Eim­skip sendi frá sér tvær til­kynn­ingar til Kaup­hallar í gær­kvöldi. Í annarri þeirra er greint frá því að í gær hafi danska sam­keppn­is­eft­ir­litið fram­kvæmt hús­leit í Ála­borg hjá dönsku dótt­ur­fé­lagi Eim­skip Hold­ing B.V., sem er í eigu Eim­skipa­fé­lags Íslands hf., á grund­velli dóms­úr­skurð­ar.

Þar segir að hús­leitin snúi að „starf­semi Atl­antic Truck­ing sem er hluti af Eim­skip Den­mark A/S og er hluti af rann­sókn á hátt­semi í land­flutn­ingum í Dan­mörku og tók til fleiri félaga á þeim mark­aði. Til­gangur hús­leit­ar­innar er að rann­saka hvort brotið hafi verið gegn ákvæðum danskra sam­keppn­islaga. Dótt­ur­fé­lagið vinnur að því að veita dönskum sam­keppn­is­yf­ir­völdum aðgang að umbeðnum upp­lýs­ing­um. Eim­skipa­fé­lag Íslands hf. hefur ekki ástæðu til að ætla að brotið hafi verið gegn dönskum sam­keppn­is­lögum í starf­semi Atl­antic Truck­ing sem hefur um 5% mark­aðs­hlut­deild í gáma­flutn­ingum á þessum mark­að­i.“

Í hinni til­kynn­ing­unni var greint frá því að Hilm­­ar Pét­ur Val­g­arðs­son, fram­kvæmda­stjóri rekstr­ar­sviðs hjá Eim­skip, hafi í gær verið boð­aður til skýrslu­töku hjá hér­aðs­sak­sókn­ara vegna rann­sóknar emb­ætt­is­ins á sölu skip­anna Goða­foss og Lax­foss á árinu 2019, sem Umhverf­is­stofnun kærði til hér­aðs­sak­sókn­ara árið 2020. „Mun hann njóta rétt­ar­stöðu sak­born­ings við skýrslu­tök­una. Þá mun for­stjóri félags­ins gefa skýrslu hjá emb­ætt­inu í þágu rann­sóknar máls­ins sem fyr­ir­svars­maður félags­ins, en hann er ekki grun­aður um refsi­verða hátt­sem­i.“ For­stjóri Eim­skip er Vil­helm Már Þor­steins­son. 

Hús­leit á Íslandi í des­em­ber í fyrra

Seinna mál­ið, það sem snýr að sölu Goða­foss og Lax­foss, kom upp á yfir­­­borðið eftir umfjöllun Kveiks um það í sept­em­ber 2020.

Þá var sagt frá því að Eim­­skip hefði selt skipin tvö til fyr­ir­tækis sem heitir GMS, og sér­­­­­­hæfir sig í að vera milli­­­­­­liður sem kaupir skip til að setja þau í nið­­­­­­ur­rif í Asíu þar sem kröfur um aðbúnað starfs­­­­­­manna og umhverf­is­á­hrif nið­­­­­­ur­rifs­ins eru mun lak­­­­­­ari en í Evr­­­­­­ópu. 

Þar eru skip oft rifin í flæð­­­­­­ar­­­­­­mál­inu og ýmis spilli­efni látin flæða út í umhverf­ið. Þá vinna starfs­­­­­­menn þar við svo erf­iðar aðstæður að þær hafa verið kall­aðar mann­rétt­inda­brot.

Ein helsta ástæðan fyrir því að skip eru flutt á þessar slóð­ir, í umræddu til­­­viki í skipa­­­kirkju­­­garð í Alang á Ind­landi, er sú að það er greitt fjórum sinnum meira fyrir skip á leið í nið­­­ur­rif þar en í Evr­­­ópu. Það útskýrist af því að í Evr­­­ópu þarf að greiða laun sam­­­kvæmt kjara­­­samn­ing­um, við­halda öryggi starfs­­­manna á vinn­u­­­stöðum og mæta lög­­­­­gjöf frá árinu 2018 sem leggur bann við því að skip yfir 500 brúttó­­­­tonnum séu rifin ann­­­­ars staðar en í vott­uðum end­­­­ur­vinnslu­­­­stöðv­­­­­­­um. 

Hér­­aðs­sak­­sókn­­ari fékk heim­ild til hús­­leitar á starfs­­stöðvum Eim­skips á grund­velli úrskurðar hér­­aðs­­dóms vegna máls­ins í des­em­ber 2021. Í til­­kynn­ingu Eim­­skips á þeim tíma sagði að emb­ættið hefði „óskað eftir afmörk­uðum gögnum vegna sölu skip­anna Goða­­foss og Lax­­foss á árinu 2019 sem Umhverf­is­­stofnun kærði til hér­­aðs­sak­­sókn­­ara 2020“ og að engir ein­stak­l­ingar hefðu rétt­­ar­­stöðu í mál­inu.

Það hefur nú breyst.

Stærsti eig­andi Eim­skips er Sam­herji Hold­ing með 32,8 pró­sent eign­ar­hlut. Þar á eftir koma stærstu líf­eyr­is­sjóðir lands­ins.