Framsókn með undir sex prósenta fylgi í Reykjavík og nágrenni

Framsóknarflokkurinn er að mælast með svipað fylgi og hann fékk þegar síðast var kosið. Hann hefur styrkt stöðu sína víða á landsbyggðinni en tapað fylgi á höfuðborgarsvæðinu þar sem flokkurinn er í hættu að fá enga menn þingmenn kosna.

Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins og samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra.
Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins og samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra.
Auglýsing

Fram­sókn­ar­flokk­ur­inn hefur upp­lifað storma­sama tíma á und­an­förnum árum. Rík­is­stjórn sem hann leiddi þurfti að boða til snemm­bú­inna kosn­inga 2016 og þáver­andi for­maður flokks­ins, Sig­mundur Davíð Gunn­laugs­son, að segja af sér sem for­sæt­is­ráð­herra vegna opin­ber­ana sem fram komu í Panama­skjöl­un­um. 

Úttekt á bakgrunni stuðningsmanna flokka

Kjarn­inn hefur fengið aðgang að gögnum um bak­grunns­breytur þeirra sem svarað hafa könn­unum MMR um fylgi stjórn­mála­flokka. Þær breytur sem um ræðir eru kyn, ald­ur, búseta, menntun og heim­il­is­tekj­ur. Gögnin eru ann­ars vegar úr síð­ustu tveimur könn­unum MMR, sem gerðar voru 23-28. októ­ber og 6-11. nóv­em­ber 2020 (sam­tals 1.858 svar­end­ur), og hins vegar úr tveimur könn­unum sem gerðar voru öðru hvoru megin við síð­ustu þing­kosn­ingar árið 2017. Með því að skoða þær kann­an­ir, sem fram­kvæmdar voru 26-27. októ­ber og 14.-17. nóv­em­ber 2017 (sam­tals 1.924 svar­end­ur), er hægt að sjá þær breyt­ingar sem orðið hafa á bak­grunns­breytum stuðn­ings­manna flokk­anna frá þeim tíma. Næstu daga mun Kjarn­inn birta umfjöllun um alla þá átta flokka sem mældir eru í könn­unum MMR og í kjöl­farið ýmis konar aðra umfjöllun byggða þeim upp­lýs­ingum sem gagna­safnið geym­ir. 

Í kjöl­farið fylgdi hat­rammur for­manns­slagur í aðdrag­anda kosn­inga 2016 sem lauk með því að Sig­urður Ingi Jóhanns­son sigr­aði Sig­mund Davíð með litlum mun og þegar kosið var aftur árið síð­ar, haustið 2017, klauf Sig­mundur Davíð sig frá og stofn­aði Mið­flokk­inn. Sá fékk fleiri atkvæði en Fram­sókn­ar­flokk­ur­inn í þeim kosn­ing­um.

Fram­sókn vann þó ákveð­inn varn­ar­sigur fyrir rúmum þremur árum og náði í 10,7 pró­sent atkvæða, sem dugði til að skila flokknum í rík­is­stjórn. Það var samt sem áður versta nið­ur­staða Fram­sóknar í þing­kosn­ingum í Íslands­sög­unn­i. 

Kann­anir MMR fyrir og eftir síð­ustu kosn­ingar sýndi nákvæm­lega kjör­fylg­ið, 10,7 pró­sent. Þar mæld­ist fylgi Fram­sóknar á höf­uð­borg­ar­svæð­inu átta pró­sent, sem er mjög í takt við nið­ur­stöðu kosn­ing­anna 2017 í Reykja­vík suð­ur, þar sem von­ar­stjarnan og vara­for­mað­ur­inn Lilja Alfreðs­dóttir leiddi lista flokks­ins, og í Suð­vest­ur­kjör­dæmi nágranna­sveit­ar­fé­laga höf­uð­borg­ar­inn­ar, þar sem Willum Þór Þórs­son, for­maður fjár­laga­nefnd­ar, var í fyrsta sæt­i. 

Mikil ánægja með Lilju

Lilja hefur ítrekað mælst í hópi þeirra ráð­herra rík­is­stjórn­ar­innar sem mest ánægja er með. Í könnun sem Mask­ína gerði á vor­mán­uðum 2019 var Lilja í efsta sæti yfir þá ráð­herra sem mest ánægja var með, en alls sögð­ust tæp­lega 68 pró­sent aðspurðra vera ánægð með hennar störf. Þegar sú könnun var gerð var skammt um liðið frá því að Klaust­ur­málið svo­kall­aða átti sér stað. Lilja, sem var ein þeirra sem var til umræðu í niðr­andi og óvið­ur­kvæmi­legu tali nokk­urra þing­manna Mið­flokks og Flokks fólks­ins á Klaust­ur­bar í nóv­em­ber 2018, hlaut mikið lof fyrir fram­göngu sína í kjöl­farið þar sem hún kall­aði fram­ferði fólks­ins „of­beldi“. Í könnun Gallup frá því í maí 2020 sögð­ust 54 pró­sent aðspurðra vera ánægðir með störf henn­ar. 

Lilja Alfreðsdóttir, varaformaður Framsóknarflokksins og mennta- og menningarmálaráðherra.
Lilja Alfreðsdóttir, varaformaður Framsóknarflokksins og mennta- og menningarmálaráðherra.

Ánægja er eitt, en traust er ann­að. Og það er líka mælt. Zenter og Frétta­blaðið hafa fram­kvæmt könnun á því hvaða ráð­herra lands­menn treystu best ann­ars vegar sum­arið 2019 og hins­vegar í byrjun októ­ber 2020. Í fyrri könn­un­inni mæld­ist Lilja sá ráð­herra sem flestir treystu best, en alls nefndu 20,5 pró­sent hana í fyrra­sum­ar. Það þýðir að hún naut meira trausts en for­sæt­is­ráð­herr­ann Katrín Jak­obs­dótt­ir. 

Í síð­ari könn­un­inni, rúmu ári síð­ar, hafði traust á Lilju næstum helm­ing­ast og var farið niður í 10,7 pró­sent. Í sömu könnun sögð­ust 6,2 pró­sent lands­manna treysta Sig­urði Inga Jóhanns­syni, for­manni Fram­sókn­ar­flokks­ins. 

Í bar­áttu fyrir til­veru á höf­uð­borg­ar­svæð­inu

Í gögnum MMR sem sýna með­al­tals­stöðu Fram­sókn­ar­flokks­ins úr síð­ustu tveimur könn­unum fyr­ir­tæk­is­ins eftir ýmsum bak­grunns­breytum kemur fram að heilt yfir virð­ist flokk­ur­inn á svip­uðum slóðum og í síð­ustu kosn­ing­um. Fylgi við hann mælist 10,1 pró­sent og hann er sá stjórn­ar­flokkur sem hefur tapað minnstu fylgi á stjórn­ar­sam­starf­in­u. 

Auglýsing
Flokkurinn hefur styrkt stöðu sína á Norð­ur­landi, Aust­ur­landi, Suð­ur­landi og á Suð­ur­nesj­un­um. 

Fylgið hefur hins vegar dalað á Vest­ur­landi og Vest­fjörðum og á lang­fjöl­menn­asta svæði lands­ins, höf­uð­borg­ar­svæð­inu, þar sem tveir af hverjum þremur íbúum Íslands búa. Þar, í kjör­dæmum þar sem vara­for­mað­ur­inn og mennta­mála­ráð­herr­ann ann­ars vegar og for­maður fjár­laga­nefndar hins veg­ar, leiða lista flokks­ins mælist fylgi hans nú 5,9 pró­sent. Í könn­unum MMR fyrir og eftir síð­ustu kosn­ingar mæld­ist það átta pró­sent á svæð­inu sem er í takt við það fylgi sem Fram­sókn fékk í kosn­ing­unum 2017 í Krag­anum ann­ars vegar og í Reykja­vík suður hins veg­ar, þar sem flokk­ur­inn náði inn þing­mönn­um. Í Reykja­vík norður fékk flokk­ur­inn 5,3 pró­sent atkvæða og engan mann kos­inn.

Fram­sókn er í dag með minna fylgi en Mið­flokk­ur­inn og Vinstri græn og aðeins rétt meira fylgi en Sós­í­alista­flokkur Íslands, sem hefur aldrei boðið fram til þing­kosn­inga og á eftir að kynna hverjir verða í fram­boði fyrir flokk­inn í næstu kosn­ing­um, á höf­uð­borg­ar­svæð­inu.

Ánægja og traust á Lilju er því ekki að skila sér í auknum fjölda lík­legra kjós­enda Fram­sókn­ar­flokks­ins. Þorri þeirra sem eru ánægðir með störf hennar og treysta henni ætla sér alls ekki að kjósa þann flokk. 

Lengi verið erfið staða í Reykja­vík

Það er því raun­hæfur mögu­leiki að Fram­sókn­ar­flokk­ur­inn nái ekki inn manni á höf­uð­borg­ar­svæð­inu í næstu kosn­ing­um. Erfið staða hans í Reykja­vík sér­stak­lega, þar sem flokk­ur­inn hefur nú einn þing­mann af 22 úr kjör­dæm­unum tveim­ur, hefur raunar legið fyrir í lengri tíma og birt­ist meðal ann­ars í síð­ustu borg­ar­stjórn­ar­kosn­ing­um. 

Þar fékk flokk­ur­inn 3,2 pró­sent atkvæða og náði ekki inn manni. Fyrir 14 árum síð­an, í borg­ar­stjórn­ar­kosn­ing­unum 2006, fékk flokk­ur­inn 6,1 pró­sent atkvæða. Í kjöl­farið ákvað þáver­andi for­maður flokks­ins, Hall­dór Ásgríms­son heit­inn, að draga sig í hlé úr stjórn­mál­um. Hall­dór sagði meðal ann­ars að hann væri að axla ábyrgð á lakri stöðu flokks­ins í þeim kosn­ingum með því að stiga til hlið­ar.

Aldur er ekki ráð­andi breyta á meðal stuðn­ings­manna Fram­sókn­ar­flokks og það er menntun eða tekjur ekki held­ur. Karlar eru hins vegar hrifn­ari af flokknum en kon­ur. 

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.
Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar