Blaða­manna­fundir Almanna­varna hafa verið til algerar fyr­ir­myndir og spilað stóra rullu í þeim góða árangri sem Ísland hefur náð í bar­átt­unni við veiruna frægu. En veiran er því miður ekki eina vanda­málið í heimi manna og áhuga­vert væri ef önnur við­fangs­efni væru tækluð með svip­uðum hætti. Svona gæti blaða­manna­fundur vegna ósjálf­bærrar olíu­notk­unar í sam­göngum litið út:

Verið vel­komin á mán­að­ar­legan fund sam­göngu­mála.

Byrjum á tölum mán­að­ar­ins. Í apr­íl­mán­uði voru skráðir 148 nýir bens­ín- og dísil­bílar á göt­urnar en þetta er mikil fækkun miðað við mars­mánuð þar sem 343 bens­ín- og dísil­bílar voru skráð­ir. Þó að hægt hafi á þess­ari fjölgun eru enn um 220 þús­und virkir bens­ín- og dísil­bílar í kerf­inu og nær útbreiðslan um allt land. Það er því mikið olíu­smit í gangi en vís­bend­ingar eru um að olíu­far­ald­ur­inn hafi þó náð hámarki í sam­fé­lag­inu. Góðu frétt­irnar eru að nú fjölgar í hópi hrein­orku­bíla og fyrstu fjóra mán­uði þessa árs hefur meiri­hluti nýskráðra fólks­bíla verið raf­bíl­ar. Þó að raf­bílum fjölgi er enn allt of langt í hjarð­ó­næmi gagn­vart olíu í sam­göng­um, en slíkt ónæmi er alger­lega nauð­syn­legt til mæta skuld­bind­ingum okkar í lofslags­mál­u­m. 

Sam­göngu­bannið hefur virkað vel og dregið veru­lega úr losun gróð­ur­húsa­loft­teg­unda, minnkað heilsu­spill­andi mengun og fækkað alvar­legum umferð­ar­slys­um. Það þarf því að fara mjög var­lega í að aflétta sam­göngu­bann­inu svo við lendum ekki í bakslagi varð­andi mengun og slysa­tíðn­i. 

Samgöngubannið hefur skilað gríð­ar­legri aukn­ingu í umferð gang­andi og hjólandi veg­far­enda með miklum umhverf­is- og lýð­heilsu­ár­angri. Heima­vinna og fjar­fundir hafa einnig dregið veru­lega úr umferð­ar­þunga. Þessum árangri er mik­il­vægt að við­halda. Þetta verður að hafa í huga þegar byrjað verður að aflétta sam­göngu­tak­mörk­un­um. Far­sæl­ast er að aflétta sam­göngu­bann­inu í nokkrum skref­um. Í fyrstu verður aðeins opnað á bíla sem ganga fyrir hreinum orku­gjöfum og hafa alla nútíma örygg­is­þætti í lagi. Elstu bílar lands­ins eru nefni­lega ekki bara eyðslu­frekari, heldur hafa þeir ekki jafn góðan örygg­is­bún­að. Nýrri bílar draga úr slysa­tíðni og hlífa jafn­framt öku­mönnum betur þegar slys verða. Þegar fram í sækir má skoða það skref að hleypa allra elds­neyt­isnýtn­ustu bens­ín- og dísil­bílum á göt­urn­ar. Við minnum á að engar tak­mark­anir eru á ferðum raf­hjóla og almenn­ings­sam­gangna en orku­skiptum í hóp­ferðabílum verður hraðað veru­lega.

Hvort eða hvenær tak­mörk­unum á ferða­frelsi eldri bens­ín- og dísel­bíla verður aflétt, bygg­ist alger­lega á því hvernig gengur að ná hjarð­ó­næmi gagn­vart olíu með breyttum ferða­venjum og fjölgun hrein­orku­bif­reiða. Við getum ekki leyft okkur að fórna almanna­hags­munum eins og hreinu and­rúms­lofti, alþjóð­legum skuld­bind­ingum í lofts­lags­málum og umferð­ar­ör­yggi fyrir fyrir sér­hags­muni.

Fundi slit­ið.

Höf­undur er fram­kvæmda­stjóri Orku­set­urs.