„Vegna þess að nú er það breska afbrigðið sem komið er á kreik þá má búast við fleiri innlögnum hlutfallslega en við höfum áður séð, sagði Alma Möller landlæknir á upplýsingafundi dagsins. Reynslan frá Norðurlöndum sýni að 1,5 sinnum fleiri þurfi á sjúkrahúsinnlögn að halda en áður. Hingað til hefur um 4 prósent smitaðra þurft innlögn hér á landi en nú má búast við allt að 10 prósent.
Því er hafinn víðtækur undirbúningur innan heilbrigðiskerfisins, ekki síst á Landspítala. COVID-göngudeildin hefur verið styrkt sem og geta spítalans til að taka við börnum sem gætu þurft innlögn. „Það eru allir í viðbragðsstöðu og búa yfir mikilli reynslu til að takast á við faraldurinn.“
Hún sagði að við ættum enn eftir að læra á þetta breska afbrigði sem Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir sagði að væri „allsráðandi“ á t.d. Norðurlöndunum. Alma benti á að nú væru nokkrir í eftirliti hjá COVID-göngudeildinni vegna mikilla einkenna, fólk sem gæti þurft á innlögn að halda síðar.
Síðustu sólarhringa hefur orðið mikil aukning í greindum smitum á höfuðborgarsvæðinu. Þau tengjast þremur hópsýkingum sem upp hafa komið – sýkinga af völdum breska afbrigðis veirunnar. Tvær þeirra er hægt að rekja saman en þá þriðju, hefur ekki verið hægt að rekja til landamæraskimunar. Sá sem bar hana hingað til lands hefur sum sé ekki farið í skimun eða ekki greinst í þeim skimunum sem hann undirgekkst.
Þetta hópsmit greindist fyrir fjórum dögum og hefur leitt til þess að um 500 manns hafa þurft að fara í sóttkví. Í heildina hafa tuttugu manns greinst í tengslum við það en búast má við fleiri tilfellum á næstu dögum. „En vonandi verða þeir allir í sóttkví við greiningu,“ sagði Þórólfur á upplýsingafundi dagsins.
Í gær greindust átta innanlands og allir voru þeir í sóttkví. Allir tengjast þeir klasasmitinu sem kom upp síðustu helgi. Það hópsmit hefur nú teygt sig inn í fleiri grunnskóla á höfuðborgarsvæðinu.
„Því er ljóst að það er komin töluverð útbreiðsla af veirunni í samfélagið af völdum breska afbrigðisins,“ sagði Þórólfur og benti á að í raun hefði tvö afbrigði af því breska greinst.
„Þessi þróun veldur áhyggjum því ekki er þetta afbrigði bara meira smitandi heldur veldur alvarlegum veikindum í öllum aldurshópum nema hjá yngsta aldurshópnum, yngri en 6 ára.“
Reynslan frá Noregi sýni að fleiri börn eru á sjúkrahúsi vegna sjúkdómsins nú en áður og í Danmörku hefur einnig sést marktæk aukning smita hjá börnum.
„Til að stemma stigu við frekari útbreiðslu taldi ég nauðsynlegt að bregðast hratt og hart við stöðunni,“ sagði Þórólfur en hertar aðgerðir, með tíu manna fjöldatakmörkunum, tóku gildi á miðnætti. „Með því að ganga svona hart fram núna bind ég vonir við að böndum verði náð á faraldurinn sem fyrst og að fljótlega verði hægt að hefja afléttingar að nýju.“ Það verður þó tæplega fyrr en eftir 2-3 vikur.
Þórólfur sagði vissulega vonbrigði að þessi staða væri komin upp. „En það á í sjálfu sér ekki að koma á óvart miðað við þróunina erlendis og hvernig hún hefur verið hér á landamærum og hvaða reynslu við höfum af því að fást við þennan faraldur. En ég bind miklar vonir við að við náum tökum fyrr en áður því við beitum hörðum aðgerðum strax í upphafi.“
Hann benti á að við vitum núna hvað þurfi að gera. „Við verðum áfram að standa saman í því að binda enda á faraldurinn því samstaðan er lykilatriði í þessari baráttu og hefur einkennt okkar árangur til þessa.“
Rögnvaldur Ólafsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn, benti fólki á að taka upp páskakúlur – sambærilegar jólakúlunum sem fólk gerði í desember. Sum sé: Hitta aðeins fáa – muna tíu manna fjöldatakmarkanir. „Hvaða hóp ætlar þú að hafa í kringum þig,“ sagði hann vera spurningu sem fólk ætti nú að huga að. Og eins og áður: Allir verða að hafa sóttvarnir efst í huga.