Bakherbergið: Baráttan um skoðanir almennings á hrunmálum á fullt

fblforsida.jpg
Auglýsing

Í Bak­her­bergj­unum eru menn sam­mála um að stríðið um upp­lifun almenn­ings á hrun­mál­unum sé nú kyrfi­lega hafið fyrir alvöru. Það sjá­ist vel á vel skipu­lögðum skrifum þeirra sem eiga ríkra hags­muna að gæta í mál­un­um.

Þann 17. októ­ber síð­ast­lið­inn skrif­aði Hreiðar Már Sig­urðs­son, fyrrum for­stjóri Kaup­þings sem hefur verið ákærður fjórum sinnum af sér­stökum sak­sókn­ara, aðsenda grein í Frétta­blaðið. Í henni hélt Hreiðar Már því fram að Seðla­banki Íslands hafi ekki gengið frá lána­skjölum né veð­töku fyrir 500 millj­óna evra neyð­ar­láni sem bank­inn veitti Kaup­þingi 6. októ­ber 2008 fyrr en nokkrum dögum síð­ar. Í grein­inni segir Hreiðar Már: „Það voru óvenju­legir tímar í byrjun októ­ber 2008. Frá­gangur láns­ins til Kaup­þings var einnig óvenju­legur þar sem Seðla­banki Íslands milli­færði ein­fald­lega 500 millj­ónir evra til Kaup­þings mánu­dag­inn 6. októ­ber eftir sam­tal um lán­veit­ing­una milli mín og Dav­íðs Odds­son­ar, for­manns banka­stjórnar Seðla­bank­ans. Engin lána­skjöl voru und­ir­rituð og Seðla­bank­inn gekk ekki frá veð­setn­ingu FIH bank­ans til sín.“

Frétta­blaðið sló aðsendu grein­inni upp á for­síðu og í kjöl­farið varð allt vit­laust í sam­fé­lag­inu. Seðla­bank­inn sendi frá sér yfir­lýs­ingu þar sem sögu­skýr­ingu Hreið­ars Más var mót­mælt harka­lega og Davíð Odds­son, fyrrum for­maður banka­stjórnar Seðla­bank­ans, skrif­aði heift­úð­legt Reykja­vík­ur­bréf í Morg­un­blaðið þar sem hjólaði fast í Frétta­blaðið og Hreiðar Má.

Auglýsing

Átta dögum síð­ar, 28. októ­ber, skrif­aði Hreiðar Már aðra grein í Frétta­blaðið um sama mál. Þar sagði hann vilja taka „ skýrt fram að ég tel ekki að stjórn­endur eða starfs­menn Seðla­bank­ans hafi gerst sekir um umboðs­svik við afgreiðslu láns­ins. Tím­arnir voru óvenju­legir í byrjun októ­ber 2008 og ég held að starfs­menn og stjórn­endur Seðla­bank­ans hafi starfað í góðri trú og talið sig vera að vinna innan sinna heim­ilda og sam­kvæmt vilja rík­is­stjórn­ar. Eng­inn ásetn­ingur var um að valda fjár­hagstjóni. Stjórn­endur og starfs­menn Seðla­bank­ans voru undir miklu álagi nákvæm­lega eins og starfs­menn fjöl­margra inn­lendra fjár­mála­fyr­ir­tækja á þessum tíma sem tóku heið­ar­legar ákvarð­anir þó að e.t.v. megi eftir á finna að því að vikið hafi verið frá verk­ferlum við afgreiðslu ein­stakra lána­mála.“

Í greinum Hreið­ars Más kom líka skýrt fram sú skoðun hans að setn­ing neyð­ar­laga síðar saman dag og lánið var veitt hafi verið bana­biti alþjóð­legrar banka­starf­semi á Íslandi. Þar með gaf hann í skyn að þeir sem tóku ákvörðun um lánið til Kaup­þings, Davíð Odds­son og Geir H. Haarde þáver­andi for­sæt­is­ráð­herra, hafi vitað að bana­bit­inn væri vænta­leg­ur. Neyð­ar­lögin myndu alltaf fella bank­ann.

Á föstu­dag, 31. októ­ber, skrif­uðu lög­menn­irnir Ragnar H. Hall og Helgi Sig­urðs­son, sem var yfir­lög­fræð­ingur Kaup­þings þegar bank­inn féll, saman grein í títt­nefnt Frétta­blað.Í grein­inni spyrja Ragnar og Helgi hvort það geti „verið að þeir menn sem tóku ákvörðun um lán­veit­ing­una 6. októ­ber 2008 hafi ekki áttað sig á þeirri veru­legu fjár­tjóns­hættu sem lán­veit­ing­unni fylgdi í ljósi fyr­ir­ætl­ana sem fólust í frum­varpi til neyð­ar­lag­anna? Getur verið að efni neyð­ar­lag­anna hafi komið til tals í sím­tal­inu fræga sem þessir menn áttu í aðdrag­anda lán­veit­ing­ar­innar og þeir vilja alls ekki birta? Það er afar áríð­andi að fá þetta upp­lýst ef menn ætla sér á annað borð að brjóta til mergjar öll stóru málin sem tengd­ust hrun­inu 2008.“

Greinin  hnýtir því saman þá sögu­skýr­ingu sem Hreiðar Már hafði boðið upp á í sínum grein­um: að Seðla­bank­inn hafi lánað í góðri trú og aðstæður hefðu kraf­ist þess að hann viki frá venju­bundnum starfs­reglum við lán­veit­ingu. Bank­inn hafi ekki gert sér grein fyrir því að neyð­ar­lögin myndu fella banka­kerf­ið. Því hefðu starfs­menn Seðla­bank­ans ekki gerst sekir um umboðs­svik við afgreiðslu láns­ins, ekki frekar en Hreiðar Már og félagar hans þegar þeir ráð­stöf­uðu lán­inu, en ein ákæran á hendur þeim snýr að hluta til að þeirri ráð­stöf­un. Allir hafi verið að starfa í góðri trú.

 

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiBakherbergið
None