Á dög­unum var til­kynnt um kaup Síld­ar­vinnsl­unnar á útgerð­ar­fyr­ir­tæk­inu Gull­bergi ehf. á Seyð­is­firð­i.  Jafn­framt keypti Síld­ar­vinnslan, sem er með höf­uð­stöðvar og rætur í Nes­kaups­stað, hús­næði og búnað fisk­vinnsl­unnar Brim­bergs sem var í eigu sömu aðila. Með þessum kaupum er Sílda­vinnslan búin að festa sig í sessi sem risi í íslenskum sjáv­ar­út­vegi. Adolf Guð­munds­son, for­maður Lands­sam­bands íslenskra útgerð­ar­manna (LÍÚ) hefur verið fram­kvæmda­stjóri Gull­bergs árum saman og meðal eig­enda fyr­ir­tæk­is­ins.

Fram kemur í til­kynn­ingu Síld­ar­vinnsl­unnar að áfram verði gert út frá Seyð­is­firði og lögð áhersla á að tryggja áfram­hald­andi fram­leiðslu­störf  tengd sjáv­ar­út­vegi á Seyð­is­firði. Fyrir rekur Síld­ar­vinnslan fiski­mjöls­verk­smiðju á staðn­um.

Hinir stóru stækka

Með kaup­unum heldur sam­þjöpp­unin áfram í íslenskum sjáv­ar­út­veg­i.  Hinir stóru verða stærri og öfl­ugri.  Það eru ekki síst stóru sam­settu sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækin sem eiga kvóta í upp­sjáv­ar- og botn­fisk­teg­undum sem hafa stækkað á meðan litlum og með­al­stórum útgerðum hefur fækk­að.

Afla­heim­ildir hafa safn­ast saman á nokkrum stöðum þar sem öfl­ug­ustu fyr­ir­tækin eru (dæmi nefnd í svig).  Nú eru stærstu útgerð­ar­stað­irnar Vest­manna­eyjar (Ís­fé­lag Vest­manna­eyja og Vinnslu­stöð­in), Nes­kaup­staður (Síld­ar­vinnslan) , Akur­eyri (Sam­herj­i), Sauð­ár­krókur (FISK Seafood), Horna­fjörður (Skinn­ey-­Þinga­nes), Grinda­vík (Þor­björn og Vís­ir) og Reykja­vík (Brim og HB Grand­i). Starf­semi fyr­ir­tækja á þessum stöðum teygir sig hins vegar víða um land­ið.

Góð afkoma

Af­koma Síld­ar­vinnsl­unnar hefur verið góð und­an­farin ár, svo ekki sé meira sag­t.  Þar vega þungt hag­stæðar aðstæður í upp­sjáv­ar­veiðum og vinnslu. Það er ekki síst til­koma mak­ríls í lög­sög­unni sem hefur haft veru­lega jákvæð áhrif á afkomu fyr­ir­tæk­is­ins. Hagn­aður fyr­ir­tæk­is­ins í fyrra nam 5,6 millj­örðum króna og sjö millj­örðum króna árið 2012. Heild­ar­starfs­manna­fjöldi fyr­ir­tæk­is­ins var þá 230 manns en þeim hefur nú fjölgað með útvíkkun á starf­sem­inni, meðal ann­ars með kaupum á Gull­bergi.

Síld­ar­vinnslan hefur einnig styrkt sig í bol­fiski með kaupum á kvóta á síð­ustu árum.  Þar ber hæst kaup á Berg­i-Hug­inn í Vest­manna­eyj­um, sem enn er reyndar deilt um fyrir dóm­stól­um. Þá keypti Síld­ar­vinnslan hluta af kvóta Stál­skips í Hafn­ar­firð­i.  Auk þess er félag í eigu Síld­ar­vinnsl­unn­ar, SVN eigna­fé­lag ehf. stór hlut­hafi í trygg­ing­ar­fé­lag­inu Sjóvá og hefur sú fjár­fest­ing skilað góðri ávöxtun nú þeg­ar.

Með kaup­unum á Gull­bergi er Síld­ar­vinnslan orðin risi í íslenskum sjáv­ar­út­vegi með umtals­verðan kvóta í flestum helstu fiski­teg­undum við Ísland.  Helstu eig­endur Síld­ar­vinnsl­unnar eru Sam­herji (45% hlut­ur), Gjögur (34%) og SÚN í Nes­kaup­stað (11%). Þess má geta að stór hlut­hafi í Gjögur er Björgólfur Jóhanns­son, for­stjóri Icelandair Group og for­maður stjórnar Sam­taka atvinnu­lífs­ins.

Stækkar stöðugt

Sam­herji og Gjögur hafa einnig bætt við sig afla­heim­ildum á síð­ustu árum, t.a.m. með kaup­unum á Stál­skip í upp­hafi árs­ins.  Sam­an­lögð kvóta­eign þess­ara þriggja félaga sem tengj­ast Síld­ar­vinnsl­unni, þ.e. Sam­herja, Síld­ar­vinnsl­unnar og Gjög­urs, er orðin meiri en kvóta­eign stærsta útgerð­ar­fyr­ir­tækis lands­ins, HB Granda. Fiski­stofa gerði sam­þjöppun afla­heim­ilda að umtals­efni nýlega í sam­an­tekt.

Í til­kynn­ingu Síld­ar­vinnsl­unnar kemur ekki fram hvert kaup­verðið var á Gull­berg­i.  Sam­kvæmt Fiski­stofu átti Gull­berg tæp 2.900 þorskígildi í upp­hafi fisk­veiði­árs­ins.  Sam­kvæmt heim­ildum Kjarn­ans er algengt verð á þorskígildistonni í ein­stökum við­skiptum nú um 2.200-2.400 kr/k­g.  Virði kvót­ans gæti því hafa verið um 6,6 millj­arð­ar. Það gefur vís­bend­ingu um hversu umfangs­mikil þessi við­skipti voru.