Har­aldur Bene­dikts­son þing­maður Sjálf­stæð­is­flokks­ins bar heila atvinnu­grein þungum sökum í Face­book-pistli fyrir helgi, sagði blóma­inn­flytj­endur hafa ástundað að „blekkja og stela“ og gert sig seka um „mis­notkun og smygl“ og „ára­langa brota­starf­sem­i“. Þing­mað­ur­inn nefndi engin dæmi stór­yrðum sínum til stuðn­ings. Félag atvinnu­rek­enda skor­aði á hann að koma gögnum um lög­brot til lög­gæzlu­yf­ir­valda ef hann hefði þau undir hönd­um, en biðj­ast afsök­unar á því að saka fjölda fyr­ir­tækja um slíkt, án nokk­urra sann­ana. 

­Fé­lagið benti jafn­framt á að jafn­vel þótt í ein­hverjum til­vikum hafi verið pottur brot­inn við inn­flutn­ing blóma – sem ekki er hægt að úti­loka – breytti það engu um þá vinnu við end­ur­skoðun á tollaum­hverfi grein­ar­inn­ar, sem FA hefur beitt sér fyrir að stjórn­völd færu í. 

Fyr­ir­tæki í blóma­verzlun eru almennt sam­mála um að tollar á blómum séu alltof háir og víð­tækir, skekki sam­keppni og bitni á neyt­end­um. Það eru raunar þekkt áhrif tolla í milli­ríkja­við­skipt­um. Þetta hafa fyr­ir­tækin viljað að hið opin­bera tæki til end­ur­skoð­un­ar. Hið „mál­efna­lega“ svar þing­manns Sjálf­stæð­is­flokks­ins við þessum umleit­unum er efn­is­lega: Blóma­inn­flytj­endur eru glæpa­menn og það á ekki að tala við glæpa­menn.

Aðal­lega reykur

Nú hefur Har­aldur skrifað grein hér í Kjarn­ann máli sínu til stuðn­ings. Hann dregur nú heldur í land, enda getur hann ekki nefnt eitt dæmi um lög­brot, en dregur vafa­samar álykt­anir af því að tolla­yf­ir­völd hafi bætt eft­ir­lit með inn­flutn­ingi á plöntum og að eft­ir­spurn eftir toll­kvóta fyrir blóm hafi þá vax­ið! Það er ein­föld skýr­ing á auk­inni eft­ir­spurn eftir toll­kvóta: Mark­aður fyrir blóm fer stækk­andi og eft­ir­spurn neyt­enda er vax­andi. Þeim mun mik­il­væg­ara er að gera þær breyt­ingar í tolla­málum sem FA hefur beitt sér fyrir, með stuðn­ingi fyr­ir­tækja sem í sam­ein­ingu standa fyrir meiri­hluta blóma­verzl­unar í land­in­u. 

Segja má að þing­mað­ur­inn dragi gæði sönn­un­ar­færsl­unnar að baki ásök­unum sínum saman í einni setn­ingu í grein sinni: „þar sem er reyk­ur, er oft eld­ur.“ 

Har­aldur getur þannig ekki fært neinar sönnur á mál sitt, en honum dettur auð­vitað ekki í hug að biðja blóma­inn­flytj­endur afsök­un­ar, heldur tekur þann kost­inn að reyna að gera afstöðu Félags atvinnu­rek­enda til ann­arra og alls­endis óskyldra mála tor­tryggi­lega. Það er þá rétt að eyða nokkrum orðum á þá smjör­klípu.

Spara nor­rænu útboðin pen­inga?

Ann­ars vegar vill hann meina að afstaða FA til þátt­töku rík­is­ins í sam­nor­rænum útboðum á lyfjum gangi gegn áherzlu félags­ins á við­skipta­frelsi. Það er alrangt, eins og les­endur geta kynnt sér í Kjarna­grein þar sem und­ir­rit­aður fjall­aði um áhrif þess á inn­lend þjón­ustu­fyr­ir­tæki ef ríkið setti nokkur veltu­hæstu lyf spít­al­anna í útboð. 

Kjarni máls­ins er eft­ir­far­andi, sem sagði í grein­inni: „Ef stefna heil­brigð­is­ráð­herra og Land­spít­al­ans er sú að setja veltu­mestu lyfin í nor­rænt útboð til að ná fram sparn­aði, er um leið verið að kippa grund­vell­inum undan rekstri þjón­ustu­fyr­ir­tækj­anna. Nú er ekk­ert sem segir að ein­hver til­tek­inn rekstur eigi rétt á sér um aldur og ævi. En stjórn­völd þurfa engu að síður að hafa ein­hverja hug­mynd um hvernig því hlut­verki innan heil­brigð­is­kerf­is­ins, sem þjón­ustu­fyr­ir­tækin þjóna, verði sinnt í fram­tíð­inni ef þeirra nýtur ekki við.“

Kallað var eftir svörum heil­brigð­is­ráð­herra við ýmsum spurn­ingum sem hafa vaknað vegna nor­rænu útboð­anna. Þau hafa ekki bor­izt og kannski getur Har­aldur Bene­dikts­son, sem nefnd­ar­maður í fjár­laga­nefnd, aðstoðað okkur við að ganga á eftir þeim vegna þess að hæpið er að skatt­greið­endur græði á end­anum á þeirri stefnu sem heil­brigð­is­ráð­herra hefur mark­að. 

Gegn frels­inu með meira frelsi?

Hitt málið sem Har­aldur til­tekur er um frjálsa smá­sölu áfeng­is. „Þar lögð­ust heildsalar af miklum þunga gegn frels­inu. Hvers vegna? Jú þeir ótt­uð­ust að með auknu frelsi gæti ávinn­ingur af inn­flutn­ingi minnk­að,“ segir hann.

Aftur veður þing­mað­ur­inn reyk. Félag atvinnu­rek­enda hefur þvert á móti viljað ganga lengra í frels­isátt en gert hefur verið ráð fyrir í frum­vörpum um smá­sölu áfeng­is; afnema aug­lýs­inga­bann sam­fara breyt­ingu á smá­söl­unni, falla frá því að setja sér­stakar hömlur á sölu sterks áfengis og gera inn­heimtu áfeng­is­gjalds minna íþyngj­andi. Afstöðu félags­ins má til dæmis kynna sér í umsögn þess um síð­asta frum­varp sem lagt var fram um breyt­ingar á smá­sölu áfeng­is.

Hvernig væri að ræða mál­efn­in?

En svo aftur sé vikið að kjarna máls­ins, sem upp­haf­lega varð Har­aldi til­efni til stór­yrða og inn­an­tómra ásak­ana um lög­brot: Félag atvinnu­rek­enda hefur lagt áherzlu á það í við­ræðum sínum við stjórn­völd að hægt væri að breyta fyr­ir­komu­lagi tolla á blóm­um, verzl­un­inni og neyt­endum til hags­bóta, og engu að síður við­halda vernd fyrir inn­lenda fram­leið­end­ur. Tollar leggj­ast nefni­lega á alls konar blóm, sem alls ekki eru fram­leidd á Íslandi, auk þess sem inn­lend fram­leiðsla annar ekki eft­ir­spurn. 

Kannski væri nær að Har­aldur og aðrir for­svars­menn land­bún­aðar tækju mál­efna­lega umræðu um hvernig hægt væri að fara bil beggja í þessu efni, í stað þess að þyrla upp ógur­legu mold­viðri með inni­stæðu­lausum full­yrð­ingum um smygl, þjófnað og aðra brota­starf­sem­i. 

Höf­undur er fram­kvæmda­stjóri Félags atvinnu­rek­enda.