Rík­is­end­ur­skoðun hefur verið falið að gera skýrslu um aðkomu Sam­göngu­stofu, eft­ir­lits­að­ila með flug­rekstri á Íslandi, og opin­bera fyr­ir­tæk­is­ins Isa­via, sem rekur m.a. Kefla­vík­ur­flug­völl, að starf­semi og rekstri WOW air í aðdrag­anda og kjöl­far gjald­þrots flug­fé­lags­ins. Skýrsl­unni á að skila í haust.

Þetta var ákveðið á fundi umhverf­is- og sam­göngu­nefndar í gær en beiðnin um úttekt­ina var lögð fram af Helgu Völu Helga­dótt­ur, þing­manni Sam­fylk­ing­ar­inn­ar. 

Frá þessu er greint í Frétta­blað­inu í dag.

Aðkoma stjórn­valda skoðuð ofan í kjöl­inn

Í grein­ar­gerð sem fylgdi með beiðn­inni segir að aðkomu stjórn­valda að málum WOW air þyrfti einnig að skoða ofan í kjöl­inn og hvaða heim­ildir Isa­via hafi til að veita flug­rek­endum greiðslu­frest á lend­ing­ar- og þjón­ustu­gjöld­um, líkt og WOW air fékk. 

Í beiðn­inni er sér­stak­lega óskað þess að kannað verði hvernig fyr­ir­greiðslur Isa­via við WOW air rími við sam­keppn­is­lög og rík­is­að­stoð­ar­reglur EES-­samn­ings­ins.

Í Frétta­blað­inu segir að í beiðn­inni sé óskað eftir úttekt á því hvernig Sam­göngu­stofu hafi tek­ist að upp­fylla lög­bundið hlut­verk sitt og aðrar lög­bundnar skyldur í mál­efnum sem tengj­ast WOW air. Í úttekt­inni eigi að draga fram hvort að verk­ferlum hafi verið fylgt varð­andi ákvörð­un­ar­töku. Þá verður aðkoma Isa­via einnig skoðuð „út frá hag­kvæmni, með­ferð og nýt­ingu rík­is­fjár,“ sam­kvæmt frétt blaðs­ins. Auk þess verður kannað hvort að unnið hafi verið eftir verk­ferlum og sam­þykktum Isa­via í við­skiptum þess við WOW air.

Dauða­stríð fyrir opnum tjöldum

WOW air varð gjald­þrota 28. mars síð­ast­lið­inn. Þá hafði félagið barist í dauða­stríði fyrir opnum tjöldum frá því síð­sum­ars 2018 og átt í miklum erf­ið­leikum allt frá haustinu 2017.

­Sam­göngu­stofa er sú eft­ir­lits­stofnun sem gefur út flug­rekstr­ar­leyfi og á að hafa eft­ir­lit með því að þau flug­fé­lög sem fá slíkt séu rekstr­ar­hæf. Stofn­unin hefur verið víða harð­lega gagn­rýnd fyrir að grípa ekki fyrr inn í rekstur WOW air þegar ljóst var að eig­in­fjár­staða félags­ins var afar bág­borin og illa gekk fyrir það að fá nýja fjár­festa að rekstr­in­um.

Isa­via veitti WOW air sömu­leiðis umtals­verðan slaka vegna skulda sem safn­ast höfðu upp vegna van­gold­inna lend­ing­ar- og þjón­ustu­gjalda á Kefla­vík­ur­flug­velli. Þegar WOW air fór í þrot stóðu þær skuldir í um tveimur millj­örðum króna. Óljóst er hversu mikið af þeim fjár­munum munu inn­heimt­ast en Isa­via kyrr­setti flug­vél í eigu leigu­sala WOW air og von­að­ist til að geta krafið hann um greiðslu á skuld­inni. Tek­ist er á um það mál fyrir dóm­stól­um.

Skúli vill WOW 2.0

Skúli Mog­en­­sen, stofn­andi og fyrr­ver­andi for­­­stjóri flug­­­­­fé­lags­ins WOW a­ir, sagði í erindi sem hann hélt á við­­burði Startup Iceland í Hörpu í vik­unni að ef hann fengi tæki­­færi til að stofna annað flug­­­fé­lag þá myndi hann gera það, þó ekki end­i­­lega sem for­­stjóri. Nýja flug­­­fé­lagið myndi hann kalla WOW air, „enda frá­­­bært vöru­­merki“ að hans mati.

Skúli sagði í erindi sínu að við fall WOW air hafi hann orðið mjög reið­­ur. Og að hann sé enn reið­­ur. „Það er ekki dagur – eða klukku­­tími – sem ég hugsa ekki um þetta,“ sagði hann. En að því sögðu þá velti hann því fyrir sér hvað taki nú við. „Hvað getum við gert núna? Hver eru tæki­­fær­in.“.

Hann sagði að það yrði slæmt ef þekk­ingin og reynslan sem afl­að­ist við rekstur og upp­­­bygg­ingu WOW air yrði ekki nýtt. Ekki væri hægt að byggja upp slíka þekk­ingu auð­veld­­lega aftur og því taldi hann að nú ætti að nýta tæki­­fær­ið. Ísland verði að vera með lággjalda­flug­­fé­lag.

„Ég ætla ekki end­i­­lega að gera þetta á morgun en ég vil fá tæki­­færi til að gera þetta aft­­ur,“ sagði Skúli og bætti því við að honum sé aftur farið að leið­­ast. Hann benti enn fremur á að nú væri sam­­dráttur í íslensku sam­­fé­lagi og að ein­hver yrði að gera eitt­hvað í þessum mál­­um.