Björt fram­tíð úti í 80% til­vika

Kosn­inga­spáin á lands­vísu sýnir að 80 pró­sent líkur eru á að Björt fram­tíð fái ekki mann kjör­inn á Alþingi miðað við nýj­ustu nið­ur­stöður nýj­ustu kosn­inga­spár­inn­ar. Fylgi Bjartrar fram­tíðar hefur verið að minnka að und­an­förnu og um leið hafa lík­urnar á því að flokk­ur­inn falli af þingi vax­ið.

Björt Ólafs­dótt­ir, odd­viti Bjartar fram­tíðar í Suð­vest­ur­kjör­dæmi og umhverf­is­ráð­herra, á besta mögu­leika á að ná kjöri ef rýnt er í kjör­dæma­gögnin hér að neð­an. Björt var kjörin í 13 pró­sent til­vika í sýnd­ar­kosn­ingum kosn­inga­spár­inn­ar. Ótt­arr Proppé, for­maður flokks­ins og heil­brigð­is­ráð­herra, hefur aðeins átta pró­sent líkur á því að ná kjöri í Reykja­vík­ur­kjör­dæmi norð­ur.

Þriðji ráð­herr­ann sem á litla mögu­leika á að ná kjöri er Bene­dikt Jóhann­es­son, fjár­mála­ráð­herra og fyrr­ver­andi for­maður Við­reisn­ar. Hann leiðir lista flokks­ins í Norð­aust­ur­kjör­dæmi og hefur 21 pró­sent líkur á því að ná kjöri miðað við nið­ur­stöðu þing­sæta­spár­inn­ar.

Unnur Brá Kon­ráðs­dótt­ir, for­seti Alþing­is, er í fjórða sæti á lista Sjálf­stæð­is­flokks­ins í Suð­ur­kjör­dæmi. Hún náði kjöri í aðeins 13 pró­sent til­vika í 100.000 sýnd­ar­kosn­ingum þing­sæta­spár­inn­ar. Unnur Brá var í sama sæti í kosn­ing­unum í fyrra og náði kjöri.

100.000 sýnd­ar­kosn­ingar búa að baki

Þing­sæta­spáin er byggð á reikni­lík­ani Bald­urs Héð­ins­sonar og Stef­áns Inga Valdi­mars­son­ar. Í stuttu máli er aðferða­fræðin sú að fylgi fram­boða í skoð­ana­könn­unum er talin lík­leg­asta nið­ur­staða kosn­inga að við­bættri óvissu sem byggir á sögu­legu frá­viki kann­ana frá kosn­inga­úr­slit­um. Sögu­leg gögn sýna að fylgni er á milli þess að ofmeta/van­meta fylgi flokks í einu kjör­dæmi og að ofmeta/van­meta fylgi flokks­ins í öðrum kjör­dæm­um. Frá­vikið frá lík­leg­ustu nið­ur­stöðu fyrir flokk er því ekki óháð milli kjör­dæma. Ef frá­vikið er nei­kvætt í einu kjör­dæmi fyrir ákveð­inn flokk aukast lík­urnar á að það sé sömu­leiðis nei­kvætt í öðrum kjör­dæm­um.

Reikni­líkanið hermir 100.000 „sýnd­ar­kosn­ing­ar“ og úthlutar kjör­dæma- og jöfn­un­ar­sætum út frá nið­ur­stöð­un­um. Líkur fram­bjóð­anda á að ná kjöri er þess vegna hlut­fall „sýnd­ar­kosn­inga“ þar sem fram­bjóð­and­inn nær kjöri.

Nánar má lesa um aðferða­fræði Kosn­inga­spár­innar í kosn­inga­mið­stöð Kjarn­ans.

Tökum ímyndað fram­boð X-list­ans í Norð­vest­ur­kjör­dæmi sem dæmi: Fram­boðið mælist með 20 pró­sent fylgi. Í flestum „sýnd­ar­kosn­ing­un­um“ fær X-list­inn 2 þing­menn en þó kemur fyrir að fylgið í kjör­dæm­inu dreif­ist þannig að nið­ur­staðan er aðeins einn þing­mað­ur. Sömu­leiðis kemur fyrir að X-list­inn fær þrjá þing­menn í kjör­dæm­inu og í örfáum til­vikum eru fjórir þing­menn í höfn.

Ef skoðað er í hversu mörgum „sýnd­ar­kosn­ing­um“ hver fram­bjóð­andi komst inn sem hlut­fall af heild­ar­fjölda fást lík­urnar á að sá fram­bjóð­andi nái kjöri. Sem dæmi, hafi fram­bjóð­and­inn í 2. sæti X-list­ans í Norð­vest­ur­kjör­dæmi náð kjöri í 90.000 af 100.000 „sýnd­ar­kosn­ing­um“ þá reikn­ast lík­urnar á því að hann nái kjöri í Alþing­is­kosn­ing­unum 90 pró­sent.

Skoð­ana­kann­anir í aðdrag­anda Alþing­is­kosn­inga 2009 og 2013 voru not­aðar til að sann­prófa þing­sæta­spánna, þar sem spáin er borin saman við end­an­lega úthlutun þing­sæta. Þing­sæta­spáin var jafn­framt birt í fyrsta sinn í aðdrag­anda Alþing­is­kosn­inga 2016.

Þing­manna­spáin sem birt­ist hér styðst við kjör­dæma­gögn úr þjóð­mála­könnun Félags­vís­inda­stofn­unar HÍ fyrir Morg­un­blaðið 16. til 19. októ­ber. Kjör­dæma­fylgis­tölur flokk­anna úr þjóð­mála­könn­un­inni eru aðlag­aðar að fylgis­tölum á lands­vísu í nýj­ustu kosn­inga­spá.

Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn tekur for­ystu

Í nýj­ustu kosn­inga­spánni er Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn aftur orð­inn vin­sælasta stjórn­mála­afl á lands­vísu með 23,6 pró­sent fylgi. Vinstri græn, sem hafa verið stærsti flokk­ur­inn í skoð­ana­könn­unum síðan rík­is­stjórn Sjálf­stæð­is­flokks, Við­reisnar og Bjartrar fram­tíðar féll 15. sept­em­ber 2017, er með 22,1 pró­sent fylgi.

Sam­fylk­ingin er þriðja stærsta stjórn­mála­aflið í kosn­inga­spánni með 14,2 pró­sent fylgi. Mið­flokk­ur­inn er að slíta sig frá Pírötum og er nú með 10,5 pró­sent stuðn­ing miðað við 9,3 pró­sent stuðn­ing við Pírata.

Fram­sókn­ar­flokk­ur­inn er með 7,7 pró­sent stuðn­ing í nýj­ustu kosn­inga­spánni, tveimur pró­sentu­stigum meira en Við­reisn sem dalar örlítið síðan í síð­ustu kosn­inga­spá og er með 5,7 pró­sent nú.

Flokkur fólks­ins og Björt fram­tíð reka lest­ina í kosn­inga­spánni. Flokkur Ingu Sæland er með 4,4 pró­sent stuðn­ing og Björt fram­tíð er með 1,5 pró­sent á lands­vísu.