Hvað gerum við í dag, við sem til­heyrum stétt verka og lág­launa­kvenna? Hvað gerum við í dag, á þessum degi sem ætti með réttu að vera okk­ar; fyrst hald­inn hátíð­legur af rót­tæk­um, sós­íal­ískum verka­kon­um, í þeim til­gangi að senda skila­boð um stór­kost­legt mik­il­vægi kven­vinnu­aflsins og hvetja til sam­stöðu í bar­átt­unni fyrir frelsi og rétt­læti? Sumar okkar gera það sem við gerum alla daga. Við seljum vinnu­aflið okkar á útsölu­mark­aði sam­ræmdrar lág­launa­stefnu, sem ómissandi starfs­fólk, und­ir­stöðu­starfs­fólk, á leik­skól­um, hjúkr­un­ar­heim­il­um, í heima­þjón­ustu, við þrif. Þar vinnum við og þar finnum við að án okkar hættir allt að virka, án okkar stoppar sam­fé­lag­ið. En okkur er samt aldrei þakkað fyrir nokkurn skap­aðan hlut, ekki fyrir eitt ein­asta hand­tak, hvorki í dag né aðra daga.

Og sumar okkar vakna inn í atvinnu­leysið, vakna inn í vit­und­ina um pen­inga-­leysið; átt­undi dagur mán­að­ar­ins er runn­inn upp og það er ekki mikið eftir inn á einka­bank­anum af atvinnu­leys­is­bót­un­um, ein­hverjir þús­und­kallar sem munu klár­ast á næstu dög­um. Fyrir þær okkar sem svo er komið fyrir er til­veran orðin ein­hvers­konar fanga­vist, stöðug bið frá einum mán­aða­mótum til þeirra næstu, stöðug bið eftir að þau sem fara með völd ákveði að leggja nokkra þús­und­kalla í við­bót inn, stöðug bið eftir því að eitt­hvað breyt­ist, ein­hvern tím­ann.

Sumar okkar er ekki hægt að nýta til vinnu. Við erum „bóta­þeg­ar“ sem íþyngjum valda­stétt­inni með „ör­orku­byrð­i“. Okkar er í aðdrag­anda kosn­inga lofað því að nú verði örlítið rétt­læti, smá sann­girni fundin ein­hvers staðar í fjár­kistum yfir­valds­ins en alltaf svikn­ar, af valda-­konum jafnt sem valda-­mönn­um. Við eigum ekk­ert og megum ekk­ert, eigum að skamm­ast okkar fyrir að vera til, vera byrði á flotta valda­fólk­inu. Eigum að skamm­ast okkar fyrir það í dag, líkt og alla aðra daga.

En í dag, 8. mars, ætlar for­sæt­is­ráð­herra Íslands, ekki að gera neitt af þessu. Katrín Jak­obs­dóttir ætlar að hringja bjöllu í Kaup­höll­inni. Hún ætlar að fagna þar með þeim sem eiga og mega, fjár­magns­eig­endum sem hafa auðg­ast stór­kost­lega í krepp­unni; þar er eng­inn að hugsa um þús­und­kalla, þar hefur á kreppu­ár­inu met­hækkun orðið í hluta­bréfa­verði og til að sýna aðdáun sína á auð­stétt­inni hefur rík­is­stjórnin ákveðið að útbúa sér­stakan skatta­af­slátt fyrir kaup­endur hluta­bréf. Hin ríku verða rík­ari. Og rík­ari. Því ber að fagna, finnst for­sæt­is­ráð­herra.

Ef að eitt­hvað rétt­læti væri að finna væri 8. mars dagur verka og lág­launa­kvenna. En í stað þess að okkur séu færðar þakkir fyrir að halda umönn­un­ar­kerf­unum gang­andi og í stað þess að gripið sé til sér­staka ráð­staf­ana til að gera til­veru þeirra kvenna sem þjást í atvinnu­leys­inu betri, er í dag líkt og alla hina dag­ana athygl­inni beint að fjár­magns­eig­endum og valda­stétt­inni. Og þess kraf­ist af okk­ur, enn eina ferð­ina, að við hyllum stjór­ana í und­ir­gefni og aðdáun á þeim sem ráða. Við eigum enn og aftur að til­biðja brauð­mola­kenn­ingu kven­frels­is­ins, eigum að til­biðja vel­gengi ein­stakra kvenna, eigum að glápa eins og ein­feldn­ingar á sjón­ar­spilið í Kaup­höll­inni þar sem for­sæt­is­ráð­herra ætlar að hringja bjöllu arð­ráns­ins og ímynda okkar að við getum líka orðið svona flottar stelp­ur, eigum að fest­ast í dagdraumum um pen­inga og frelsið sem þeir færa fólki. En hverja okkar myndi nokkru sinni langa að ríkja yfir þeirri mis­skipt­ingu og stétt­skipt­ingu sem hér fær að vaxa og dafna? Hver vill ríkja yfir kerfi þar sem að aldrei hafa fleiri konur þurft að leita á náðir hjálp­ar­sam­taka til að fá mat handa sér og sínum á meðan að sam­fé­lags­leg auð­æfi renna í pen­inga-­geymslur hina ríku? Því­lík móðgun að láta sér detta til hugar að við viljum nokkuð hafa með þetta ömur­lega rugl að gera.

Ég hvet okkur sem til­heyrum stétt verka- og lág­launa­kvenna, fæddar hér á landi og hingað flutt­ar, til að hafna hinni femínísku brauð­mola­kenn­ingu. Hættum að til­biðja frelsi ein­stakra kvenna til að ráða yfir okk­ur. Hættum að taka þátt í skurð­goða­dýrkun á valdi og per­sónu­legri vel­gengni ein­stakra kvenna. Hættum að leyfa þeim sem ráða að kom­ast upp með enda­lausa sjálfs­upp­hafn­ing­una og sjálfs­dýrk­un­ina. Okkar eigin sjálfs­virð­ing hlýtur að segja okkur að þær sem sjá ekk­ert rangt við með­ferð­ina á verka og lág­launa­konum eru ekki full­trúar okk­ar, hvorki í dag né aðra daga.

Í dag, á meðan valda­stéttin heldur áfram að stela deg­inum okkar án þess að skamm­ast sín, ætla ég að hugsa til allra kvenn­anna, alls staðar að úr heim­in­um, ómissandi starfs­fólks­ins sem vinnur í dag eins og alla daga alla hina lífs­nauð­syn­legu kvenna­vinnu, og til allra kvenn­anna sem þjást í atvinnu­leys­inu og þeim skelfi­legu fjár­hags­á­hyggjum sem því fylgja. Ég ætla að hugsa um sam­stöðu okkar og bar­áttu. Ég ætla að hugsa um þær fórnir sem við höfum fært fyrir íslenskt sam­fé­lag og færum á degi hverj­um. Og ég ætla, eins og aðra daga, að lofa sjálfri mér því að gera allt sem í mínu valdi stendur til að breyta þessu kven­fjand­sam­lega arð­ráns­kerfi. Ég vona af öllu hjarta að þið gerið slíkt hið sama.

Höf­undur er for­maður Efl­ing­ar.