Sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækin FISK Seafood á Sauð­ár­króki (í eigu Kaup­fé­lags Skag­firð­inga) og Búlands­tindur á Djúpa­vogi verða að sæta ­tíma­bundnu inn­flutn­ings­banni á vöru sem þau fram­leiða til landa sem til­heyra ­tolla­banda­lagi Rúss­lands, Hvíta- Rúss­lands og Kasakstans. Sömu sögu er að segja af afurður af Vil­helmi Þor­steins­syni EA, fjölveiði­skipi Sam­herja á Akur­eyri og frá fisk­vinnslu Ísfé­lags Vest­manna­eyja í Þórs­höfn. Bannið á þessa fjóra aðila nær nú til Hvíta-Rúss­lands og Kasakstan einnig ofan á það inn­flutn­ings­bann til­ Rúss­lands sem lagt var á í ágúst 2015. Frá þessu er greint í DV.

Þar segir að ákvörð­unin hafi verið tekið á aðfanga­dag og að hún taki gildi á fimmtu­dag, 7. jan­ú­ar.

Rússa­bann lagt á í ágúst

Dmi­try Med­vedev, ­for­sæt­is­ráð­herra Rúss­lands, til­kynnti í ágúst að Ísland hefð­i ver­ið bætt við á lista yfir lönd þaðan sem bannað er að flytja inn­ mat­vörur frá. Íslandi hefur þar með verið bætt á lista með­ ­Evr­ópu­sam­bands­lönd­um, Banda­ríkj­unum og Ástr­alíu en þessi lönd standa saman að við­skipta­þving­unum gagn­vart Rúss­landi vegna átak­anna í Úkra­ínu. Útgerð­ar­menn héldu því fram að tjón Íslands vegna þessa yrði gríð­ar­legt og mik­ill þrýst­ing­ur ­skap­að­ist, bæði póli­tískt og úr við­skipta­líf­inu, um að taka við­skipta­lega hags­muni íslenskra sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækja fram yfir þann mál­stað sem Ísland var að sýna samtöðu í mál­inu.

Gunnar Bragi Sveins­son utan­rík­is­ráð­herra brást hart við slík­um ­mál­flutn­ingi og í við­tali við ­Sprengisand í ágúst ­sagði hann það óheið­ar­leg­t hvernig sumir útgerð­ar­menn hafa talað um ákvörðun Íslands um að styðja við­skipta­þving­anir gegn Rúss­um. Ef menn taki eig­in­hags­muni fram yfir­ heild­ar­hags­muni þá velti hann því óneit­an­lega fyrir sér hvort þeir séu best­u ­menn­irnir til að fara með auð­lind­ina. 

Aldrei orðið fyrir jafn miklum þrýst­ingi

Gunn­ar Bragi sagði í við­tali við DV skömmu fyrir jól að sá stuðn­ingur hafi þegar ver­ið end­ur­nýj­að­ur. Þar sagði hann einnig að málið hefði verið það erf­iðasta ­sem hann hafi þurft að takast á við og að mik­ill þrýst­ingur hefði verið á hann, ­jafnt innan flokks sem utan, að taka hags­muni íslenskra sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækja fram yfir þá hags­muni sem hann taldi sig vera að verja með stuðn­ingi við við­skipta­þving­anir gagn­vart Rúss­um. „Það er óhætt að segja að þrýst­ing­ur­inn sé af ýmsum toga og úr ýmsum átt­um. En það hafa engin rök verið færð fram þannig að ástæða sé til að breyta þessu. Þetta hefur verið mjög þungt og ég hef fund­ið að það voru alltof margir í sam­fé­lag­inu sem eru reiðu­búnir til að taka til­ ­fót­anna þegar svona þrýst­ingur mynd­ast. En þá verður maður sjálfur að setj­ast ­niður og hugsa hvað er rétt og hvað er rangt, hvað er eðli­legt og hvað er ó­eðli­leg­t.[...]Þetta er umdeilt innan flokks­ins[Fram­sókn­ar­flokks­ins)[...]Það eru vissu­lega aðilar innan flokks­ins sem hafa ekki verið hrifnir af þessu. Þeir hafa sín rök, þó ég sé ekki sam­mála þeim."

Póli­tískur titr­ingur

Ljóst er að titr­ingur er á hinum póli­tíska vett­vang­i ­vegna ákvörð­unar Gunn­ars Braga um áfram­hald­andi stuðn­ing við aðgerð­irn­ar. Í Frétta­blað­inu á Þor­láks­messu sagði að bæði Sig­mundur Davíð Gunn­laugs­son ­for­sæt­is­ráð­herra og Bjarni Bene­dikts­son, efna­hags- og fjár­mála­ráð­herra, vilj­i fara sér hægt í yfir­lýs­ingar um afstöðu Íslands gagn­vart áfram­hald­andi banni.

Þá hafa hags­muna­sam­tök útgerð­ar­manna, Sam­tök félaga í sjáv­ar­út­vegi (SFS), látið mjög í sér heyra. Þann 22. des­em­ber birt­ust greinar eftir Kol­bein Árna­son, fram­kvæmda­stjóra SFS, og Hauk Þór Hauks­son, aðstoð­ar­fram­kvæmda­stjóra þeirra, í Morg­un­blað­inu ann­ars vegar og Frétta­blað­inu hins veg­ar, þar sem afstaðan var ­gagn­rýnd og sagt að stuðn­ingur Íslands í aðgerð­unum væri ein­ungis tákn­rænn. Undir væru hins vegar tug­millj­arða mark­aðir með upp­sjáv­ar­fisk. Kol­beinn end­urtók þessa afstöðu í beinni útsend­ingu í fréttum Stöðvar 2 sama kvöld.

Í gær var síð­an rætt við Jens Garðar Helga­son, stjórn­ar­for­mann Sam­taka fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi, í for­síðu­frétt Morg­un­blaðs­ins. Þar segir Jens Garðar að við­skipta­bann Rússa, sem lagt var á íslenskar vör­ur ­vegna stuðn­ings okkar við við­skipta­þving­an­irn­ar, kosti þjóð­ina tólf til þrett­án millj­arða króna á árinu 2016. J­ens Garðar ræddi einnig við frétta­stofu RÚV í gær og sagði í sam­tali við hana að ummæli Gunn­ars Braga um end­ur­nýjun stuðn­ings hefði ver­ið ó­tíma­bær.