Hópur frétta­manna hjá Al Jazeera, sem komu að gerð heim­ild­ar­myndar um með­ferð stjórn­valda í Malasíu á óskráðum verka­mönnum á meðan kór­ónu­veiru­far­ald­ur­inn gekk yfir í land­inu, voru í dag yfir­heyrðir af lög­reglu. Stjórn Al Jazeera seg­ist standa með sínum frétta­mönnum og hafa miklar áhyggjur á rann­sókn lög­regl­unn­ar.

Lög­reglan segir yfir­heyrsl­urnar vegna meintra brota frétta­manna á fjöl­miðla­lögum Malasíu. Heim­ild­ar­myndin heitir Locked Up in Mala­ysia's Lock­down og var frum­sýnd þann 3. júlí. Í henni var fjallað um lög­reglu­að­gerðir sem farið var í gegn óskráðum far­and­verka­mönnum þegar strangt útgöngu­bann var í gildi í Malasíu. Þús­undir slíkra verka­manna voru hand­tekn­ir. 

Stjórn­völd í Malasíu sem og rík­is­sjón­varpið þar í landi segja mynd­ina „óná­kvæma, mis­vísandi og órétt­láta“.

Varn­ar­mála­ráð­herra Malasíu hefur farið fram á það að Al Jazeera biðji mala­sísku þjóð­ina afsök­unar og segir ásak­anir um ras­isma og mis­munun gegn far­and­verka­mönnum ekki eiga við rök að styðj­ast.

Stjórn­endur Al Jazeera hafna ásök­unum mala­sískra yfir­valda hins vegar algjör­lega. Þeir segja mynd­ina hafa verið unna af heil­indum og fag­mennsku.

Lög­fræð­ingur frétta­mann­anna segir þá sam­vinnu­fúsa við lög­reglu. Hann bendir á að þeir hafi ítrekað reynt að fá við­töl við yfir­völd í Malasíu vegna umfjöll­unar sinnar en án árang­urs.

Í frétt Al Jazeera og New York Times um málið segir að frétta­menn­irnir hafi verið yfir­heyrðir í marga klukku­tíma. Að þeim loknum hélt lög­reglu­stjór­inn blaða­manna­fund þar sem hann sagði að enn hefði ekki verið tekin ákvörðun um hvort frétta­menn­irnir yrðu ákærð­ir.

Í heim­ild­ar­mynd­inni var sjónum beint að með­ferð yfir­valda á far­and­verka­mönn­unum en einnig að árangri lands­ins í því að koma böndum á far­ald­ur­inn. Þá var einnig fjallað um starf hjálp­ar­sam­taka sem reyndu að koma far­and­verka­mönn­unum til hjálp­ar.

Frétta­menn­irnir eru allir búsettir í Malasíu. Þeir hafa orðið fyrir hót­un­um, m.a. morð­hót­un­um. 

„Að ákæra frétta­menn fyrir að vinna vinn­una sína er ekki aðgerð sem á að eiga sér stað í lýð­ræð­is­ríki. Blaða­mennska er ekki glæp­ur,“ sagði m.a. í yfir­lýs­ingu stjórnar Al Jazeera. Þar kom einnig fram að ótt­ast væri um afdrif far­and­verka­mann­anna sem tjáðu sig í mynd­inni. Þeir hefðu einnig orðið fyrir árásum á net­inu. Yfir­völd í Malasíu hafa gefið út leit­ar­heim­ild vegna manns frá Bangla­dess sem kom fram í mynd­inni og sagði frá reynslu sinni.

Þetta er ekki eina til­vikið þar sem frétta­menn hafa verið hand­teknir og yfir­heyrðir vegna frétta­skrifa af ástand­inu í Malasíu í far­aldr­in­um.  Frétta­rit­ari South China Morn­ing Post var yfir­heyrður nýverið eftir að hafa fjallað um hand­tökur far­and­verka­manna á meðan útgöngu­bann­inu stóð. Þá var aktí­visti, sem aðstoðað hefur flótta­fólk í land­inu, boðuð í yfir­heyrslu í kjöl­far færslu sem hann rit­aði á Face­book um með­ferð yfir­valda á far­and­verka­fólki og flótta­fólki í far­aldr­in­um.

Í heim­ild­ar­mynd­inni var sýnt hvernig lög­reglan girti af svæði far­and­verka­manna með gadda­vír. Þá var einnig fjallað um fjölda­hand­tökur sem sagðar voru gerðar til að koma í veg fyrir útbreiðslu COVID-19. Var þeim smalað inn í rútur og í þrönga klefa og var í mynd­inni fjallað um hvort að sú aðgerð ein og sér hafi orðið til þess að veiran breidd­ist út á meðal þeirra.

Millj­ónir far­and­verka­manna vinna í Malasíu, oft án til­skil­inna leyfa. Flestir þeirra eru frá Bangla­dess, Ind­landi og Indónesíu.

Hér má nálg­ast heim­ild­ar­mynd­ina sem er 25 mín­útur að lengd.