Á Íslandi er rík tilhneiging til að tala um hvað við stöndum okkur vel og séum frábær. Við erum hamingjusamasta þjóð í heimi með mesta jafnréttið. En njótum við öll sömu mannréttinda í raun?
Í þróunarskýrslu Sameinuðu þjóðanna fyrir árið 2016 kemur fram að þótt lífskjör séu að batna út um allan heim séu alltaf ákveðnir hópar sem verða eftir í þeirri þróun. Gerð er rík krafa til þess að unnið sé að jafnrétti með því að skoða sérstaka stöðu jaðarsettra hópa og hlusta á reynsluheim þeirra. Ísland býður að mörgu leyti upp á gott samfélag fyrir hinsegin einstaklinga og hafa náðst mikilvægir lagalegir sigrar síðustu áratugi. Þrátt fyrir það höfum við dregist aftur úr í evrópskum samanburði á Regnbogakortinu þar sem farið er yfir lagalega stöðu og réttindi hinsegin fólks. Þann 17. maí síðastliðinn var alþjóðadagur gegn hinseginfóbíu og nýjasta Regnbogakortið kynnt. Þar er Ísland aðeins í 16. sæti, neðst af Norðurlöndunum og á svipuðum stað og Grikkland. Til samanburðar var Ísland í 10. sæti á Regnbogakortinu árið 2013 og hafði þá hækkað um eitt sæti milli ára og kom fast á hæla Danmerkur.
Samkvæmt nýlegri rannsókn Evrópustofnunar um grundvallarmannréttindi (FRA) kemur fram að flest börn sem skera sig úr varðandi kynhneigð, kynvitund, kyntjáningu og kyneinkenni verða fyrir fordómum og einelti í skólum. Þær fáu rannsóknir sem gerðar hafa verið á líðan hinsegin nemenda á Íslandi bera að sama brunni. Hinsegin börn og ungmenni búa við lakari lýðheilsu og verða fyrir mun meira einelti en önnur börn. Tíðni þunglyndis og kvíða er mun hærri og hinsegin ungmenni margfalt líklegri en aðrir jafnaldrar til að gera sjálfsvígstilraunir.
Með samstarfssamningi við Frístundamiðstöðina Tjörnina árið 2016 náðu Samtökin ’78 að skapa hinseginvæna félagsmiðstöð fyrir 13-17 ára ungmenni. Miðstöðin er opin eitt kvöld í viku í húsnæði Samtakanna. Þetta fyrirkomulag hefur orðið til þess að fjöldi hinsegin ungmenna á aldrinum 13-17 ára sem mætir reglulega hefur þrefaldast. Ungmenni úr öllum félagsmiðstöðvum í Reykjavík og á stór-höfuðborgarsvæðinu sækja í starfið og er mikil ánægja með það.
Í upphafi árs var gerður samstarfssamningur sem gefur starfsfólki annarra félagsmiðstöðva Reykjavíkurborgar kost á að sækja sér skipulagt reynslunám í hinsegin félagsmiðstöð Ungliða S‘78. Þar fær starfsfólkið að kynnast því hvernig hægt er að skapa hinseginvænt umhverfi sem það getur svo tileinkað sér og yfirfært yfir á sína starfsstaði.
Hinseginvænu félagsmiðstöðinni var komið á laggirnar með tímabundnum styrkjum frá Reykjavíkurborg og Velferðarráðuneytinu sem báðir renna sitt skeið nú í vor. Við óskum eftir áframhaldandi fjármagni til að starfrækja hinsegin félagsmiðstöð Ungliða S’78 svo hægt er að vinna markvisst að því að bæta lýðheilsu hinsegin ungmenna og vinna gegn fordómum, mismunun og einelti sem beinist gegn hinsegin ungmennum í skóla og frístundastarfi.
Helga Baldvinsdóttir Bjargardóttir, framkvæmdastjóri Samtakanna ‘78
Hrefna Þórarinsdóttir, forstöðumaður Hinsegin félagsmiðstöðvar Samtakanna ‘78