Þolmarkadagur jarðarinnar er runninn upp

Mannkynið hefur frá upphafi árs notað þær auðlindir sem jörðin er fær um að endurnýja á heilu ári. Til þess að viðhalda neyslunni þyrfti 1,7 jörð.

Losun koldíoxíðs út í andrúmsloftið á stóran þátt í því að þolmarkadagur jarðar er jafn snemma á árinu og raun ber vitni.
Losun koldíoxíðs út í andrúmsloftið á stóran þátt í því að þolmarkadagur jarðar er jafn snemma á árinu og raun ber vitni.
Auglýsing

Þol­marka­dagur jarðar er í dag en hann segir til um það hvenær mann­kynið hefur notað þær auð­lindir sem jörðin er fær um að end­ur­nýja á einu ári. Þetta þýðir að mann­kynið þyrfti um 1,7 jörð til þess að standa undir neyslu og notkun á nátt­úru­auð­lind­um.

Dag­ur­inn fær­ist til um hátt í mánuð á milli ára en í fyrra var jörðin komin að þessum þol­mörkum þann 22. ágúst. Ástæðan er sú að dag­setn­ingin í fyrra var mun síðar á árinu en á fyrri árum vegna kór­ónu­veiru­far­ald­urs. Það hefur engu að síður gerst áður að þol­marka­dag­ur­inn lendi fyrr á árinu en núna í ár, hann hefur aldrei verið jafn snemma og árið 2018 en þá féll hann á 25. júlí.

Auglýsing

Það eru sam­tökin Global Foot­print Network sem reikna það út á hverju ári hvenær dag­ur­inn rennur upp. Á vef sam­tak­anna segir að mann­kynið við­haldi halla í notkun auð­linda með því að ganga á nátt­úru­auð­lindir á borð við skóg­lendi , beiti­lönd og fisk auk þess sem neysla manns­ins fylgi alls kyns rusl og annar úrgang, þá helst losun koldí­ox­iðs út í and­rúms­loft­ið.

Þol­marka­dagur á hverju ári frá 1970

„Rétt eins og banka­yf­ir­lit heldur utan um tekjur og gjöld þá mælir Global Foot­print Network þörf mann­kyns og fram­boð vist­kerf­is­ins á auð­lindum og afnot­um. Dag­setn­ing þol­marka­dags jarðar er svo byggð á þessum útreikn­ing­um,“ segir á heima­síðu Global Foot­print Network.

Dagsetning þolmarkadags jarðar hefur færst framar á árið á síðustu áratugum. Mynd: Global Footprint Network

Útreikn­ingur á því hvenær búið er að nýta árs­fram­leiðslu jarð­ar­innar hefur farið fram á hverju ári síðan árið 2006 en þá bar þol­marka­dag­inn upp á 18. ágúst. Sam­tökin hafa farið yfir þau gögn sem til eru fyrir neyslu og end­ur­nýjun auð­linda en gögnin ná aftur til árs­ins 1961. Sam­kvæmt útreikn­ingum sam­tak­anna hefur neysla mann­kyns verið meiri en geta jarð­ar­innar til að end­ur­nýja auð­lindir sínar allt frá árinu 1970. Þessum þol­mörkum var náð þann 30. des­em­ber árið 1970 en frá þeim tíma hefur dag­ur­inn nán­ast stöðugt hliðr­ast til þannig að hann beri upp fyrr á árinu.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent