Stundum er illskiljanlegt að átta sig á því hvað dregur aðila í samband. Sérstaklega þegar þeir eru nánast fullkomnar andstæður, eiga enga augljósa samleið og virðast í raun ekkert kunna neitt sérstaklega vel við hvorn annan. Þannig horfir samband þeirra flokka sem sitja saman í ríkisstjórn Íslands við mörgum. Annar þeirra gefur sig út fyrir að vera frjálslyndur á meðan verk hins eru nánast undantekningarlaust í andstöðu við almenna skilgreiningu á frelsi. Það eina sem þeir virðast raunar vera fullkomlega sammála um er að þeir vilja ráða og halda vinstrinu frá valdaþráðunum.
Millifærslur á skattfé
Það hefur að mörgu leyti verið kostulegt að fylgjast með þessum ósamrýmanlegu aðilum reyna að láta þetta hentugleikahjónaband sitt ganga. Samlífi þeirra einkennist hvorki af hlýju, virðingu, nærgætni né samstöðu heldur stanslausri stöðubaráttu. Annar er alltaf að hnykla vöðvana framan í hinn.
Hveitibrauðsdagarnir voru reyndar nokkuð ljúfir hjá nýju ríkisstjórninni. Hún gekk í takt við að afnema veiðigjöld sem um 70 prósent almennra kjósenda vildu ekki lækka. En þegar leið að áramótum fór að hrikta í samstöðustoðunum.
Fyrst þurfti formaður Sjálfstæðisflokksins að standa keikur við hlið formanns samstarfsflokksins á meðan þeir kynntu gjöf á um 80 milljörðum króna til afmarkaðs hóps vegna óskilgreinds forsendubrests. Ljóst var að þessi millifærsla á skattfé úr ríkissjóði fór verulega öfugt ofan í margan frjálslyndan sjálfstæðismanninn. Og var afrakstur mikilla samningaviðræðna milli forystumanna flokkanna þar sem sjálfstæðismenn reyndu að draga úr áhrifum aðgerðanna en framsóknarmenn að bæta í. Hvorugur var líkast til ánægður með niðurstöðuna.
Sprengjuregnið hefst
Í febrúar lagði hópur þingmanna Framsóknarflokksins fram þingsályktunartillögu um að ríkið reisti 700 þúsund tonna áburðarverksmiðju í Helguvík eða Þorlákshöfn. Kostnaðurinn átti að vera allt að 120 milljarðar króna. Ragnheiður Elín Árnadóttir iðnaðarráðherra þurfti að stíga fram og drepa málið með því að segja að henni hugnaðist ekki hugmyndin. „Ég er ekki sammála þeirri nálgun sem fram kemur í frumvarpinu og tel það ekki vera hlutverk ríkisins að standa í rekstri áburðarverksmiðju,“ sagði Ragnheiður við visir.is.
Skömmu síðar lagði Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra fram tillögu um að draga aðildarumsókn að Evrópusambandinu til baka, og setti samfélagið á hliðina. Allt í einu voru mættir mótmælendur á Austurvöll á ný. Margir þeirra voru kjósendur samstarfsflokks Framsóknar. Ljóst var að málið hafði ekki verið kynnt af neinu viti fyrir Sjálfstæðisflokknum.
Margir flokksmenn hans töldu sig illa svikna með tillögunni. Raunar svo svikna að hópur þeirra sem höfðu starfað lengi fyrir flokkinn ákvað að segja sig úr honum og stofna nýjan stjórnmálavettvang á hægrivængnum. Málið gekk svo langt að þingflokksformaður Sjálfstæðisflokksins sagði opinberlega að henni þætti að sér vegið með orðalagi þingsályktunartillögunar og hún styddi hana ekki.
[embed]http://issuu.com/kjarninn/docs/2014_07_17/4[/embed]
Skúffufé, kynþáttahyggja og Fiskistofa
Ráðstöfun Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra á um 200 milljóna króna „skúffufé“ eftir geðþótta, þar sem helmingur fór í kjördæmi hans, fór ekki vel í marga sjálfstæðismenn, sem vilja að ríkið noti allt tiltækt fé til að grynnka á skuldum og lækka síðan skatta.
Útspil Framsóknarflokksins í sveitarstjórnarkosningunum, þar sem í besta falli var daðrað við kynþáttahyggju, varð líka til þess að margir sjálfstæðismenn risu upp á afturlappirnar og sögðu málflutninginn fullkomlega út í hött.
Ákvörðun Sigurðar Inga Jóhannssonar sjávarútvegsráðherra um að flytja Fiskistofu, og starfsfólk hennar, hreppaflutningum til kjördæmis forsætisráðherra var svo enn einn fleygurinn í hjónabandið. Fjölmargir þingmenn og sveitarstjórnarmenn Sjálfstæðisflokksins á höfuðborgarsvæðinu hafa mótmælt aðgerðinni harðlega og komið því skýrt á framfæri að þeim þyki hún ekki boðleg. Flutningurinn mælist sérstaklega illa fyrir í Kraganum, en Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, er fyrsti þingmaður þess kjördæmis. Hann fékk að vita af flutningsáformunum daginn áður en þau voru gerð opinber.
Sjálfstæðisflokkurinn hnyklar vöðvana
Á síðustu dögum virðist Sjálfstæðisflokkurinn vera búinn að fá nóg af því að kyngja aðgerðum sem eru beinleiðis í andstöðu við stefnu hans. Nú ætlar hann að hnykla vöðvana og koma sínum áherslum á framfæri. Það sást ágætlega í stóra Costco-málinu, þar sem Ragnheiður Elín Árnadóttir tók mjög jákvætt í að bandaríski verslunarrisinn opnaði verslun hérlendis. Það var athyglisvert vegna þess að Costco vill meðal annars flytja inn og selja lyf og ferskt bandarískt kjöt. Ragnheiður Elín sagði við fréttastofu RÚV að „við á þessum enda [erum] tilbúin til að gera það sem í okkar valdi stendur til að greiða úr þeim úrlausnarefnum sem fyrir hendi eru“.
Sigrún Magnúsdóttir, þingflokksformaður Framsóknarflokks, var þessu aldeilis ósammála og varaði við því að Íslendingar væru að ógna langlífi sínu með því að flytja inn hrátt erlent kjöt. Það gæti verið eitrað!
Þrátt fyrir að Sigrún hafi komið því skýrt á framfæri að Framsóknarflokkurinn megi ekki heyra á það minnst að auka frjálsræði í verslun með hag neytenda að leiðarljósi skrifaði Unnur Brá Konráðsdóttir, þingkona Sjálfstæðisflokks, skelegga grein í Fréttablaðið í síðustu viku þar sem hún kom fram vilja sínum um að auka frelsi í viðskiptum með ofangreindar vörur. Í greininni sagði einnig: „Í nútímanum gengur hins vegar ekki að halda því fram að allt sem komi frá útlöndum leiði af sér heilsubrest og hörmungar“. Hún vísaði því fullyrðingum Sigrúnar til föðurhúsanna.
Bjarni tekur forystu
En stóra skrefið sem Sjálfstæðisflokkurinn tók til að marka sér stöðu átti sér stað í síðustu viku þegar Bjarni Benediktsson tilkynnti um að samið hefði verið við ýmsa ráðgjafa vegna losunar fjármagnshafta. Flestir þessarra ráðgjafa eru nefnilega erlendir sérfræðingar og samkvæmt tilkynningu ráðuneytisins verður eitt fyrsta verkefni hópsins að „setja fram þau þjóðhagslegu skilyrði sem nauðsynleg eru talin með hliðsjóðn af stöðugleika“. Því virðist Bjarni ætla að hverfa af þeirri leið fara strax í gjaldþrotaleið með þrotabú föllnu bankanna, sem hefur átt mjög upp á pallborðið hjá lykilmönnum í Framsóknarflokknum. Bjarni er með öðrum orðum að taka forystuna í þessu stærsta hagsmunamáli íslenskrar þjóðar.
Þessir árekstrar sem augljóslega eiga sér stað í hentugleikahjónabandi stjórnarflokkanna fara ekki framhjá kjósendum. Í þingkosningunum vorið 2013 fengu þeir samanlagt 51,1 prósent atkvæða. Ef kosið yrði í dag myndu þeir fá 38 prósent. Yfir helmingur þjóðarinnar er auk þess óánægður með störf ráðherra ríkisstjórnarinnar og einungis fjórðungur er ánægður með hana. Tæplega tveir af hverjum þremur eru óánægðir með forsætisráðherrann og utanríkisráðherrann.
Það er því ljóst í augum áhorfandans að það séu sýnilegir brestir í hjónabandinu. Og sú stanslausa stöðubarátta sem á sér stað innan þess mun ekki gera neitt annað en að fjölga þeim.
