Helgi Magn­ús­son, fjár­festir og stjórn­ar­maður í Líf­eyr­is­sjóði verzl­un­ar­manna, flutti fróð­legt erindi á hádeg­is­fundi Félags við­skipta- og hag­fræð­inga á dög­un­um. Helgi var annar tveggja frum­mæl­enda á fund­in­um, en dr. Hersir Sig­ur­geirs­son, kenn­ari við Háskóla Íslands, hélt fróð­legt erindi um eign­ar­hald líf­eyr­is­sjóða á skráðum hluta­fé­lögum áður en Helgi tók til máls. Í stuttu máli eiga líf­eyr­is­sjóðir ríf­lega 40 pró­sent hluta­fjár í skráðum félög­um hér á landi, en heild­ar­eignir þeirra sam­kvæmt nýjustum tölum Seðla­banka Íslands nema 2.820 millj­örðum króna, eða sem nemur um 150 pró­sent af árlegri lands­fram­leiðslu Íslands.

Helgi komst af því, eftir nokkuð mikla upp­taln­ingu, að líf­eyr­is­sjóð­irnir íslensku ættu lít­inn hlut af íslensku atvinnu­lífi, ekki síst í alþjóð­legum sam­an­burði. Þeir ættu lítið sem ekk­ert í sjáv­ar­út­vegi, lítið sem ekk­ert í inn­viða­fjár­fest­ing­um, lítið sem ekk­ert í orku­geir­an­um, lítið sem ekk­ert í land­bún­aði, lítið sem ekk­ert í fjöl­miðl­um, osvfrv. Í bak­her­berg­inu sögðu menn mikið vera til í þessu hjá Helga og raunar lítið um þetta rætt. Sér­stak­lega er þetta áber­andi í sjáv­ar­út­vegi. Eign­ar­hald á flestum stærstu sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækjum lands­ins er lítið dreift, og oft eru þar að miklu leyti far­sæl fjöl­skyldu­fyr­ir­tæki. Aðeins eitt sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tæki er skráð á mark­að, það er HB Grandi. Önnur fyr­ir­tæki eru ekki á mark­aði og líf­eyr­is­sjóðir eiga ekk­ert í þeim. Þetta verður að telj­ast með nokkrum ólík­ind­um, sögðu menn í bak­her­berg­inu, í und­ir­stöðu­at­vinnu­vegi þjóð­ar­inn­ar. Því var einnig velt upp hvort það geti verið að það sé hugs­an­lega lyk­ill­inn að sátt um fisk­veiði­stjórn­un­ar­kerfið að eign­ar­hald í stærstu fyr­ir­tækjum verði dreift svo að góður rekstur skili sér beint víðar í sam­fé­lagið en nú er. Hver veit...