Í dag opn­aði Amazon Go verslun Amazon í Seattle. Þetta eru tíma­mót í heimi smá­söl­unnar og tækn­inn­ar. Búðin er hátækni­und­ur. Fólk gengur inn í búð­ina. Sím­inn er sjálf­krafa skann­aður inn í kerfi búð­ar­inn­ar. Síðan fer fólk um og finnur vör­urn­ar, og gengur svo rak­leiðis út aft­ur. Engar biðrað­ir. Engir búð­ar­kassar eða starfs­menn við þá. Við­skiptin fara fram í gegnum not­enda­svæði Amazon í sím­an­um. Það sem gerir þetta mögu­legt, er mynda­véla- og skynjara­bún­aður í lofti versl­un­ar­inn­ar, sem hefur verið í mörg ár í þró­un. Fjórtán mán­uðir eru frá því að búðin var opnuð fyrir starfs­mönnum Amazon, en nú hefur stóra skrefið verið stig­ið, og getur almenn­ingur nú verslað í búð­inni.

Stans­laus umferð hefur verið um búð­ina í dag, sam­kvæmt skrifum Seattle Times, en blaða­maður hyggst heim­sækja hana þegar örlítið um hægist, von­andi síðar í vik­unni.

Hvað svo?

Stóra spurn­ingin sem nú er spurt, er hvað Amazon hyggst gera. Munu nú spretta fram versl­anir vítt og breitt um Banda­rík­in, eða jafn­vel heim­inn?

Verður 470 Whole Foods versl­unum fyr­ir­tæk­is­ins breytt í þessa veru? Munu mán­að­ar­gjöld not­enda Amazon vild­ar­kjara­kerf­is­ins (Amazon Pri­me) hækka?

Þrjú atriði hafa helst verið nefnd, nú strax á fyrsta degi.

1. Búðin er bylt­ing í versl­un, og má líkja henni við það þegar strik­a­merkin komu fram. Þá fengu versl­un­ar­rek­endur verk­færi til að auka hag­kvæmni og áreið­an­leika í þjón­ustu. Tæknin sem Amazon hefur nú kynnt til sög­unnar - og hefur einka­leyfi á - getur aukið hag­kvæmni til muna en hún stuðlar líka að mun betri nýt­ingu á plássi. Tölvu­stýrðir lag­erar hjálpa til við að nýta pláss og stuðla að betri nýt­ingu á vör­um. Þetta eru áhættu­þættir sem oft geta reynst versl­unum erf­ið­ir; ann­ars vegar afföll og hins vegar hús­næð­is­kostn­að­ur. Margir virð­ast gera ráð fyrir að Amazon muni nýta sér bún­að­inn í Whole Foods versl­un­um, en einnig í fleiri Amazon Go búð­um. Þegar tæknin var fyrst kynnt skrif­aði Laura Stevens, blaða­maður Wall Street Journal, frétta­skýr­ingu þar sem hún sagð­ist vera með heim­ildir fyrir því, að Amazon væri búið að vinna með fjár­festum að því að tryggja sér um tvö þús­und stað­setn­ingar fyrir Amazon Go versl­anir í Banda­ríkj­un­um. Amazon neit­aði, en þó með þeim orðum að þessi áform væru ekki orðin að veru­leika. Neit­unin var ekki sann­fær­andi, með öðrum orð­um.

2. Amazon er orð­inn að for­dæma­lausum risa í smá­sölu, vegna net­versl­un­ar­inn­ar. Talið er að áskrif­endur vild­ar­kjara­kerfis Amazon séu nú orðnir yfir 90 millj­ón­ir, en opin­ber tala er ekki gefin upp. Eftir því sem þessi mark­aður stækk­ar, þeim mun verð­mæt­ara verður fyrir fram­leið­endur og umboðs­að­ila að koma vörum á fram­færi á hinu risa­vaxna Amazon mark­aðs­torgi. Amazon hyggst hækka mán­að­ar­gjaldið fyrir Prime með­limi úr tæp­lega 10 Banda­ríkja­dölum á mán­uði, í 12. En á sama tíma vill fyr­ir­tækið bjóða fólki að halda sömu „gömlu“ kjör­unum ef það skiptir yfir í árs­á­skift. Kunn­ugir blaða­menn í tækni­geir­anum hér í Seatt­le, sem blaða­maður Kjarn­ans ræddi við, segja að Amazon vilji frekar hafa fólk í árs áskrift en mán­að­ar­legri, þar sem áreið­an­leiki í greiðslu­kerfum fyr­ir­tæk­is­ins er meiri þannig. Upp­hæð­irnar eru miklar, og hags­mun­irnir mikl­ir. Eftir því sem útbreiðsla á þessu vild­ar­kjara­kerfi verður meiri því mun auð­veld­ara verður fyrir fyr­ir­tækið að tengja við­skipta­vini við Amazon Go versl­an­ir, vítt og breitt. Allt helst þetta í hendur hjá þessum risa; versl­an­ir, net­versl­unin og vild­ar­kjara­kerf­ið. Það er eins konar horn­steinn í við­skipta­sam­bandi Amazon við sína við­skipta­vini.

3. Blaða­maður New York Times heim­sótti Amazon Go versl­un­ina í gær, degi áður en hún opn­aði, og gerði til­raun til að stela vör­um. Það gekk ekki betur en svo, að hann var rukk­aður fyrir þær. Í umfjöllun sinni veltir hann því upp, að hugs­an­lega muni Amazon ein­blína á að breiða út hug­bún­að­ar­kerfi sitt, og selja öðrum smá­sölu­fyr­ir­tækjum aðgang að því. Með því móti myndi fyr­ir­tækið ein­blína fyrst og síð­ast á þennan hluta versl­un­ar­rekstr­ar­ins, það er hug­bún­að­ar­hlut­ann. 

Það má taka dæmi: Íslensk verslun not­ast við hug­búnað Amazon, og greiðir eina milljón á mán­uði til fyr­ir­tæk­is­ins. Hug­bún­að­ur­inn og kerfið allt, er síðan hryggjar­stykkið í skipu­lag­inu, og hjálpar til við að gera versl­anir og lag­era hag­kvæm­ari. Það er vel hugs­an­legt, að þetta sé eitt af því sem komi til greina hjá Amazon, þegar kemur að þessum bylt­ing­ar­kennda hug­bún­aði.

Það er erfitt að spá fyrir um fram­tíð­ina, en miðað það skref sem Amazon steig í dag, þá er óhætt að tala um að bylt­ing sé framundan í smá­sölu. Vax­andi net­verslun er eitt, en þessi skynjara- og gervi­greind­ar­verslun er ann­að. Amazon er leið­andi í hvoru tveggja. Fyr­ir­tækið er nú virði tæp­lega 600 millj­arða Banda­ríkja­dala, eða sem nemur um 65 þús­und millj­arða króna. Stofn­and­inn Jeff Bezos heldur enn um þræð­ina sem for­stjóri, og á enn 17 pró­sent hlut í fyr­ir­tæki. Sem gerir hann að auð­ug­asta manni heims, með um 100 millj­arða Banda­ríkja­dala eign­ir.