Harpa tónlistar- og ráðstefnuhús ohf., sem er rekstrarfélag Hörpu, hefur samtals tapað 3.232 milljónum króna frá byrjun árs 2011 og fram að síðustu áramótum. Tapið í fyrra nam 668,3 milljónum króna.
Þá er búið að taka tillit til sérstaks framlags sem ríki og Reykjavíkurborg, eigendur Hörpu greiða annars vegar vegna fjármögnunar á fasteigninni sjálfri og hins vegar vegna framlags til rekstrar Hörpu. Frá árinu 2011 hefur framlag vegna fjármögnunar kostnaðar við byggingu Hörpu numið um sex milljörðum króna. Þær greiðslur munu standa yfir til ársins 2046 og aukast í krónum talið ár frá ári.
Til viðbótar ákváðu eigendur Hörpu að greiða rekstrarframlag vegna hennar frá byrjun árs 2013 og út árið 2016. Samtals hefur framlag eigendanna til rekstrar Hörpu numið um 700 milljónum króna.
Samanlagt nam því tap Hörpu, framlög ríkis og borgar vegna skulda hennar og rekstrarframlag ríkis og borgar næstum tíu milljörðum króna frá byrjun árs 2011 og til loka árs 2016.
Sú tala á bara eftir að hækka. Þann 23. maí síðastliðinn var gerður viðauki við samning Hörpu við ríkið og Reykjavíkurborg. Í honum felst að eigendurnir leggi Hörpu til 450 milljóna króna viðbótarframlag á síðari hluta þessa árs. Í ársreikningi segir: „Það leiðir til þess að lausafjárstaða samstæðunnar er tryggð til ársloka 2017.“
Tóku yfir Hörpu 2009
Íslenska ríkið og Reykjavíkurborg samþykktu að taka yfir og klára byggingu Hörpu snemma árs 2009. Þá höfðu framkvæmdir við byggingu hússins, sem Eignarhaldsfélagið Portus stóð fyrir, stöðvast í kjölfar bankahrunsins. Ástæðan var sú Portus og dótturfélög þess, sem voru í eigu Landsbanka Íslands og Nýsis, fóru í þrot.
Eftir yfirtöku ríkis og borgar á verkefninu, sem var gerð þegar Katrín Jakobsdóttir var menntamálaráðherra og Hanna Birna Kristjánsdóttir borgarstjóri í Reykjavík, var tekið sambankalán hjá íslensku bönkunum til að fjármagna yfirtökuna. Í skriflegu svari Katrínar Jakobsdóttur við fyrirspurn þingmannsins Marðar Árnasonar um Hörpu, sem birt var í mars 2011, kom mjög skýrt fram að ekki ætti að setja meira fé en þar var umsamið í Hörpu.
Þar sagði orðrétt að „forsendur fyrir yfirtöku verkefnisins voru þær að ekki þyrftu að koma til önnur framlög frá ríki og borg en gert var ráð fyrir í samningi Austurhafnar-TR og Portusar frá 9. mars 2006".
Íslenska ríkið nú á 54 prósent í Hörpu en Reykjavíkurborg 46 prósent hlut.
Í lok árs 2011 leituðu forsvarsmenn Hörpu-samstæðunnar til eigenda sinna eftir brúarláni, þar sem upphaflegt sambankalán dugði ekki fyrir stofnkostnaði. Lánið átti að endurgreiðast þegar Harpa gæfi út skuldabréfaflokk, og í síðasta lagi í desember 2012. Landsbankinn, sem var langstærsti lánveitandinn í sambankaláninu, fékk umsjón með skuldabréfaútboðinu og sölutryggði það.
Skuldabréfaútgáfan var upp á 19,5 milljarða króna og ber 3,55 prósent verðtryggða vexti. Samkvæmt ársreikningi Hörpu voru skuldir vegna útgáfunnar um 20 milljarðar króna um síðustu áramót. Skuldabréfin eru tryggð með veði í framlagi ríki og borgar, fyrsta veðrétti í Hörpu auk handveðréttar í bankainnstæðum félagsins. Þegar búið er að reikna með vaxtagreiðslum á eftir að greiða um 31 milljarð króna hið minnsta vegna þessarar útgáfu á næstu tæpu þremur áratugum. Á árinu 2016 greiddu ríki og borg tæplega 1,1 milljarð króna vegna þessa.
Tekjur vaxa en kostnaður vex meira
Tekjur af starfsemi Hörpu hafa vaxið ár frá ári. Í fyrra jukust þær um 215 milljónir króna og voru 1.281 milljónir króna. Rekstrargjöldin jukust þó enn meira, eða um 320 milljónir króna, og voru 1.766 milljónir króna. Rekstrartapið jókst um 86,2 milljónir króna á milli ára og var 635,8 milljónir króna. Ef ekki hefði komið til sérstakt rekstrarframlag ríkis og borgar upp á 191 milljón króna í fyrra þá hefði rekstrartapið verið enn meira, eða um 827 milljónir króna.
Einn stærsti rekstrarkostnaður Hörpu er húsnæðiskostnaður. Í fyrra var hann 585 milljónir króna. Þar af voru fasteignagjöld 269 milljónir króna, en stjórnendur Hörpu hafa árum saman barist gegn hárri álagningu þeirra með þó nokkrum árangri. Þótt Harpa hefði ekki greitt nein fasteignagjöld í fyrra hefði tap hússins hins vegar samt sem áður verið um 400 milljónir króna.
Þessi rekstrarvandi leiddi til þess að eiginfjárstaða Hörpu var neikvæð um síðustu áramót.
