Hið flókna litróf mannkyns

Matthildur Björnsdóttir fjallar um nokkur dæmi um litróf mannkynsins.

Auglýsing

Ég hef haft sam­kennd með frum­byggjum heims frá því að ég man eftir mér sem samt var ekki fyrr en eftir tíu ára ald­ur. Ég las bækur frá bóka­safn­inu um hina banda­rísku Indi­ána og alla hina sem ég gat fundið bækur yfir. Ég man ekki nein smá­at­riði en í mér hefur alltaf verið sam­hygð með öllum þessum hópum sem voru og eru enn á hinum ýmsu hlutum jarð­ar. Eski­móar á kald­ari svæð­um, aðrir eins og þeir í Suð­ur­-Am­er­íku eru á hlýrri svæðum og hver hópur með sína eigin upp­lifun af sköpun og nátt­úr­unni. Frum­byggjar Ástr­alíu er svo sá hópur sem ég heyri mest um núna við að búa á landi þeirra. Landi sem eins og hjá hinum var rænt af þeim með grimmd. Þessir hópar höfðu og hafa allir sína eigin teng­ingu við heims­aflið, sköp­un, og finna sína leið til að fá þá hátíð­legu stemn­ingu sem þau þurfa fyrir hin ýmsu atvik í lífi sínu.

Og það að sjá þver­skurð á lit­róf húð­lita þegar ég fer út, er að upp­lifa sig meðal sam­ein­uðu þjóð­anna, og er góð til­finn­ing.

Það að heyra hvernig sumir hvítir lög­reglu­þjónar í Banda­ríkj­unum sjá sig eiga rétt á að skjóta ungt fólk sem fæðst hefur með lit­aða húð, segir okkur hversu mikið úr tengslum sumir þeirra sem hafa fæðst með lit­laus­ari húð eru við mann­kyn og þjóð sína sem heild og eiga erfitt með að melta nátt­úru mis­mun­andi húð­lita. Þeir sem hafa slík við­horf hafa ekki hug­leitt raun­veru­leika skap­ar­ans-­sköp­unar hvernig svo sem sú sköpun kom til. Því vís­inda­menn sjá lífs­ferli þess á allt annan hátt en trú­ar­brögðin hafa matað okkur á.

Auglýsing

Frá sjón­ar­miði vís­inda er sagan allt önnur og flók­in, en ég er ekki hér til að segja hana heldur að tala um að lifa við það sem er í lit­rófi húða. Til þess að skilja vís­indin og ástæður fyrir þessum mis­mun í húð­litum þarf fólk að læra frá þeim bók­um, svo að van­virð­ingin við það ferli minnki og við lærum sann­leika um það sem við höfum vitnað mikið af og þurfum að vera betri í að með­taka sem lög­mál nátt­úr­unn­ar. Svo af hverju hafa sumir þetta mikið lit­aða húð, en aðrir minna lit­aða, og sumir eru albínóar eru atriði til að með­taka en ekki mis­muna út frá.

Hrok­inn og sjálfs­rétt­læt­ingin sem maður heyrir á svo mörgum sviðum um þessi atriði eru með ólík­indum því að litur út af fyrir sig segir ekk­ert um mann­ver­una. Það að vera með hvíta húð er ekk­ert meiri trygg­ing fyrir að mann­veran sé góð, en hvaða annar litur sem er. Það er um að skoða hver mann­veran sé hið innra er í raun það sem segir þá sögu sem sú mann­vera hef­ur.

Sumir flokkar húð­lita frá hvítu og upp í dökkt hafa svo auð­vitað haft mis­góð tæki­færi í löndum sínum til að mennta sig af því að menntun hefur verið tak­mörkuð og svo hafa alls­konar trú­ar­brögð komið inn í það. Hvítir menn frá Bret­landi komu til Ástr­alíu fyrir öllum þessum árum og hroki þeirra var að sjá frum­byggja sem voru með öðru­vísi lit­aða húð en þeir og það hugs­an­lega frá lofts­lagi og hita og þörf á meiri lit til að lifa af, sem þeir sáu sem rétt­dræp dýr en varla sem mann­verur og það er enn eftir vinna við að með­taka þá inn í stjórn­ar­skrána þó að þeir hafi öðl­ast kosn­inga­rétt sem gerð­ist ekki fyrr en um 1967.

Hinar ótal víddir til­ver­unnar aðrar en þær þykku eða „den­se“

Ef við skoðum þetta með end­ur­nýt­ingu á vörum á tímum sem við erum að sjá að mikið fer til spillis, er það þess virði að skoða að sköpun sér um end­ur­nýt­ingu á ótal vegu í nátt­úr­unni, og þar á meðal ann­ars atriðið með sál­ir, og að sam­kvæmt þeim veru­leika hafa flest okkar verið í frum­byggja­hópum í öðrum lík­ömum í gegnum ald­irn­ar, því að sálin er eitt og eilíft ein­tak í enda­lausri þró­un, en lík­am­inn ann­að.

Lík­am­inn er ekki end­ur­nýt­an­legur nema fyrir rann­sókn eftir dauða, en sálin er þess eðlis að hún er hið svo­kall­aða eilífa orka sem heldur áfram, og við vitum ekki hversu lengi hver sál heldur áfram að vera til þarna í him­in­geimn­um. En við sjáum mis­mun­inn frá að sálin fari þegar við sjáum lík lát­ins ást­vin­ar, að það sem við upp­lifðum um hann eða hana sem eru far­in/n og bara holdið er eftir til að senda til baka til jarð­ar, á einn hátt eða ann­an.

Við sjáum það þegar sumir eru þroskaðri en aðr­ir, og tel ég frá vinnu minni að það segi okkur að við­kom­andi hafa náð að safna þeim sjóði í hærri vit­und sinni í gegn um ótal erf­iðar reynslur fyrri lífa, eða þeir ein­stak­lingar undu sér í hita og þurftu kannski ekki að hafa of mikið fyrir líf­inu ef þeir voru þar sem nægur gróður var og ávext­ir, og allt var í hend­ings­færi næst þeim.

Ef við hugsum um menn eins og Nel­son Mand­ela sem ég sé sem hafa verið nokkuð þroskuð sál og var meiri mann­úð­ar­sinni í huga og hjarta en stjórn­mála­maður og hafði auð­vitað líka ófull­kom­leika í vissum hlutum lífs­við­horfa.

Ég „trúði“ aldrei á „end­ur­holdg­un“ á meðan ég var á Íslandi, enda stenst það ekki að sami lík­ami lifni við, en eftir að koma hingað var mér svo gefið að sjá það á rök­réttan hátt og að fá upp­lýs­ingar um fyrri líf ein­stak­linga innan frá og ann­ars­staðar frá og skilja dæmið á nýjan og betri hátt.­Sem sagt að mér var ann­að­hvort sýnt um þau líf eins og á mynd­bandi hið innra og eða mér var sagt það sem hafði gerst hjá við­kom­andi mann­veru með hugs­ana­flutn­ingi.

Ég fæ ekki fyrri líf nærri allra sem verða á vegi mín­um, aðeins þeirra sem koma til að fá slíka með­ferð og upp­götvun og það þurfa að vera réttar kring­um­stæð­ur, svo að þær upp­lýs­ingar birt­ist mér­.Og ég upp­lifi það sem hina löngu náms­ferð sálna í gegn um ótal lík­ama allra teg­unda dýra sem kynja, en hef aldrei fengið neinar fyrri lífs upp­lýs­ingar um að við­kom­andi hafi verið dýr áður en þau komu í manns­líka ástand. Mér hefur ekki verið sýnd slík til­vera á þessu stig­i. 

Það þurfa að vera vissar kring­um­stæður til að þessar upp­lýs­ingar birt­ist mér. Þær eru um óunnin til­finn­inga­leg sár frá fyrri lífum og stundum meira en einu lífi, sem ekki var hægt að sortera út þá. Það er mögu­legt að dýr upp­lifi líf sitt á svo ólíkan hátt að það séu engin sár eftir í orku­hjúpum þeirra eftir að sál þeirra sé far­in? En ef ég hef verið dýr þá eru mýr­kettir og að hafa verið í þeim hópi skemmti­leg til­hugsun um mögu­leika fyr­ir.

Hin óræða umferð sálna til lífs á jörðu

Í þeirri teg­und and­legrar heil­unar sem ég lærði að ég væri á jörðu til að sinna, lærði ég að það er ekki hægt að vita neitt nákvæm­lega hvernig umferð­a­reglur um veit­ingu sálna virka.  Því að maður sér að ansi margir sem í raun ættu kannski ekki að fá allar þessar sálir sem þau van­rækja illi­lega, og ég er ekki endi­lega sann­færð um að sé karma, en svo verða aðrir sem þrá að fá afkvæmi að bíða, eða sumir fá aldrei sál­ir, hvort sem lík­ami þeirra sé frjór eða ekki.

Ég upp­lifði tvö ein­stök til­felli af því. Það var að kona sem kom til mín þráði að verða móð­ir, en skila­boðið sem í gegn um mig til henn­ar, var að þær sálir væru ekki til­búnar á því stigi og kæmu seinna. Svo var önnur kona sem var í sam­kyn­hneigðu sam­bandi sem kom á bekk­inn og þá birt­ist sál sem ætl­aði að verða karl­kyns í þessu lífi, og var greini­lega að vilja vera með henni. Ég spurði hana þá hvort að hún myndi vilja verða móð­ir. Og hún sagði já einn dag­inn þegar kring­um­stæður leyfa.

Síð­ar, eftir ein­hvern tíma hafði hún flutt í aðra borg hér í Ástr­alíu sendi hún mér bréf og sagð­ist vera í sam­bandi við mann þá. Svo að hún er tví­kyn­hneigð. Hún sagði mér líka að hún væri barns­haf­andi. Þá skrif­aði ég til baka og minnti hana á sál­ina sem hafði verið að höfra yfir henni hér.

Og þegar hún sendi mér mynd af hon­um, þá var engin spurn­ing um að það var sú sál. Það var að mínu mati vegna fyrra lífs, og að það væri í prógramm­inu að þau hefðu þessa end­ur­fundi sem móðir og barn. Hann beið því eftir henni, en var ekki að reyna að troða sér hvar sem fólk væri að hafa óvarin kyn­mök. Hann vissi að það væri þess virði að bíða eftir henni.

Annað og sér­kenni­legra til­felli var þegar ansi ákveðin sál í karllík­ama kom þegar kúnni af kven­kyni var á bekknum og hafði sína áætlun um að vilja að tveir aðilar giftir sitt hvorum mak­anum þessi kona og eig­in­maður ann­arrar konu ættu að koma saman og skaffa honum lík­ama. Hvor­ugt þeirra var þó á því að láta hann kom­ast upp með það, og varð mað­ur­inn að halda fyr­ir­lestur yfir sál­inni, sem að lokum fór til að finna aðra með sams­konar eðli og eig­in­leika til að fá sinn lík­ama. Við lærðum ekk­ert um hvert hann fór.

Síðan var kona sem var kúnni minn í Avon sem tal­aði alltaf um að vilja verða amma, en ein­hvern veg­inn vissi ég að það yrði aldrei vegna fötl­unar þeirra dætra, en gat auð­vitað ekki sagt henni það. Og engin börn hafa fæðst þeim.

Þegar ég var á „Psychic Fairs“ hátíðum þar sem fólk kom saman til að lesa í spil fyrir aðra hitti ég ein­stak­linga sem voru líka að þjóna þar og var lík­ami manns­ins í þessu lífi frá Pól­landi en allt annað um hann var að sál hans var amer­ískur Indíáni og var hann sam­mála því.

Þrá­hyggjan um að fólk með hvítt skinn sé betra eða þroskaðra en aðrir er hroki

Það er svo sann­ar­lega kom­inn tími til að við færum hugsun okkar um set frá fóbíu um húð­lit og skoðum frekar hver mann­veran sé að innan og hvað hún eða hann þrái fyrir líf sitt.

Ég get samt líka séð að þjóð sem hefur unnið sig til þess að lifa í lýð­ræði með frelsi fyrir konur væri ekki á að ein­hver kæmi til að þröngva Sharia lögum upp á þau, né ein­ræði á neinn hátt.Hins­vegar ef ein­hver sem hefur lifað við þau lög og tak­mörkun á frelsi sínu, líkar það ekki lengur og vill flytja sig um set til lands þar sem lýð­veldi sé, að þá sé það veitt ef aðrar kring­um­stæður leyfa það. 

Við erum auð­vitað að sjá það í svo mörgu að fólk með lit­aða húð er eins og við öll þau hvítu sem sýnir að allar mann­verur eru skap­aðar með allt það sama þó að húð­lit­ur­inn sé ann­ar.

En ekki allir hafa haft sama tæki­færi til að þróa heila­búið í sömu átt og hafa auð­vitað sína eigin lífs­skoðun sem þá þarf að skoða hvernig fellur inn í hið nýja sam­fé­lag sem verið er að sækj­ast eftir að fá inn­göngu í. Ef ein­stak­lingar hafa engan veg­inn sömu lífs­skoðun og verð­mæta mat, þá er trú­legt að sam­veran yrði stremb­in, og það er það sem ég sé sem það sem mann­kyn þurfi fyrst og fremst að hafa í huga þegar það er skoðað að taka þá inn í þjóð sína. En stærri hluti mann­kyns hvaðan sem þau koma eru að þrá frið­samt líf án stríða og drápa.

Hingað til Ástr­alíu kom maður sem hafði falið eðli sitt og end­aði á að taka fólk sem gísl í veit­inga­húsi og drepa suma þeirra en ekki öll, og hin sitja auð­vitað uppi með áfallastreitu og minn­ingar sem er erfitt að gleyma. Auð­vitað eru ein­stak­lingar með slíkt hug­ar­far ekki það sem nein þjóð vill. Og fleiri með vafasöm plön hafa smogið inn sem flótta­fólk en kannski komið meira til að fá yfir­ráð og snúa fólki til öfga múslim trú­ar. En yfir­völd eru nú meira vak­andi gegn þeim og hafa náð að hindra nokkur hryðju­verk sem þeir höfðu plan­að.

Einn af ætt­ingjum mínum á Íslandi ætt­leiddi tvö börn fyrir meira en þrjá­tíu árum frá Asíu og köll­uðum við þau börn súkkulaði börn af því að húðin var eins og súkkulaði á lit­inn og höfðum nákvæm­lega ekki neitt nei­kvætt við­horf gegn til­veru þeirra á land­inu.

Þegar sam­starfs­kona sagði okk­ur´á vinnu­stað mínum áður en ég flutti hingað að systir sín væri að ætt­leiða börn frá Asíu varð einn starfs­maður brjál­aður yfir því og það frá því við­horfi að það ætti ekki að leyfa neina með annan húð­ar­lit að koma inn í land­ið. Hvernig dirfð­ist henni „Að taka litað fólk“ inn í hina „Hvítu þjóð“. Við vorum í sjokki yfir slíkri yfir­lýs­ingu því að ætt­leið­ingin var um ást en ekki kyn­þátta­hat­ur.

Það er eng­inn Guð að passa öryggi allra

Varð­andi allt þetta bless­aða fólk sem neyð­ist til að flýja land vegna geð­veiks leið­toga eða nátt­úru­ham­fara er svo annað dæmi, og þá er það þetta með hvað leið­togar kom­ast upp með eins og að útrýma þjóð sinni eins og er að ger­ast í Sýr­landi núna.

Og það er eng­inn Guð eða annað sterkt afl sem stendur nægi­lega gegn þeim sem fá þá hug­mynd að drepa stóra hluta þjóðar sinn­ar. Það stopp­aði eng­inn Hitler eða aðra stríðs­glaða í að drepa aðra þegna þjóðar sinnar af henti­semi vegna skap­gerð­ar. Gadda­fi, Idi Amin, Assaud, Hitler og þannig mætti lengi telja um geð­bil­aða leið­toga sem hafa gerst sek um það án þess að neinn gæti hindrað eða stoppað þá.

Svo er auð­vitað önnur spurn­ing í þessu dæmi um flótta­fólk og hún er: Hvernig á að reikna með að önnur lönd, aðrar þjóðir hafi millj­ónir tómra íbúða og aðra hluti til að sinna þeirra sorg­legu þörf­um.

Ef heim­ur­inn vill hafa frið, væri hugs­an­lega gagn­legra að setja trú­ar­brögð til hliðar og nota orðið mannúð í stað­inn. Fót­bolta mað­ur­inn hér í Ástr­alíu sem vill fá að hella því yfir heim­inn að sam­kyn­hneigðir og aðrir muni fara til hel­vítis fyrir það eðli, er algert bakslag í eyrun og sorg­leg end­ur­tekn­ing frá því sem ég ólst upp við um hót­anir og lof­orð presta, sem svo voru og eru bull. Og það stuttu eftir að Ástr­alía leyfði sam­kyn­hneigðum að gift­ast.

Da­við Atten­borough, Brian Cox, Jane Goddall eru meðal stærstu stjarna sem sýna okkur sköpun á hátt sem ég hef ekki heyrt eða séð neina presta og aðra trú­ar­leið­toga tala um eða skilja til botns.

Það að Biblían og aðrar slíkar bækur sem voru skrif­aðar fyrir mörgum öldum síðan eru nú á margan hátt alger­lega úr tengslum við veru­leika nútím­ans frá því sem mann­kyn hefur lært um veru­leika lífs­ins.  Veru­leika sem hefur ekki birst á þann hátt sem þeir lof­uðu um svo margt í mann­legu eðli sem og umhverfi. Eins og til dæmis að lofa að Guð sæi um að öll börn yrðu örugg og ekk­ert slæmt myndi koma fyrir þau, og sum börnin að upp­lifa allt annað en það lof­orð. Og það að Bretar voru á þeim tímum að ljúga að börnum og for­eldrum sem þau settu börnin um borð í skip og sendu til ann­arra sam­veld­is­landa til að þurfa ekki að fæða þau um þann tíma sem for­eldrar þeirra voru í vand­ræð­um.

Það sem mann­kyn hefur lært í sjálfu sér og sam­böndum og öðrum atvikum lífs síns og passar ekk­ert við pré­dík­anir og lof­orð presta, sést í að fólk er að snúa baki við þeim kenn­ingum nú á tímum þegar þekk­ing sýnir margt hið gagn­stæða frá þeim kenn­ingum og hræðslu­á­róðri. Heim­speki í bókum er eitt, en stað­reyndir ann­að. Og vís­indi voru ekki til eða mjög ný ef þau voru til á þeim tímum sem þær bækur voru skrif­aðar og ætl­aðar til að stjórna með. Og margir að vakna til að aðskilja hismið frá kjarn­anum um almættið með veru­leik­an­um.

Hel­víti er til dæmis mjög sann­an­legur veru­leiki hér á jörðu, og er bæði í þeim löndum þar sem útrým­ingar eiga sér stað, og þar sem fólk býr við alls­konar óör­yggi. Sýr­land er eitt af þeim á jörðu núna og mörg önnur lönd þar sem verið er að kúga fólk og meira þá sem eru ekki í stöðl­uðu mynd­inn­i. Sá­di-­Ar­ab­í­a er að gera Yemen að hel­víti og það er spurn­ing um hvernig konum í því landi líður með ofur­stjórn á öllu um þær sem er í gangi. Gæti það ekki líka verið upp­lifað sem hel­víti. Hins­vegar hefur eng­inn stað­fest slíkan stað í þeim heimum sem eru ósýni­legir mann­legum aug­um. Sam­kyn­hneigðir hafa lifað hel­víti á jörðu um aldir og að lokum að fá við­ur­kenn­ingu á að vera hluti af sköpun á síð­ustu árum.

Börn og konur sem búa við ofbeldi af ein­hverju tagi eru líka í hel­víti og svo er hel­víti líka hug­ar­á­stand og sést í fjölda sjálfs­morða. Ég þekki það ástand sjálf frá tíma á Íslandi, en eitt­hvað afl sá um að ég er enn hér. Það var ekki rök­hugsun í mér að stökkva eða ekki heldur bara lét lík­am­inn mig fara heim.

Veru­leiki versus trú

End­ur­notkun sálna fyrir áfram­hald­andi þroska­ferli í einum lík­ama og lífi á eftir öðru er minn veru­leiki eins og ég hef minnst á áður, og sé sem til dæmis eins og bekki í skóla. En ég segi aldrei neinum að þeir verði að með­taka mína stað­reynd um það. Það er af því að ann­að­hvort hefur fólk þá til­finn­ingu sjálft eða ekki, og þá oft frá eins­konar „Deja Woo“ upp­lifun frá að upp­lifa eitt­hvað sem er frá lífi sem getur ekki verið annað en fyrra líf, eins og að koma á stað þar sem þau hafa ekki komið til áður en þekkja sig svo vel að það sé eins og þau hafi verið þar nýlega.

Trú um svo margt er úti á snúru. Fyrir mig er það upp­lifun og að vita frekar en að trúa, en von er svo annað og auð­veld­ara orð að fara fram á við með.

Það að upp­lifa sköpun á sinn hátt sem og nátt­úr­una og allt umhverfið er auð­vitað ein­stak­lings­bundið að vissu marki, þó að á hærra sviði séum við öll það sama og ætlað að vera tengd, þó að við séum ekki endi­lega öll að upp­lifa það sem sann­leika í eigin lífi og jafn­vel ekki einu sinni nærri alltaf með nán­ustu skyld­menn­um.

Við höfum trú­lega flest haft lík­ama í öllum húð­ar­litum jarðar í fyrri lífum og væri ljúft að mann­kyn gæti haft það í huga, þó ekki væri nema sem mögu­leika ef upp­lifunin hefur ekki orðið um að skynja fyrri líf innan frá, og frekar lagt áherslu á að finna út hver ein­stak­ling­ur­inn sé sem hefur barið að dyr­um, en að úti­loka hann eða hana ein­ungis vegna húð­lit­ar, hvar sem flótta­fólk leitar ásjár eins og til dæmis á Íslandi. Þegar það þráir að fá frið frá landi sem er hel­víti og líka til að læra um ann­ars­konar menn­ingu sem er mik­il­vægur hluti þroska­fer­ils­ins.

Það að hafa búið í landi í nær 32 ár þar sem allir húð­ar­litir búa saman og hafa búið saman í meira en hund­rað ár eftir að þeir bresku námu land, og síð­ari stjórn­völd veittu svo fólki frá hinum ýmsu löndum Evr­ópu, Asíu, Ind­landi og víðar leyfi til að flytja hingað og sendu líka ein­stak­linga til að lokka fólk hingað og það nokkra alla leið frá Íslandi. Það að lifa í slíku sam­fé­lagi og lit­rófi hér er mjög ljúft að lifa með, og nær veru­leika sköp­unar sem slíks. Samt eru ýmis atriði varð­andi frum­byggja sem þarf að gera betur við.

Svo hvernig getur heim­ur­inn komið upp með skipu­lag um að hafa vist­ar­verur á hlut­lausum svæðum sem geti tekið við fólki í neyð hvaðan sem það kem­ur? Það vilja nefni­lega ekki allir sem verða að flýja flytja inn í önnur lönd og það þarf að leggja því sjón­ar­miði lið líka.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiAðsendar greinar