Í grein rit­stjóra Kjarn­ans, Þórðar Snæs Júl­í­us­son­ar, þar sem hann spyr hvort gefa eigi alþjóð­legum auð­hringjum orku­auð­lind­ina gætir mis­skiln­ings sem Sam­tök iðn­að­ar­ins vilja leið­rétta. 

Sam­tök iðn­að­ar­ins hafa ítrekað bent á að orku­verð til orku­sæk­ins iðn­aðar á Íslandi þurfi að vera sam­keppn­is­hæft enda mik­il­vægt að standa vörð um sam­keppn­is­hæfni orku­iðn­aðar á Íslandi. Sam­tökin benda á að líta þurfi til virð­is­keðj­unnar í heild sinni og að auk­inn sveigj­an­leika þurfi á raf­orku­mark­aði enda getur slíkur sveigj­an­leiki aukið sam­keppn­is­hæfni Íslands á þessu sviði. Verð raf­orkunnar eitt og sér er því ekki það eina sem líta þarf til. Orku­sæk­inn iðn­aður skilar þjóð­ar­bú­inu miklum verð­mætum og má í því sam­bandi nefna að inn­lendur kostn­aður áliðn­að­ar­ins nam 86 millj­örðum króna árið 2018, þar af voru kaup á vörum og þjón­ustu hér á landi 23 millj­arðar króna. Það gefur auga leið að hund­ruð fyr­ir­tækja njóta góðs af því. Þá eru raf­orku­kaup und­an­skilin en út frá með­al­verði má áætla að þau nemi hátt í 40 millj­örð­um. Þessu til við­bótar eru efna­hags­leg umsvif ann­arra stórnot­enda raf­orku eins og gagna­vera.

Það er því ekki rétt sem rit­stjór­inn skrifar að und­an­farið hafi „þessi heild­ar­sam­tök iðn­aðar á Íslandi, með yfir 1.400 fyr­ir­tæki og félög sjálf­stæðra atvinnu­rek­enda inn­an­borðs, tekið upp stefnu sem virð­ist mótuð af hags­munum nokk­urra alþjóð­legra stór­fyr­ir­tækja sem kaupa orku á Íslandi til að fram­leiða ál“. Þvert á móti hafa sam­tökin talað fyrir mik­il­vægi þess að virð­is­keðjan á íslenskum orku­mark­aði sé arð­bær fyrir alla sem á þeim mark­aði eru. Í raf­orku­stefnu sam­tak­anna, sem sam­þykkt var árið 2016 af stjórn SI þar sem saman koma full­trúar ólíkra greina iðn­að­ar, er meg­in­stefið að raf­orka fram­leidd á Íslandi sé nýtt til verð­mæta­sköp­unar inn­an­lands því öfl­ugur iðn­aður skapar störf og er und­ir­staða búsetu og vel­ferð­ar. Horft er til sam­eig­in­legra hags­muna íslensks iðn­aðar og ekki gerður grein­ar­munur á bygg­ing­ar­iðn­aði, fram­leiðslu­iðn­aði eða hug­verka­iðn­aði. Sam­keppn­is­hæft orku­verð gagnast öllum sem eru í rekstri, allt frá bak­ar­anum til stór­iðj­unn­ar. 

Það er heldur ekki rétt sem rit­stjór­inn skrifar „…að íslenskir skatt­greið­endur afhendi alþjóð­legum stór­fyr­ir­tækjum græna orku undir mark­aðsvirð­i“. Því hafa sam­tökin aldrei haldið fram heldur að orku­verðið sé sam­keppn­is­hæft. Þegar spurt er hvort ein­stök aðild­ar­fé­lög Sam­taka iðn­að­ar­ins hafi hag að því að orku­verðið sé sam­keppn­is­hæft er svarið já en ekki nei. Það ætti öllum að vera ljóst að ef verðið er ekki sam­keppn­is­hæft til lengdar þá er full­víst að orku­sæk­inn iðn­aður leggst af á Íslandi, þannig virka mark­aðslög­mál­in.

Hins vegar er það rétt sem kemur fram í skrifum rit­stjór­ans að þau örfáu stór­iðju­fyr­ir­tæki sem hér starfa kaupa 80 pró­sent af allri orku sem við fram­leið­u­m. Í ljósi þessa ætti það að vera áhyggju­efni þegar eitt þess­ara fyr­ir­tækja til­kynnir um mögu­lega lokun starf­semi sinnar eða þegar stór gagna­ver hér á landi kjósa að byggja upp starf­semi í Sví­þjóð frekar en hér á landi þar sem sam­keppn­is­hæfni Sví­þjóðar á þessu sviði er meiri en Íslands.