Í gær var kynnt skýrsla Capacent um íbúða­mark­að­inn á höf­uð­borg­ar­svæð­inu, en Reykja­vík­ur­borg stóð fyrir kynn­ingu á stöð­u ­í­búða­upp­bygg­ingar í borg­inni á sér­stökum fundi um málið í gær. Fullt var út úr dyrum og aug­ljóst að mik­ill áhugi er á upp­bygg­ing­ar­á­formum og stöðu mála á mark­aðn­um.

Kjarn­inn tók saman fimm mik­il­væg atriði um upp­bygg­ing­una á höf­uð­borg­ar­svæð­inu.

1.       Upp­söfnuð þörf fyrir eign­ir, einkum litlar og ­með­al­stór­ar, er umtals­verð. Þessi staða veldur þrýst­ingi á fast­eigna­verðið upp á við þar sem eft­ir­spurnin er tölu­vert meiri en fram­boð­ið. Í máli Snæ­dísar Helga­dótt­ur, ráð­gjafa hjá Capacent, kom fram að upp­söfnuð þörf á mark­aðnum væri nú 5.100 ­í­búð­ir. Í Reykja­vík er þörfin metin um 3.000 til 3.300 íbúð­ir.

2.       Sam­tök iðn­að­ar­ins hafa áætlað að nátt­úru­leg þörf ­fyrir íbúðir sé á bil­inu 1.500 til 1.800 íbúðir á ári, til þess að halda í við ­fólks­fjölgun og þróun á fast­eigna­mark­aði. Eftir hrunið var lítið byggt, og því hefur orðið til nokk­urt ójafn­vægi milli fram­boðs og eft­ir­spurn­ar.

3.       Verð­hækkun á eignum hefur verið hröð og mikil á und­an­förnum árum. Á und­an­förnu ári hafa eignir hækkað um 12 pró­sent að raun­virði, en hækk­unin hefur verið mest mið­svæðis í Reykja­vík. Spár gera ráð ­fyrir að fast­eigna­verð muni halda áfram að hækka á næstu árum, eða um 20 ­pró­sent til við­bótar fram til árs­ins 2018. Mikil kaup­mátt­ar­hækk­un, meðal ann­ar­s ­vegna launa­hækk­ana og lágrar verð­bólgu, en hún mælist nú 1,8 pró­sent en verð­bólgu­mark­mið Seðla­banka Íslands er 2,5 pró­sent.

4.       Dagur B. Egg­erts­son, borg­ar­stjóri í Reykja­vík­, ­gerði stöðu hús­næð­is­mála að umtals­efni í viku­legu frétta­bréfi sínu, og segir að ­mesta upp­bygg­ing­ar­tíma­bil í sög­unnar borgar sé nú haf­ið. „Nú þegar er kom­ið ­bygg­ing­ar­leyfi fyrir 2000 íbúðir og sam­þykkt hefur verið deiliskipu­lag fyr­ir­ 3500 íbúð­ir, að auki. Um leið eru 4000 íbúðir til við­bótar eru á svæðum sem eru í deiliskipu­lags­ferli. Framundan eru því metár í upp­bygg­ingu íbúð­ar­hús­næðis í Reykja­vík,“ segir Dagur í frétta­bréfi sínu.

5.       Vöxtur í ferða­þjón­ustinni hefur haft mikil áhrif á fast­eigna­mark­að­inn á höf­uð­borg­ar­svæð­inu, sér­stak­lega mið­svæðis í Reykja­vík­. Þetta er meðal ann­ars gert að umtals­efni í nýj­ustu fjár­mála­stöð­ug­leika­skýrslu ­Seðla­banka Íslands. Á vef Air­bnb, þar sem íbúðir og her­bergi eru til leigu fyr­ir­ er­lenda ferða­menn, eru um þrjú þús­und íbúðir til leigu, lang­flestar mið­svæðis í Reykja­vík. Þetta hefur leitt til þess að fram­boð eigna til var­an­legrar búset­u, ým­ist til kaups eða leigu, er minna. Það svo ýtir undir hækkun fast­eigna­verðs.