Ein stærsta um­hverf­is­vá­ ­sem við þurfum að takast á við í dag er plast­meng­un. Plast er því miður of mikið notað í heim­inum og of lítið end­ur­unn­ið. Mjög stór hluti af plast­inu sem er notað endar því í umhverf­inu okkar og þar á meðal haf­inu. Þar stafar líf­rík­inu mikil hætta af plast­inu þar sem sjáv­ar­dýr geta t.d. flækt sig í plast­inu og dáið eða étið það og kafnað (eins og á reyndar við um land­dýr lík­a).

Fyrir utan stóra plastið sem við missum í hafið fer þangað líka ógrynni af míkrópla­stögnum í gegnum úrgangs­vatnið okk­ar. Hluti af plast­inu sem við skolum út kemur úr snyrti­vörum, svo sem tann­kremum og hreinsikrem­um. En stór hluti skol­ast líka úr föt­unum okk­ar, sem eru gerð úr ákveðnum efn­um, þegar við setjum þau í þvotta­vél­ina.

Í rann­sókn sem var birt í Environ­mental Sci­ence and Technology í síð­asta mán­uði, skoðar vís­inda­hópur frá Sviss hvern­ig plast­agnir losna úr flíkum og enda í haf­inu. Vís­inda­hóp­ur­inn skoð­aði m.a. hita­stig og lengd þvott­ar­ins, sem bæði virð­ast lík­legir áhrifa­þættir við los­un plast­agna úr flík­um.

Það kom vís­inda­hópnum þess vegna á óvart þegar í ljós kom að sama magn plast­agna losn­aði úr flík­unum við mis­mun­andi hita­stig og magnið jókst ekki heldur þegar þvotta­hring­ur­inn var lengd­ur. Þrátt fyrir að rann­sóknin hafi sýnt þver­öf­uga nið­ur­stöðu við það sem vís­inda­hóp­ur­inn lagði af stað með í upp­hafi eru þessar nið­ur­stöður fyrsta skrefið í að kom­ast að því hvern­ig plast­agn­irnar losna og fara út í um­hverf­ið.

Ef hægt er að skil­greina hvaða ferli valda los­un plast­agna er mögu­lega hægt að breyta þvotta­vélum eða þvotta­efnum til að tak­marka þessa los­un. Á meðan getur hinn almenni neyt­andi lagt sitt af mörkum með því að tak­marka notkun á fatn­aði sem gefur frá sér plast­agnir eins og t.d. pólý­ester-efn­um.

Að lokum er rétt að minna á átak­ið plast­laus júlí sem allir geta tekið þátt í með lít­illi fyr­ir­höfn. Mark­mið átaks­ins er að nota eins lítið plast og við komumst upp með (helst ekk­ert) í heilan mán­uð. Átök eins og plast­laus júlí geta hjálpað okkur að upp­götva hversu auð­veld­lega við getum minnkað plast­notk­un inn á heim­il­inu, svo endi­lega takið þátt!

Fréttin birt­ist einnig á Hvat­an­um.