Í dag barst Kjarn­anum bréf frá Ólafi Eiríks­syni, lög­manni hjá LOGOS lög­manns­stofu, fyrir hönd Glitnis HoldCo, eign­ar­halds­fé­lags utan um eft­ir­stand­andi eignir Glitnis banka. Í bréf­inu er því haldið fram að óheim­ilt sé að birta gögn eða upp­lýs­ingar úr gögnum sem Kjarn­inn byggði á í frétta­skýr­ingu sem birt var í gær, með fyr­ir­sögn­inni „Að vera eða vera ekki inn­herj­i“. Ólafur segir í bréf­inu að umbjóð­andi hans telji birt­ingu frétta­skýr­ing­ar­innar vera ólög­mæta og brjóta í bága við þagn­ar­skyldu­á­kvæði laga um fjár­mála­fyr­ir­tæki.

Í frétta­skýr­ingu Kjarn­ans kemur fram að hún sé unnin upp úr skýrslu KPMG, skýrslu Ernst & Young, skýrslum frá Kroll og sam­an­tekt frá LEX. Allt eru þetta aðilar sem unnu fyrir skila­nefnd Glitnis við að rann­saka fjár­magns­flutn­inga og við­skipti innan hans í kringum banka­hrun­ið.

Í bréfi lög­manns­ins er bent á að fyrir liggi lög­bann, sem sett var á umfjöllun Stund­ar­innar og Reykja­vík Media upp úr gögnum frá Glitni í síð­asta mán­uði, við birt­ingu gagna og upp­lýs­inga er byggja á gögnum sem bundin eru trún­aði.

Í ljósi ofan­greinds fer LOGOS, fyrir hönd Glitnis HoldCo, fram á við Kjarn­ann að hann veiti „ Í fyrsta lagi upp­lýs­ingar um hvort frek­ari birt­ing úr umræddum gögnum sé fyr­ir­hug­uð. Hér átt við allar fréttir sem byggja á upp­lýs­ingum og/eða gögnum frá Glitni eða úr kerfum þess.[...]Í öðru lagi er þess farið á leit við Kjarn­ann að ef frek­ari birt­ing úr fram­an­greindum gögnum er fyr­ir­huguð að umbjóð­anda okk­ar, Glitni, verði til­kynnt fyrir fram með tveggja sól­ar­hringa fyr­ir­vara að slík birt­ing standi til.“

Í nið­ur­lagi bréfs­ins segir að Glitnir HoldCo áskilji sér rétt til að grípa til allra lög­mæta aðgerða vegna birt­ingar Kjarn­ans á umræddum trún­að­ar­upp­lýs­ing­um.

Almenn­ingur á að fá að vita

Í umræddri frétta­skýr­ingu, sem byggir sann­ar­lega á gögnum innan úr Glitni sem kyrfi­lega eru merkt trún­að­ar­mál, er m.a. greint frá því í fyrsta skipti að hópur stjórn­enda og starfs­manna Glitn­is, sem hafði vit­neskju um það að stjórn­ar­for­maður hans var að fara á fund Seðla­bank­ans 25. sept­em­ber 2008 til að óska eftir fyr­ir­greiðslu þar sem Glitnir átti ekki fyrir gjald­daga láns sem var fram und­an, hefðu selt eignir sínar í pen­inga­mark­aðs­sjóðnum Sjóði 9 dag­anna 24-26. sept­em­ber 2008.

Þar er líka greint frá því að félög tengd Baugs­fjöl­skyld­unni, sem var ráð­andi eig­andi í Glitni, hefði inn­leyst sam­tals 766 millj­ónir króna úr sjóðnum 25-26. sept­em­ber. Í gögn­unum kemur fram að Jón Ásgeir Jóhann­es­son, höfuð þeirrar fjöl­skyldu, hafi verið beinn þátt­tak­andi í öllu ferl­inu í kringum ofan­greindan fund með Seðla­bank­an­um.

Á þessu tíma­bili lá ekk­ert fyrir um að Glitnir væri að falla. Banka­stjóri bank­ans kom þvert á móti tví­vegis fram í fjöl­miðl­um, dag­anna 21. og 22. sept­em­ber 2008 og sagði að bank­inn væri traust­ur. Á sama tíma var hann reyndar að láta milli­færa hund­ruð millj­ónir króna, sem hann hafði tekið út úr Glitni, inn á banka­reikn­ing í Bret­landi.

Þeir aðilar sem fram­kvæmdu ofan­greinda fjár­magns­flutn­inga, og björg­uðu þar með eigin fjár­munum frá því að rýrna, Og þeir bjuggu yfir upp­lýs­ingum sem almenn­ingur hafði sann­ar­lega ekki á þessum tíma.

Fjölmargir Íslend­ing­ar, sem unnu ekki í banka né áttu slík­an, en áttu í sama sjóði töp­uðu pen­ing­um. Þeir höfðu ekki sömu upp­lýs­ingar og stjórn­end­urn­ir, starfs­menn­irnir og eig­end­urnir sem færðu sína pen­inga í öruggt skjól.

Líkt og flestir vita var síðan til­kynnt um þjóð­nýt­ingu Glitnis 29. sept­em­ber, neyð­ar­lög sett þann 6. októ­ber og Glitnir var síðan tek­inn yfir af Fjár­mála­eft­ir­lit­inu 7. októ­ber 2008.

Fjar­stæðu­kenndar kröfur sem verður að for­dæma

Þessar upp­lýs­ing­ar, sem nú eru opin­berar í fyrsta sinn vegna þess að fjöl­miðlar hafa kom­ist yfir trún­að­ar­gögn frá Glitni, eiga sann­ar­lega erindi við almenn­ing. Þær eru mik­il­vægar til að sýna á þann aðstöðumun sem var til staðar þegar banka­hrunið reið yfir. Hvernig sumir gátu, stöðu sinnar vegna, gert ráð­staf­anir sem aðrir höfðu engar for­sendur til að gera.

Það er skoðun Kjarn­ans, eftir að hafa ráð­fært sig við lög­menn, að þagn­ar­skyldu­á­kvæði laga um fjár­mála­fyr­ir­tæki eigi ekki við um fjöl­miðla. Blaða­menn geti því ekki brotið banka­leynd.

Þess utan er mik­il­væg­ara að almenn­ingur fái að vita um atburði sem skipta hann máli en að leynd yfir athæfum manna sem bjuggu yfir inn­herj­a­upp­lýs­ingum sé virt.

Þær kröfur sem settar eru fram í bréfi lög­manna Glitnis til Kjarn­ans, um að fjöl­mið­ill upp­lýsi einka­hluta­fé­lag utan um eignir gjald­þrota banka fyr­ir­fram um hvaða fréttir hann ætli mögu­lega að segja, eru algjör­lega fjar­stæðu­kennd­ar. Og Kjarn­inn mun að sjálf­sögðu ekki verða við þeim undir neinum kring­um­stæð­um. Upp­lýs­ingar um hvort, og þá hvaða, við­bót­ar­fréttir eða frétta­skýr­ingar verði skrif­aðar upp úr þeim gögnum tengdum Glitni sem Kjarn­inn hefur undir höndum eru, og verða áfram, ein­ungis á vit­orði rit­stjórnar Kjarn­ans. Þetta eru rit­skoð­un­ar­til­burðir sem eiga ekk­ert erindi í lýð­ræð­is­sam­fé­lagi. Glitnir er með þessu að reyna að taka sér rit­stjórn­vald yfir frjálsum og óháðum fjöl­miðli. Þessum til­burðum ber að hafna og for­dæma harð­lega.

Nið­ur­lag bréfs­ins, þar sem frek­ari aðgerðum er hótað ef ekki verði orðið við kröfum Glitn­is, er enn eitt dæmið um þögg­un­ar­til­burði í tengslum við þetta mál. Nú þegar hefur félag­inu tek­ist að fá lög­bann á aðra fjöl­miðla sem fjallað hafa um gögnin og komið í veg fyrir að þeir gætu gert það í aðdrag­anda kosn­inga. Slíkar hót­anir hafa engin áhrif á Kjarn­ann. Trún­aður hans er við les­end­ur, ekki gjald­þrota banka, fyrr­ver­andi starfs­menn hans, eig­endur eða við­skipta­menn.

Það sem er að eiga sér stað hér er gríð­ar­lega alvar­legt mál, algjör­lega óháð því hvert and­lag frétt­anna sem fluttar hafa verið er. Hér á sér stað aðför að lýð­ræð­is­legri umræðu.

Kjarn­inn mun, nú sem fyrr,  standa fast í lapp­irnar gagn­vart þeirri aðför.

Hægt er að styrkja Kjarn­ann hér.