Fjárfestingafélagið PAI Partners og British Columbia Investment Management Corporation hafa samþykkt að kaupa hollenska drykkjavöruframleiðandann Refresco fyrir 1.623 milljónir evra, eða 201 milljarð króna miðað við núverandi gengi Seðlabanka Íslands. Þetta kemur fram í sameiginlegri tilkynningu kaupenda og Refresco sem send var út í morgun.
Salan skiptir miklu máli fyrir nokkra íslenska aðila, sem munu hagnast gífurlega vel á henni. Stærsti eigandi Refresco er félagið Ferskur Holding 1, sem er m.a. í eigu Stoða (áður FL Group) og Arion banka, með 14,53 prósent eignarhlut. Samanlagt er virði hlutar Fersks 29,2 milljarðar króna.
Stoðir á beint 8,87 prósent í Refresco í gegnum Ferskan Holding. Sá hlutur er því metinn á 17,8 milljarða króna samkvæmt hinu samþykkta yfirtökutilboði. Hlutur Stoða var metinn á 12,7 milljarða króna um síðustu áramót og 15,8 milljarða króna í lok júní síðastliðins. Hann hefur því hækkað um rúma fimm milljarða króna á tæpum tíu mánuðum og um tvo milljarða króna frá því í sumar. Hluthafar Stoða munu því fá mikla ávöxtun á hlut sinn.
Mikil viðskipti með hluti í Stoðum fyrr á þessu ári
En hverjir eiga eiginlega Stoðir? Flestir muna eftir félaginu þegar það hét FL Group og fór með himinskautum fyrir bankahrun sem eitt umsvifamesta fjárfestingafélag bankabólunnar. Þegar Glitnir, stærsta eign FL Group, féll þá var ljóst að félagið myndi ekki lifa af. Það fór í greiðslustöðvun og síðar í gegnum nauðasamninga þar sem kröfuhafar eignuðust félagið. Stærstur þeirra var Glitnir, bankinn sem félagið hafði átt stóran hlut í.
Síðustu ár hafa Stoðir hægt og rólega selt eignir sínar og greitt afraksturinn til kröfuhafa.
Í dag er hluturinn í Refresco eina eftirstandandi eign Stoða. Og í vor áttu sér stað umtalsverð viðskipti með hluti í félaginu. Tvö félög, S121 ehf. og S122 ehf., eignuðust meirihluta í Stoðum. Samanlagt eiga þessi tvö félög 50,15 prósent hlut. Sá aðili sem seldi þeim stærstan hlut var GlitnirHoldco, félag utan um eftirstandandi eignir Glitnis. Það félag átti yfir 40 prósent í Stoðum en á nú ekkert.
Ómögulegt hefur verið að nálgast nákvæmar upplýsingar um hvert kaupverðið var. Hvorki Stoðir né GlitnirHoldco hafa viljað upplýsa um það. Fyrirliggjandi upplýsingar úr fyrirtækjaskrá benda þó til þess að félögin tvö hafi greitt 4,8 milljarða króna fyrir 48,73 prósent hlut. Miðað við það verð má ætla að markaðsvirði Stoða væri um tíu milljarðar króna þegar viðskiptin áttu sér stað.
Miðað við yfirtökutilboðið sem nú hefur verið samþykkt virðist ljóst að hópurinn sem keypti hlutinn í Stoðum snemma á þessu ári, í viðskiptum sem litlar upplýsingar fást um, hefur hagnast mjög vel á fjárfestingu sinni.
Stjórnarmenn úr TM
En hverjir eru í þessum hópi? S121 og S122 eru í eigu fjögurra einkahlutafélaga og eins skráðs félags, Tryggingamiðstöðvarinnar. Félögin fjögur heita Helgarfell ehf., Esjuborg ehf., Einir ehf. og GGH ehf. Þrjú þeirra, eru í eigu aðila sem eru líka stórir hluthafar í Tryggingarmiðstöðinni. Og eigendur þeirra voru margir hverjir lykilmenn í FLGroup á árunum fyrir hrun.
Esjuborg er í 50 prósent eigu félags sem heitir Jöklaborg. Það er skráð í 100 prósent eigu Jóhanns Arnars Þórarinssonar, forstjóra og eins stærsta eiganda veitingarisans Foodco. Hinn helmingurinn í Esjuborg er í eig Riverside Capital SARL, félags sem er skráð í Lúxemborg. Samkvæmt Panamaskjölunum er það félag í endanlegri eigu Fortown Corp, félags skráð á Möltu. Eigandi þess félags er Örvar Kærnested. RiversideCapital á líka 2,63 prósent hlut í Tryggingamiðstöðinni í gegnum íslenska félagið Riverside Capital ehf. Hann situr einnig í stjórn Tryggingamiðstöðvarinnar. Örvar var yfir starfsemi FL Group í London um tíma fyrir bankahrun og þar áður hjá Kaupþingi í níu ár. Hann er nú umsvifamikill fjárfestir. Hann settist í stjórn Stoða á síðasta aðalfundi félagsins, se fór fram 21. apríl síðastliðinn.
Einar Örn Ólafsson er líka á meðal eigenda Tryggingamiðstöðvarinnar. Hann á 2,76 prósent hlut í henni í gegnum félag sitt Einir ehf. Það félag er líka á meðal þeirra sem náð hafa yfirráðum í Stoðum. Einar starfaði hjá Glitni og síðar Íslandsbanka á árum áður. Hann var meðal annars forstöðumaður fyrirtækjaráðgjafar Íslandsbanka fyrstu mánuðina eftir að bankinn var endurreistur eftir hrunið. Hann gerðist síðan forstjóri Skeljungs í maí 2009 eftir að hafa hætt hjá bankanum vegna trúnaðarbrests. Hann er í dag umsvifamikill fjárfestir.
Stærsti einstaki eigandi að hlutum í Tryggingamiðstöðinni, að undanskildum lífeyrissjóðum og sjóðs í stýringu Stefnis, er félag sem heitir Helgarfell ehf. með 6,34 prósent hlut. Helgarfell er líka á meðal þeirra félaga sem keyptu stóran hlut í Stoðum með Tryggingarmiðstöðinni á síðustu mánuðum.
Eigendur Helgarfells eru Björg Fenger, Kristín Fenger Vermundsdóttir og Ari Fenger. Björg er eiginkona Jóns Sigurðssonar, fyrrverandi forstjóra FL Group/Stoða. Jón tók við sem stjórnarformaður Stoða á síðasta aðalfundi félagsins fyrir tæpum mánuði síðan.
Fjórða félagið sem er stór eigandi í S122 og S121 heitir GGH ehf. Eigendur þess eru Gruppen ehf. (í eigu hollenska félagsins Golden Gate Management BV, sem tengist Magnúsi Ármann), Ágúst Már Ármann (faðir Magnúsar Ármann), og BNB Consulting (félag í eigu Bernhards Bogasonar, fyrrverandi framkvæmdastjóra lögfræðissviðs FLGroup) sem á eitt prósent hlut. Magnús Ármann var á meðal hluthafa í FL Groupfyrir hrun og sat í stjórn félagsins.
Samstarfsaðili hópsins er félagið Tavira Securities sem er í eigu óþekkts hollensk fjárfestis.
Tengsl við fortíðina
Félögin sem notuð voru til að kaupa hluti í Stoðum hafa þegar skipt um stjórnir. Í S121 er Gunnar Sturluson lögmaður í stjórn. Hann var lengi vel náinn samstarfsmaður Hannesar Smárasonar, fyrrverandi forstjóra FL Group, var lögmaður hans, sat í stjórnum og var skráður framkvæmdastjóri félaga í eigu Hannesar. Gunnar er líka í stjórn S122. Þar situr hann ásamt Þorsteini M. Jónssyni, sem á árum áður var oftast kenndur við kók. Þorsteinn átti hlut í FL Group fyrir bankahrunið, sat í stjórn félagsins og tók við sem stjórnarformaður Glitnis um tíma eftir að FL Group og tengdir aðilar náðu yfirráðum yfir bankanum.
Bæði Jón Sigurðsson og Þorsteinn M. Jónsson hafa setið í stjórn Refresco fyrir hönd íslenskra eigenda. Jón situr þar raunar enn og hefur gert frá 2009.
