Undrandi veðurathugunarmenn vöknuðu við rigningu á toppi Grænlandsjökuls

Starfsmenn veðurstöðvar á toppi Grænlandsjökuls ráku upp stór augu er þau sáu rigningu á rúðum þar að morgni dags 14. ágúst. Ekki er vitað til þess að áður hafi rignt efst á Grænlandsjökli.

Í 3.216 metra hæð efst uppi á Grænlandsjökli, er þessi veðurstöð, sem er mönnuð allt árið.
Í 3.216 metra hæð efst uppi á Grænlandsjökli, er þessi veðurstöð, sem er mönnuð allt árið.
Auglýsing

Þann 14. ágúst rigndi á efsta punkti íshellu Græn­lands­jök­uls, í fyrsta skipti svo menn viti til. Þau sem starfa þar við veð­ur­mæl­ingar og rann­sóknir vökn­uðu við hljóðið í regn­inu og voru undr­andi á að sjá regn­dropa á rúð­um. Eng­inn man eftir að hafa séð svo mikið sem dropa koma úr lofti á þessum slóðum áður.

Hita­stigið við veð­ur­stöð­ina efst á jökl­in­um, í 3.216 metra hæð, var yfir frost­marki í um níu klukku­stundir sam­fleytt, að því er fram kemur á vef banda­rísku stofn­un­ar­innar NSIDC, sem fylgist með snjó og ís víða um heim.

Sam­kvæmt því sem segir í umfjöllun Was­hington Post um þennan for­dæma­lausa veð­ur­at­burð rigndi á toppnum með hléum í um 13 klukku­stund­ir, en eng­inn veit nákvæm­lega hversu mikil rign­ingin var.

Það voru nefni­lega engir regn­mælar á staðn­um, enda bjóst eng­inn við því að það færi að rigna í þess­ari hæð.

Þarna er líka eig­in­lega alltaf frost. Raunar hefur hita­stigið á toppi Græn­lands­jök­uls ein­ungis farið þrí­vegis yfir frost­mark á síð­ustu 32 árum, eða frá því að veð­ur­mæl­ingar þar hófust árið 1989. Fjórða skiptið var síðan núna 14. ágúst og hefur hita­stigið aldrei risið yfir frost­mark jafn seint á árinu og í ár.

Sam­kvæmt borkjarna­mæl­ingum sem gerðar hafa verið á toppi Græn­lands­jök­uls eru engin merki um að ís hafi bráðnað þar frá því seint á nítj­ándu öld og þar til árið 1995, er hiti fór upp fyrir frost­mark efst á íshell­unni í fyrsta sinn frá því veð­ur­at­hug­un­ar­stöðin var tekin í gagn­ið.

Hlýtt loft sog­ast yfir ísinn og stöðvast

Ástæðan fyrir hlý­ind­unum á þessum slóðum síð­ustu helgi var sam­spil lægðar við Baffins­land í Norð­ur­-Kanada og háþrýsti­svæðis sem lá við suð­aust­ur­strönd Græn­lands, en vegna fyr­ir­stöð­unnar sem háþrýsti­svæðið skap­aði dróst heitt loft úr suðri með lægð­inni inn á íshell­una, stöðv­að­ist þar og olli tölu­verðri bráðnun á yfir­borði jök­uls­ins, dag­ana 14. til 16. ágúst.

Auglýsing

Nákvæm­lega þessi hringrás lofts­ins er kunn orsök bráðn­unar á yfir­borði Græn­lands­jök­uls og virð­ist afleið­ingar þess­arar stöðn­unar heitra loft­strauma sem stað­næm­ast yfir jökl­inum vera að verða alvar­legri, að sögn vís­inda­manna.

Þrátt fyrir að það hafi eitt og sér ekki gríð­ar­leg áhrif að bráðnun hafi átt sér stað á Græn­lands­jökli á dög­unum – og reyndar einnig í júlí­mán­uði – er það mat vís­inda­manns­ins Ted Scam­bos við Colora­do-há­skóla í Banda­ríkj­unum að bráðn­unin um liðna helgi og rign­ingin á toppnum gefi til kynna að auk­inn ákafi kunni að vera að fær­ast í bráðnun Græn­lands­jök­uls.

Hann segir við Was­hington Post að rétt eins og hita­bylgjan sem gengið hefur yfir norð­vest­ur­hluta Banda­ríkj­anna að und­an­förnu sé þetta „nokkuð sem er erfitt að ímynda sér að gæti verið að eiga sér stað án áhrifa lofts­lags­breyt­inga.“

„Græn­land, eins og aðrir staðir í heim­in­um, er að breytast,“ segir Scam­bos við blað­ið.

Fyrr í mán­uð­inum kom út nýjasta skýrsla Milli­ríkja­nefndar Sam­ein­uðu þjóð­anna um lofts­lags­breyt­ing­ar, þar sem sagði meðal ann­ars að enn greini­lega væri orðið en áður að athafnir mann­kyns væru meg­in­or­sök marg­vís­legra breyt­inga á lofts­lagi.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent