Telur enga ástæðu til að hafa uppi stór orð um „svartan dag í réttarsögunni“

Fjármála- og efnahagsráðherra segir að ekki þurfi að hafa áhyggjur af orðspori Íslands vegna niðurstöðu yfir­­­­­deildar Mann­rétt­inda­­­dóm­stóls Evr­­­ópu.

Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsmálaráðherra.
Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsmálaráðherra.
Auglýsing

Bjarni Bene­dikts­son, for­maður Sjálf­stæð­is­flokks­ins og fjár­mála- og efna­hags­ráð­herra, segir að það sé engin ástæða til að hafa uppi stór orð um „svartan dag í rétt­ar­sög­unni“ eða hafa áhyggjur af orð­spori Íslands vegna nið­ur­stöðu yfir­­­­­­­deildar Mann­rétt­inda­­­­dóm­stóls Evr­­­­ópu (MDE) – líkt og stjórn­ar­and­stæð­ingar hafi sagt.

Þetta kemur fram í stöðu­upp­færslu Bjarna á Face­book í kvöld.

Hann segir að helstu laga­legu álita­málum að íslenskum rétti hafi þegar verið svarað af Hæsta­rétti Íslands. Ann­ars vegar í málum sem vörð­uðu skaða­bóta­skyldu rík­is­ins gagn­vart umsækj­endum um stöðu dóm­ara við Lands­rétt. Hins vegar hefði verið dæmt um það, hvort skipan til­tek­inna dóm­ara sem ekki voru á lista hæfn­is­nefndar um 15 hæfustu, hefði áhrif á nið­ur­stöður þeirra mála sem þeir höfðu dæmt.

Auglýsing

Sýn­ist ekki þurfa að gera sér­stakar ráð­staf­anir

„Hæsti­réttur Íslands, æðsti dóm­stóll lands­ins, hefur þannig kom­ist að skýrri nið­ur­stöðu um þetta mik­il­væga álita­mál. Fyr­ir­fram var ljóst að þetta gat ekki breyst með dómi MDE því dóm­endur á Íslandi skulu í emb­ætt­is­verkum sínum fara ein­ungis eftir lög­un­um, líkt og segir í stjórn­ar­skránni. Nið­ur­stöður MDE eru ekki bind­andi, ganga ekki framar íslenskum lög­um. ­Reyndar hefur fyrir minn smekk of lítið verið fjallað um inn­tak þeirrar þjóð­rétt­ar­legu skuld­bind­ingar sem felst í aðild Íslands að MSE. Í dóm­inum er komið aðeins inn á þetta atriði og bent á að ríki skuli, eftir atvik­um, gera ráð­staf­anir til að bæta úr ágöllum í sam­ræmi við nið­ur­stöður dóms­ins.

Í þessu til­viki sýn­ist mér, í þessu sam­hengi, ekki þurfa að gera neinar sér­stakar ráð­staf­an­ir, m.a. vegna þess að þessi lög, þetta fyr­ir­komu­lag við skipan Lands­rétt­ar, var ein­skiptis atburð­ur. Þó er sjálf­sagt að dóms­mála­ráðu­neytið leggi á þetta mat og bregð­ist við ef ástæða þykir til. Það breytir ekki hinu að ekk­ert fær haggað nið­ur­stöðu Hæsta­réttar sem rakin er að fram­an,“ skrifar Bjarni.

Hann telur jafn­framt að í póli­tískum átökum um skipan Lands­réttar gleym­ist oft að ræða málið sjálft. „Kannski gleym­ist það ekki. Það hrein­lega hentar ekki mál­stað sumra að ræða mál­efna­lega um nið­ur­stöð­una. Þetta er aug­ljóst af upp­hróp­unum nokk­urra úr stjórn­ar­and­stöð­unni í dag.

Það eru óum­deild grund­vall­ar­rétt­indi í lýð­ræð­is­þjóð­fé­lagi að geta látið reyna á laga­lega stöðu sína fyrir hlut­lausum dóm­stól­um. Í þessu til­tekna máli vildi ein­stak­ling­ur, sem dæmdur hafði verið fyrir ölv­un­arakst­ur, og reyndar játað brot sitt, spyrja dóm­stól­ana hvort hann hefði fengið að njóta þeirra grund­vall­ar­rétt­inda sem honum erum tryggð í stjórn­ar­skrá og við Íslend­ingar höfum skuld­bundið okkur til að fylgja að þjóð­ar­rétt­i.“

Engar bætur greiddar

Þá segir Bjarni að í mál­inu hafi verið látið reyna á það hvort ann­markar við skipan Lands­dóms hefðu mögu­lega áhrif á rétt­ar­stöðu hins dæmda. Hvort hann ætti rétt á ómerk­ingu dóms­ins. Til vara krafð­ist hann sýknu, þótt hann hefði játað brot sitt.

„Málið tap­að­ist í Hæsta­rétti. Og í dag var bóta­kröfu hans hafnað af MDE. Ekki verður því annað séð en að staða hans sé, eftir alla þessa máls­með­ferð, hin sama og eftir dóm Lands­rétt­ar. Dómur Lands­réttar stendur órask­að­ur. Í því er ekk­ert óvænt. Það lá fyrir strax í maí 2018. Og í dag varð ljóst að engar bætur verða greidd­ar.

Þessi nið­ur­staða máls­ins virð­ist ekki skipta suma neinu máli. En þetta mál sner­ist nú samt fyrst og fremst um þetta allan tím­ann,“ skrifar hann að lok­um.

MDE ekki æðsti dóm­stóll Íslands

Bjarni sagði í sam­tali við RÚV þegar mál­flutn­ingur fór fram fyrir yfir­deild Mann­rétt­inda­dóm­stóls Evr­ópu febr­úar fyrr á árinu að Hæsti­réttur Íslands yrði áfram æðsti dóm­stóll lands­ins burt séð frá nið­ur­stöðu yfir­deildar Mann­rétt­inda­dóm­stóls Evr­ópu. Hann full­yrti að nið­ur­staðan í mál­inu hefði ekki bein rétt­ar­á­hrif á Íslandi.

„En það sem mér finnst skorta á í umræð­unni á Íslandi er að menn geri sér grein fyrir því að þetta er ekki æðsti dóm­stóll Íslands. Það er Hæsti­réttur á Íslandi, hann er bund­inn að íslenskum lögum og hann hefur dæmt um þetta mál eftir íslenskum lögum þannig að það mun ekki breyt­ast eftir því hvernig nið­ur­staðan fer út í Strass­borg,“ sagði hann.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent