Framleiðni aukning?

Kristbjörn Árnason skrifar framleiðni í íslenskum byggingariðnaði.

Auglýsing

Hug­takið fram­leiðni vísar alltaf til verð­mætis í pen­ingum talið. Á Íslandi til arðs í krónum talið af frá­dregnum öllum útlögðum kostn­aði í rekstri fyr­ir­tækja við fram­leiðslu að öllu tag­i.  

Því má segja, að fram­leiðsla allra fyr­ir­tækja á Íslandi séu krónur eða annar gildur gjald­mið­ill. Þ.e.a.s. það sem starf­semin gefur af sér í arð að frá­teknum öllum kostn­aði. Þá er aug­ljóst að vinnu­magnið eða afköst starfs­manna segir alls ekki alla sög­una. Heldur ekki allur annar kostn­aður sem er mjög fjöl­breyti­leg­ur. 



Fram­leiðnin ræðst að mestu af verð­mæti afurðar hvers fyr­ir­tækis fyrir sig og af skipu­lagi fyr­ir­tækis á öllum sviðum sem megi haldi niðri öllum kostn­aði við að fram­leiða og að selja afurð­ina. M.ö.o. það tekur jafn­langan tíma að fram­leiða og selja verð­litla vöru og verð­mæta vöru. ­Fastur kostn­aður svip­að­ur.



Hér eru fram­leiðni­hug­tökin skýrð í orða­safni Rík­is­end­ur­skoð­un­ar:



Fram­leiðni fjár­magns lýsir hlut­fall­inu milli þeirra fjár­muna sem lagðir eru í rekstur stofn­unar eða fyr­ir­tækis og þeirra afurða sem rekst­ur­inn skil­ar, þ.e. hversu vel fjár­munir eru nýttir til fram­leiðslu eða þjón­ust­u. 

Fram­leiðni vinnu­afls lýsir hlut­fall­inu milli fjölda starfs­manna / vinnu­stunda stofn­unar eða fyr­ir­tækis og þeirra afurða sem rekst­ur­inn skil­ar, þ.e. hversu vel vinnu­afl er nýtt til fram­leiðslu eða þjón­ust­u. 

Auglýsing



Í frétt sem m.a. Kjarn­inn birtir er á rætur sínar til Íbúða­lána­sjóðs segir orð­rétt:



„Fram­leiðni vinnu­afls í bygg­ing­ar­starf­semi hér á landi hefur auk­ist tals­vert umfram með­al­þróun hag­kerf­is­ins í heild síð­ustu tíu ár. Íslensk fyr­ir­tæki í bygg­ing­ar­starf­semi hafa aukið fram­leiðni sína um tæp 38 pró­sent frá árinu 2008 sem er ­tölu­vert hrað­ari vöxtur en á hin­um Norð­ur­lönd­un­um. Þetta kemur fram í nýrri ­mán­að­ar­skýrslu ­Í­búða­lána­sjóðs“. 

Ekki efast ég um að fréttin sé rétt. Heldur hitt, að það er morg­un­ljóst að afköst starfs­manna í bygg­ing­ar­iðn­aði hafa ekki auk­ist 38% á síð­ustu 10 árum. Þá segir þetta ekk­ert um hvort fram­leiðni í íslenskum bygg­ing­ar­iðn­aði sé jafn mikil og á Norð­ur­lönd­un­um. Eða hvort fram­leiðnin sé meiri eða minni sem ég held að hún sé. Þetta segir mér t.d. að fram­þróun í bygg­ing­ar­iðn­aði á Norð­ur­löndum sé í góðu jafn­vægi og engin upp­hlaup á mark­aði í gang­i. 

Eini breyti­legi þátt­ur­inn á Íslandi sem getur skapað svona mikla sveiflu í fram­leiðni bygg­ing­ar­iðn­aði fyrir þetta tíma­bil 2008 til 2009 eru verð­sveiflur á íbúðar hús­næði á tíma­bil­in­u. Árið 2008 sem er hru­nárið hrap­aði hús­næð­is­verð gríð­ar­lega og fram­leiðni grein­ar­innar um leið. En árið 2018 eru verð á íbúð­ar­hús­næði uppi í him­in­hæð­u­m.  

Einnig að bygg­ing­ar­iðn­aður hefur nýtt sér vinnu­krafta fólks frá austur Evr­ópu sem hefur starfað hér á smán­ar­launum í mörg ár. Nokkuð sem margir kalla þræl­dóm. Einnig koma til breyttar vinnu­að­ferð­ir. 



Þetta eru einu breyt­urn­ar. M.ö.o. að síð­ustu ár hefur almennt íbúð­ar­verð verið hreint okur. Nú er sagt að það sé að kom­ast á eitt­hvert jafn­vægi? Kannski er það rétt.

p.p1 {marg­in: 0.0px 0.0px 15.0px 0.0px; font: 14.0px 'Times New Roman'} p.p2 {marg­in: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 14.0px Times} p.p3 {marg­in: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 14.0px 'Times New Roman'} span.s1 {text-decoration: und­erline}

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiAðsendar greinar