Orðið frekja gæti kallað fram mynd af ein­hverjum að rífa sig í hugum sum­ra, mynd af aga­lausu barni í hugum ann­arra og mynd af ein­hverju allt öðru hjá hin­um. Ég sé frekju fyrir mér sem afstætt fyr­ir­bæri, visst hug­ar­á­stand sem lýsa mætti sem almennu aga­leysi. Að vilja fá eitt­hvað svona af því bara og helst ekki þurfa hafa of mikið fyrir því.

Val­gerður Jóns­dótt­ir.

Mér finnst íslenska þjóð­arsálin svo­lítið frek eftir því sem ég velti þessu meira fyrir mér. Þannig finnst mér íslenska gervi­þörfin vera viss frekja.

Safna eða kaupa hluti á rað­greiðsl­um?

Á dög­unum var það rætt í Síð­deg­is­út­varpi Rásar tvö að íslenska þjóðin fengi fall­ein­kunn í fjár­mála­læsi sam­an­borið við aðrar þjóð­ir. Þetta tengdi ég strax við gervi­þörf­ina og er ég ekki und­an­skilin þar. Sjálf á ég iPho­ne, Mac­book pro tölvu og ýmsa dýra inn­an­stokks­muni. Gat ég rétt­lætt þetta allt fyrir mér á þeim tíma sem fjár­út­látin áttu sér stað? Já. Er ég með yfir­drátt? Já. Er ég aga­laus? Já, greini­lega. Safna sér fyrir fal­legum hlutum eða henda þeim á Vísa-rað? Kannski bara Vísa-rað, það er næstum eins og að fá eitt­hvað gef­ins. Er nauð­syn­legt að eiga allt sam­an? Nei.

Ég tel að íslenska gervi­þörf­in, og hugs­an­lega dass af skamm­sýni, gætu verið hluti af þeim vanda sem blasir við okkur í dag.

Svona hugs­un­ar­háttur ein­kenn­ist af því sem má kalla afstæðan skort, það er að segja ég lít svo á að ég líði skort af því það eiga svo margir í kringum mig fína hluti. Ef þau eiga fína hluti, þá hef ég rétt á því líka. Þetta held ég að sé mjög sterkt í okkur og ég held þetta brengli sýn okkar á hlut­ina.

Það væri dásam­legt ef við gætum öll sem eitt breytt for­gangs­röð­un­inni okk­ar. Við viljum vera best og eiga það flottasta en við viljum eflaust líka vera krútt. Íslenska krút­t­þjóðin þarf að rísa aftur upp og vel­ferð­ar­sam­fé­laga sig í gang.

Þjóð­ar­á­tak 2015

Ég tel að íslenska gervi­þörf­in, og hugs­an­lega dass af skamm­sýni, gætu verið hluti af þeim vanda sem blasir við okkur í dag. Spít­al­inn að hruni kom­inn, ójöfn skipt­ing lífs­gæða, sumir hafa það rosa gott en aðrir lifa á von­ar­völ. Við veitum því samt ekki mikla athygli fyrr en við förum að finna það á eigin skinni.

Mig langar til að það verði þjóð­ar­á­tak 2015 sem felur í sér að við horfum einu skrefi lengra, gerum grein­ar­mun á frekj­unni í okkur og alvöru þörf. Við þurfum að bæta þjóð­fé­lagið okk­ar. Mér sýn­ist stjórn­völd ekki hafa tök á því þannig að það gæti verið á okkar hönd­um. Beinum sjónum okkar að alvöru þörf­inni, heild­ar­mynd­inni. Því sem þarf að laga. Verum íslensku krúttin sem hjálp­ast að í stað­inn fyrir að vera á neyslu­fyll­eríi og í keppni með vísa rað.

Höf­undur er háskóla­nemi.