Víð­tækt lyfja­notk­un­ar- og lyfja­pró­fasvindl rúss­neskra íþrótta­manna á Vetr­ar­ólymp­íu­leik­unum í Sot­sjí var undir leið­sögn íþrótta­mála­ráðu­neyt­is­ins í Rúss­landi. Þetta er nið­ur­staða rann­sóknar alþjóða­lyfja­eft­ir­lits­stofn­un­ar­innar sem kynnt var í dag. 

Lagt hefur verið til að banna Rússum að taka þátt á Ólymp­íu­leik­unum í Ríó í ágúst vegna ítrek­aðrar lyfja­mis­notk­unar rúss­neskra íþrótta­manna. Rann­sóknin leiddi í ljós að til­rauna­stofa í Moskvu vernd­aði íþrótta­menn­ina í Sot­sjí og hjálp­aði þeim að hylma yfir skandal­inn.

Um er að ræða sjálf­stæða rann­sókn á vegum lyfja­eft­ir­lits­stofn­un­ar­innar alþjóð­legu undir hand­leiðslu kanadíska laga­pró­fess­ors­ins Ric­hard McL­aren. Hann leiddi einnig aðra rann­sókn sem kom upp um lyfja­mis­notkun rúss­nesks frjáls­í­þrótta­fólks sem leiddi til þess að alþjóða­ólymp­íu­nefndin bann­aði frjáls­í­þróttaliði Rússa að keppa í Ríó.

McL­aren sagði að íþrótta­mála­ráu­neyti Rúss­lands hefði haft umsjón með því að hag­ræða nið­ur­stöðum sýna­töku úr rúss­neskum íþrótta­mönnum og skipta út sýn­um. Starfs­fólk til­rauna­stof­unnar hefði ekki átt tæki­færi á að segja sig frá verk­efn­inu sem var mið­stýrt úr ráðu­neyt­inu.

Í sam­tali við kvik­mynda­gerð­ar­menn sem vinna að heim­ild­ar­mynd ljóstr­aði Grigorí Rod­tj­en­kov, stjórn­andi til­rauna­stof­unn­ar, upp um leynd­ar­málið og sagði lyfja­mis­notkun og svindl hafa gert rúss­nesku íþrótta­mönn­unum kleift að ná gull­verð­launum á vetr­ar­ólymp­íu­leik­unum 2014. „Fólk er að fagna ólymp­íu­meist­urum en við sitjum sveitt við að skipta út þvag­sýn­um,“ sagði Rod­tj­en­kov. „Getur þú ímyndað þér hvernig ólymp­íu­í­þróttir eru skipu­lagð­ar?“

„Við vorum full mönn­uð, með öll tól og tæki, vorum vel að okk­ur, reynd og alveg til­búin fyrir Sot­sjí. Þetta gekk eins og sviss­neskt úr,“ er haft eftir honum í heim­ild­ar­mynd­inni. Rod­tj­en­kov er að mati lyfja­eft­ir­lits­ins alþjóð­lega lyk­il­maður í svindli Rússa. Hann gengst við öllum ásök­unum á hendur hon­um, nema þeim að hafa kúgað fé af íþrótta­fólk­inu. Hann seg­ist hafa verið þving­aður til að segja af sér af rúss­neskum yfir­völdum eftir að fyrst komst upp um svind­lið.

Við­brögð rúss­neskra stjórn­valda við fyr­ir­spurnum The New York Times um málið voru að kalla þær „áfram­hald­andi upp­lýs­inga­áráður um rúss­neskar íþrótt­ir,“ í yfir­lýs­ingu til rúss­neskra fjöl­miðla. Vitn­is­burður Rod­tj­en­kov og ann­arra vitna var tal­inn trú­verð­ugur í nýju rann­sókn alþjóða­lyfja­eft­ir­lits­stofn­un­ar­innar sem kynnt var í dag.

Óvíst er hvort fleiri rúss­neskum íþrótta­mönnum verði bannað að keppa í Ríó í næsta mán­uði. Thomas Bach, for­seti alþjóða­ólymp­íu­nefnd­ar­inn­ar, gaf í skyn í síð­ustu viku að honum þætti órétt­látt að refsa íþrótta­mönnum í einni íþrótt fyrir brot ann­arra.

Í Sot­sjí vann Rúss­land til flestra veð­launa. Rúss­neskir íþrótta­menn og lið unnu til 13 gull­verð­launa og hlutu alls 33 verð­laun. Ólymp­íu­leik­arnir í heima­landi þeirra voru þeir lang dýr­ustu í sögu Ólymp­íu­leik­anna; kost­uðu um 51 millj­arð banda­ríkja­dala.