„Við getum sagt að sú þróun sem við höfum verið að sjá undanfarna daga – að kúrfan er að fara niður á við – heldur áfram,“ sagði Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir á upplýsingafundi dagsins. Í gær greindust 33 með COVID-19 innanlands. 61 prósent voru í sóttkví við greiningu. „Allar tölur benda til þess að við séum raunverulega að sjá fækkun á tilfellum eins og staðan er núna,“
Um 1.160 manns eru í einangrun í landinu með COVID-19. Á Landspítala liggur 21 vegna sjúkdómsins, þar af eru þrír á gjörgæslu og tveir í öndunarvél. Í þessari bylgju, sem hófst um miðjan september, hafa 73 þurft að leggjast inn á spítala.
Þórólfur benti á að undanfarið hefðu óvenju margir greinst með sjúkdóminn á landamærunum. Flestir hinna smituðu eru að koma frá Póllandi. Þetta telur hann til marks um það að faraldurinn sé í uppsveiflu þar í landi.
Ísland er eitt fjögurra landa Evrópu þar sem dagleg tíðni smita að meðaltali síðustu viku fer lækkandi. Annars staðar í álfunni er faraldurinn enn í uppsveiflu.
Niðursveiflan hér er að sögn Þórólfs bein afleiðing af þeim aðgerðum sem gripið var til fyrir rúmlega tveimur vikum. „Árangurinn sýnir að með samstöðu og samvinnu er hægt að beygja faraldurinn niður“.
En Þórólfur sagði of snemmt að fagna. „Sigurinn er hvergi nærri í höfn og því þurfum við að halda áfram [samvinnu og samstöðu] svo að hægt verði að aflétta íþyngjandi aðgerðum.“ Hann sagði að ef kúrfan héldi áfram að sveigjast niður yrði mögulega hægt að hefja afléttingu aðgerða eftir 1-2 tvær vikur.
Hann minnti svo enn og aftur á að stríðið við veiruna væri langhlaup. Reynslan sýndi að það þyrfti lítið útaf að bregða svo bakslag verði. „Baráttunni er hvergi nærri lokið. Ég vil hvetja alla til dáða á næstu mánuðum.“
Á fundinum ræddi Þórólfur um þá óánægju sem blossaði upp í samfélaginu vegna þess sem fólk upplifði sem ósamræmi í reglugerðum ráðherra og minnisblöðum hans. Hann sagði að allir þyrftu að læra af þessu, bæði hann sjálfur og ráðuneytið, og að héðan í frá þyrftu aðilar að vera samhentari í framsetningu upplýsinga. Að hans mati sé ekkert óeðlilegt við það að ráðuneytið fari ekki í einu og öllu eftir hans ráðleggingum þar sem stjórnvöld þurfi að taka tillit til fleiri þátta.
Farsóttarþreytan
Alma Möller landlæknir sagði á fundinum að meðal þeirra þátta sem hafa áhrif á hversu fólk er tilbúið til að taka þátt í aðgerðum vegna farsóttarinnar, sé gagnsæi í ákvarðanatöku og samhljómur í skilaboðum og ákvörðunum allra aðila. Svo að hin svokallaða farsóttarþreyta geri ekki vart við sig sé mikilvægt að miðla upplýsingum með skýrum og einföldum hætti. Sagði hún að í tilmælum Alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar væri lögð áhersla á samhæfingu í framsetningu aðila sem koma að málum, heilbrigðisyfirvalda jafnt sem stjórnmálamanna. Bætti hún við að allir ættu rétt á sinni skoðun en minnti á að orð ráðamanna hefðu áhrif. „Við getum gert betur þegar kemur að sumum þessara þátta,“ sagði Alma.
Samtal þurfi að vera á milli aðila og upplýsingamiðlun þurfi að vera einfaldari og skýrari. Úthald og seigla væru mikilvæg um þessar mundir. Rannsóknir sýndu að farsóttarþreytan virtist minni hér á landi en víðast annars staðar í Evrópu.
Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá almannavörnum, sagði eðlilegt að verða reiður og pirraður í því ástandi sem nú ríki og í ofanálag að upplifa misræmi í aðgerðum. Mikilvægt væri að geta litið til baka síðar og sagt að við höfum þó reynt okkar besta. „Það reynir mikið á þrekið og þrautseigjuna núna,“ sagði Víðir og bætti svo við: „Samstaðan er áfram besta sóttvörnin.“
