Eins og fram kemur í stuttri blaðagrein, sem ég birti um miðjan nóvember til varnar Ferðaþjónustu fatlaðra eins og hún var, hafði ég m.a. þetta að segja:
„Ég hef notið Ferðaþjónustu fatlaðra á fjórða ár og fundist hún afar góð og gæti raunar varla verið betri. Ferðatilhögun hefur í flestum tilfellum staðist mjög vel og afar gott að ná til þeirra sem stýra ferðum. Hér hefur farið saman, teymi fólks með mikla reynslu af þessu starfi og með dýrmæta þekkingu á högum viðskipavina og fjölbreyttum þörfum þeirra.“
Ég var því mjög efins allt frá því að formaður Velferðarráðs sagði mér persónulega að til stæði að bjóða út þessa þjónustu í því skyni að bæta hana samfara hagræðingu. Það átti m.a að fá betri bíla, lengja símavaktir og rúsínan í pylsuendanum var að hægt yrði að panta bíl með tveggja tíma fyrirvara, þrátt fyrir að allur meginþorri viðskiptavina sé í föstum ferðum. Var ekki hægt að bæta úr þessum vanköntum án algerrar uppstokkunar á kerfinu? Ekki nóg með það, grundvallarbreytingu á stefnunni í kjölfarið. Eins og reyndin varð, sem alvarlega var varað við, af bílstjórum, öðru starfsfólki og þeim sem þjónustunnar nutu. Stefnan virðist í aðalatriðum vera sú að því minna sem bílstjórar þekki til viðskiptavina því betra og þeir raunar varaðir við að stofna nokkuð til persónulegra kynna við farþega. Um almenningssamgöngur væri að ræða eins og staðfest var í Kastljósi 5. febrúar eftir daginn „örlagaríka“. Mér finnst þetta algerlega glórulaust. Í þágu stefnunnar var svo til öllu starfsfólki sagt upp, bílstjórum og í þjónustuveri - fólki með jafnvel áratuga reynslu og dýrmæta þekkingu á högum viðskiptavina.
Fjárfest var í dýru tölvukerfi og ég tel sanngjarnt að almenningur fái að vita hvað það kostaði. Hvers vegna fór ekkert útboð fram? Þegar á hólminn var komið snerist þjónustan því miður um tölvukerfið, ekki farþega. Hve margir komu að þessari ákvörðun með þekkingu á svona kerfum? Er það rétt að persónuleg tengsl hafi að hluta ráðið för? Er það rétt að Svíar hafi gefist upp á þessu kerfi? Er það rétt að kerfið hafi upphaflega verið þróað fyrir pakkaflutninga?
Sjálft útboðið var furðulegt, skipt í þrjá hluta. Í þriðja hlutanum, fyrir fólksbíla var ekki hægt að tryggja bílstjórum lágmarksvinnu og þeir fá misjafnlega greitt í samræmi við útboðið. Sem sagt, þeir fá besta vinnuna sem lægst buðu að sagt er og svo hefur vinavæðing áhrif að sagt er. Þetta minnir á bókina Þrúgur reiðinnar eftir John Steinbeck, um fjölskyldu af þremur kynslóðum sem hélt af stað til fyrirheitna landsins með falskar vonir í brjósti. Þess eru ýmis dæmi að ástæða þykir að hringja út almenna leigubíla ef upp kemur óvænt ferð í stað fólksbíla með samning sem bíða og þeir fá engan akstur um helgar. Er þetta ekki samningsbrot? Allt gengur út á tölvukerfið, engu máli skiptir þótt bíll sé sendur frá Kjalarnesi til Hafnarfjarðar og svo aftur upp á Kjalarnes. Þá eru mörg dæmi um að t.d. 4-8 séu sóttir á sambýli á jafnmörgum bílum, jafnvel þótt allir séu á leið á sama ákvörðunarstað... tölvan fyrirskipar og hún ræður.
Leiðir til úrbóta
- Leitið aftur til fólks með dýrmæta þekkingu og ráðið það ef hægt er,
- Skiptið upp svæðinu fyrir ákveðna bílstjóra,
- Flokkið farþega í samræmi við breytilegar þarfir,
- Flokkið þannig að tilteknir bílstjórar annist tiltekna farþega,
- Gæði þjónustu á að vera framar fjárhagslegum hagnaði,
- Leggið þetta tölvukerfi niður
- Leitið samninga við Hreyfil þar sem notast yrði við þeirra tölvukerfi ásamt því sem notað var. Veit ekki betur en að þegar liggi fyrir brú á milli þessara kerfa,
- Stjórnin verður að víkja, hún er rúin trausti.
Að lokum: Tölvutæknin á að þjóna viðskiptavinum en ekki öfugt. Persónuleg þjónusta verður að vera í öndvegi.
