn að vera sá staður þar sem ákveðið umburðarlyndi er gagnvart fjölbreytileika.
Til dæmis er stutt við frjálsan leik og lærdóm – og það er ekkert sjálfsagt við það. Við erum með eitt öflugasta leikskólastig í heimi, óvíða er jafn metnaðarfullt starf eins og hér og að mörgu leyti er það til fyrirmyndar. Um leið og barnið fer í grunnskóla er tilhneigingin aftur á móti sú að kröfurnar fara að verða aðrar, erfiðara verður að standa undir þeim og vandamálin afhjúpast.“
Hann segir að það sé mjög stað- og einstaklingsbundið hversu vel kennarar upplifa að þeir geti komið til móts við einstaklinga og þarfir þeirra.
„Ég þekki mörg dæmi þess að fötluð börn séu í sama skóla og ófötluð börn og það gengur bara frábærlega. Stundum eru þetta lítil samfélög þar sem ekki einu sinni er spurt um tilvistarréttinn – þau eru þarna eins og þau eru og allir eru eins og þeir eru. Það er hvort sem er enginn eins og þetta er frábært dæmi um það.“
Sumir kulna og gefast upp
Að hans mati er þetta það sárasta sem kennari upplifir; bjargarleysi gagnvart börnunum. „Sumir kulna og gefast upp – og hreinlega geta ekki verið í þessum aðstæðum. Aðrir setja undir sig höfuðið og ætla að bjarga ástandinu. Aðrir verða pirraðir á stoðleysinu og því að bíða með barn í alvarlegum vanda sem kemst ekki í þjónustu fyrr en eftir nokkur ár. Þetta er gríðarlega krefjandi.“
Hann segir að eftir að Íslendingar ákváðu á áttunda áratugnum að menntakerfið væri fyrir alla þá hafi stjórnmálin ekki ráðið við að fylgja stefnunni eftir.