Nýlega birt­ist úttekt í tíma­rit­inu Der Spi­egel á því hvernig Svíar fóru að í fyrstu bylgju Covid 19 þegar gamla fólkið dó í hrönnum og dán­ar­hlut­fallið varð marg­falt hærra en ann­ars staðar á Norð­ur­lönd­um. Dán­ar­hlut­fallið hjá Svíum er með því hæsta í heim­in­um, um 6% sýktra hafa lát­ist sam­kvæmt tölum frá Johns Hop­k­ins háskól­anum í Banda­ríkj­un­um. Sam­bæri­leg tala hér á landi er 0,3%. Hlut­falls­lega hafa þannig tutt­ugu sinnum fleiri Svíar lát­ist af völdum Covid 19 en Íslend­ing­ar. 

Sam­kvæmt grein­inni í Spi­egel er ástæðan ein­föld, það var ákveðið að taka á ástand­inu með kerf­is­bund­inni for­gangs­röðun til­fella þeirra sem fengju gjör­gæslu og hver ekki. Þannig tókst vel að halda lausum gjör­gæslu­rýmum þrátt fyrir að sóttin geis­aði sér­stak­lega meðal eldri borg­ara og við­kvæmra hópa. For­gangs­röð­unin var þessi: Fólk yfir sex­tugu með tvenns konar und­ir­liggj­andi sjúk­dóma mætti afgangi með gjör­gæslu­pláss og var fremur sent í líkn­ar­með­ferð og hrein­lega látið deyja. Sama gilti um fólk yfir sjö­tugu með einn und­ir­liggj­andi sjúk­dóm og fólk yfir átt­ræðu var bara látið deyja.

Þetta var mjög skil­virkt, svo skil­virkt að sænskur læknir sagði frá því að hann hafi verið þving­aður til að láta fólk deyja fyrir framan sig, fólk sem hann vissi að átti góða mögu­leika á bata með gjör­gæslu. Annar stað­festi að þetta hafi stundum gerst oft á dag. Þessar til­vitn­anir koma fram í ofan­greindri grein í Spi­egel, en eru upp­runa­lega úr Dag­ens Nyhet­er. 

Sið­rofið sem að mínum dómi kemur fram með þess­ari „að­ferða­fræði“ er gott að hafa í huga núna þegar far­ald­ur­inn geisar sem aldrei fyrr og raddir sjálf­skip­aðra sótt­varna­fræð­inga verða æ hærri. Þessi svo­kallað „sænska leið“ felur ekk­ert annað í sér en að láta lækna fella dauða­dóma með Excel-skjali gegn vilja sínum og Hippókrates­areiði.

Höf­undur er pró­­fessor í þýð­ing­ar­fræð­i við Haskóla Ís­lands.